Intern onderzoek: para-opleiding in Marche-les-Dames moet beter

In juli onthulde De Morgen, op basis van getuigenissen en documenten, hoe instructeurs in Marche-les-Dames geregeld hun boekje te buiten gingen tegenover rekruten. In de kazerne worden de paracommando’s van de Belgische krijgsmacht gevormd.

Naar aanleiding van de berichtgeving in De Morgen opende de legerleiding een intern onderzoek naar de werkcultuur in Marche-les-Dames. “Voor alle feiten die in het artikel worden genoemd, hebben we kunnen vaststellen dat ze inderdaad waar zijn”, zegt kolonel Suy van het Inspectoraat-generaal. Volgens Suy gaat het echter niet om een “structureel probleem” maar om een opeenvolging van “diverse feiten”.

Toch: om in de toekomst nieuwe problemen te vermijden, doet het Inspectoraat-generaal een reeks aanbevelingen aan de leiding van de paracommando’s. In de eerste plaats moet de cel Methodologie in Marche-les-Dames bemand worden. Door personeelsgebrek is dat momenteel niet het geval. “Het is deze cel die het best kan toezien op het correct verloop van de opleidingen en die instructeurs kan bijstaan waar nodig”, vertelt kolonel Tom Bilo, bevelhebber van de Belgische paracommando’s.

Justitie

De paraleiding moet ook nadenken over manieren om ‘de schijn van straffeloosheid’ te bannen. Zes van de tien incidenten aangehaald door De Morgen worden onderzocht door justitie. Maar het gerecht werkt traag. Een maand geleden werd in Leuven een voorval uit maart 2015 behandeld. Een instructeur werd daarbij schuldig bevonden aan slagen en verwondingen. “Soms is het voor onze mensen niet altijd duidelijk dat problemen wel degelijk onderzocht worden en dat we ze niet vergeten zijn”, reageert Bilo. Minister Goffin denkt dat het leger zich sneller burgerlijke partij moet stellen in rechtszaken, om zo beter zicht te houden op de vooruitgang van dossiers.

In het verlengde hiervan: als zich een incident voordoet tijdens een opleiding, moet dit volgens het Inspectoraat-generaal meteen doorgegeven worden aan justitie. In juli 2016, toen een groep rekruten mishandeld werd in een koeienstal en later diezelfde dag drie rekruten stevig toegetakeld werden, gebeurde dat niet. En het moet eenvoudiger worden voor rekruten om een klacht in te dienen. Bilo denkt hiervoor aan anonieme klachtenbussen. Dat kunnen fysieke of digitale exemplaren worden.

Legerbaas Michel Hofman wil alvast snelheid maken. Hij vraagt dat de paraleiding ten laatste tegen december een concreet actieplan voorlegt. Minister Goffin benadrukt dat er zero tolerance moet zijn voor wantoestanden in de para-opleiding. “Ook al is die opleiding veeleisend, we mogen het imago van het leger niet laten besmeuren. Er zijn nu duidelijk aanbevelingen. Die moeten worden uitgevoerd.”