J.K. Rowling botst met de Kennedy's over transgenders en geeft mensenrechtenprijs terug
De Britse schrijfster J.K. Rowling, geestelijke moeder van Harry Potter, pikt de kritiek van een Kennedy-stichting niet en stuurt een hoge onderscheiding die ze kreeg terug. "Geen enkele prijs betekent zo veel dat ik mijn geweten niet meer volg," zegt Rowling. Het meningsverschil heeft te maken met haar uitlatingen over transgenders, die door velen als negatief worden ervaren. J.K. Rowling blijft bij haar standpunten, ondanks de groeiende kritiek.
Eind vorig jaar mocht J.K. Rowling de prestigieuze onderscheiding "Ripple of Hope" ontvangen van de Robert F. Kennedy-mensenrechtenorganisatie. Met haar organisatie "Lumos" (de toverspreuk voor "licht" in de Harry Potterboeken) ijvert Rowling voor de afschaffing van weeshuizen en het onderbrengen van wezen in een gezin. Ze noemde de Kennedy-prijs toen "een van de grootste eerbetonen". De "Ripple of Hope" ging eerder naar de Amerikaanse oud-president Barack Obama of de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu.
De uitspraken van J.K. Rowling zijn verontrustend transfoob
Maar de uitlatingen van J.K. Rowling over transgenders hebben een en ander doen schuiven. Kerry Kennedy, dochter van Robert en voorzitster van de mensenrechtenorganisatie, uitte eerder deze maand kritiek op Rowling. Haar uitspraken over transgenders zijn "diep verontrustend transfoob. Ze maken de identiteit van trans- of non-binaire personen kleiner en dat ondermijnt de hele transgendergemeenschap," aldus Kerry Kennedy.
Geen enkele prijs betekent zo veel dat ik mijn geweten niet meer volg
Die kritiek schoot J.K. Rowling in het verkeerde keelgat. Ze stuurt haar prijs nu terug naar afzender, want ze is naar eigen zeggen "niet transfoob". "Er is sprake van een ernstig meningsverschil en ik stuur de prijs dan ook terug," schrijft Rowling op haar website. "Geen enkele prijs betekent zo veel voor mij dat ik mijn geweten niet meer zou volgen."
Waarover gaat het conflict? In juni kwam Rowling in zwaar weer terecht na een kritische tweet over transgenders. Daarin gaf ze commentaar op een artikel waarin een opiniemaker het had over "mensen die menstrueren". Rowling gaf aan te worstelen met die omschrijving, want volgens haar was daar een eenvoudigere beschrijving voor: mensen die menstrueren zijn volgens Rowling namelijk gewoon "vrouwen".
Velen vonden die tweet transfoob omdat sommige transmannen ook kunnen menstrueren. Daarop ging Rowling door met een reeks tweets waarin ze op het verschil tussen (biologisch) geslacht en genderidentiteit wees.
Ze kreeg daarvoor veel kritiek, onder meer de Harry Potter-acteurs Daniel Radcliffe en Emma Watson keerden zich af van haar uitlatingen. Rowling verdedigde zich door een lange tekst te schrijven met haar drijfveren. Het begrip geslacht uitwissen betekent zoveel als de realiteit weggommen zoals vrouwen die beleven, argumenteerde Rowling. Ze schreef over haar persoonlijke ervaringen met misbruik en seksuele aanranding en is daarom geen voorstander om bijvoorbeeld transvrouwen die technisch gesproken nog man zijn toe te laten in vrouwenwc’s.