Politiek analist Rik Van Cauwelaert: "Let op wat er kan gebeuren met het premierschap, daar is men nog lang niet uit"

Nu Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert en SP.A-voorzitter Conner Rousseau aangesteld zijn als preformateurs, lijkt het haast of een Vivaldi-regering (met liberalen, groenen, socialisten en de Vlaamse christendemocraten) in kannen en kruiken is. Maar, zo waarschuwt politiek analist Rik Van Cauwelaert, er zijn nog een aantal problemen waar men nu niet over praat. En wat met het premierschap? "Ik heb de indruk dat de Vlaamse partijen erop staan te kijken als een koe op een trein."

Gisteren bracht koninklijk opdrachthouder Egbert Lachaert verslag uit bij de koning. Hij werd daarna als preformateur aangesteld, samen met SP.A-voorzitter Conner Rousseau. Zij gaan nu samen aan de slag om de standpunten van de 7 betrokken partijen (MR, Open VLD, PS, SP.A, Groen, Ecolo en CD&V) verder te onderzoeken en de echte formatie van een federale regering voor te bereiden. Deadline voor de eigenlijke regeringsformatie blijft 17 september.Ā 

Waarom is 17 september de deadline?
Op 17 september moet premier Sophie WilmĆØs (MR) opnieuw het vertrouwen vragen aan het parlement om verder te mogen regeren met haar minderheidsregering. Heel wat partijen hebben al laten weten dat dat geen optie is en dat er tegen dan een nieuwe volwaardige regering moet zijn om de gevolgen van de coronacrisis te kunnen opvangen.

Maar de Vivaldi-coalitie is ook met de aanstelling van de preformateurs nog niet in kannen en kruiken, zegt politiek analist Rik Van Cauwelaert. "Er zijn nog een aantal problemen waar men niet over praat. Welke vorm krijgt het voorstel voor de verlenging van de abortustermijn bijvoorbeeld?" De hele abortuskwestie is voor CD&V een breekpunt, zo heeft de partij al herhaaldelijk benadrukt. "Hoe gaat CD&V daarop reageren als het voorstel hen niet bevalt?"Ā 

"Over de kernuitstap zegt preformateur Egbert Lachaert (Open VLD) dan weer dat daar studies over moeten komen. Maar die studies bestaan. Daar wordt al 20 jaar op gestudeerd, sinds paarsgroen destijds besloten heeft om de kerncentrales te sluiten tegen 2025. Het klinkt allemaal heel voluntaristisch om aan de slag te gaan. En dan is er nog een andere olifant in de kamer: hoe gaan we dat allemaal betalen? De gouverneur van de Nationale Bank, Pierre Wunsch, zei eerder in De Tijd dat men nu al aan het spenderen is, terwijl we het geld niet hebben. De financiƫle toestand was al voor de regering viel, schrikwekkend."

Bekijk: Westraatjournalist Pieterjan De Smedt legt de Vivaldi-coalitie uit in drie minuten

Videospeler inladen...

Wat met het premierschap?

En dan is er nog een heikel punt: het premierschap. "Ik heb de indruk dat de Vlaamse partijen er een beetje op staan te kijken als een koe op een trein. Het is zich aan het afspelen tussen MR-voorzitterĀ Georges-Louis Bouchez en PS-voorzitter Paul Magnette. Die twee vertrouwen elkaar voor geen haar. Magnette heeft tijdens de onderhandelingen die hij met N-VA-voorzitter Bart De Wever voerde, het premierschap geroken. Hij heeft een zekere ambitie om naar de Wetstraat 16 te trekken, en dat wil Bouchez voorkomen. Bouchez gaat het zelf niet worden, hij zet compleet in op huidig premier Sophie WilmĆØs. Hij is overigens niet bang voor nieuwe verkiezingen. In de peilingen zit hij op winst en hij weet dat, hij weet dat WilmĆØs een zekere sympathie heeft opgebouwd bij de bevolking. Zij heeft tijdens de coronacrisis gedaan wat ze moest doen. En net omdat ze die sympathie heeft van de bevolking in Franstalig BelgiĆ«, weet Bouchez dat ze haar niet durven aanvallen. Let dus op wat daar kan gebeuren, daar is men nog lang niet uit."

MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez en PS-voorzitter Paul Magnette vertrouwen elkaar voor geen haar

Wat met de Vlaamse regering?

En stel dat de Vivaldi-coalitie het haalt, dan krijgen we dus een federale regering zonder Vlaamse meerderheid. Heeft dat dan nadelige gevolgen voor de Vlaamse regering? "Dat kan natuurlijk als daar meteen een conflict ontstaat tussen de federale en de Vlaamse regering. Maar momenteel heeft de N-VA er geen enkele baat bij om moeilijkheden te veroorzaken rond de Vlaamse regering. Ze maakt namelijk zelf geen al te sterke indruk momenteel. De Vlaamse regering wordt geleid door minister-president Jan Jambon (N-VA) en die heeft dezer dagen toch wel een aantal problemen aan de fiets. Ook Vlaams minister Wouter Beke (CD&V) heeft al onder vuur gelegen (door de situatie in de woonzorgcentra in het begin van de coronacrisis red.). Er zal eerst een federale regering moeten ontstaan voor er een probleem kan ontstaan met de Vlaamse regering. Maar het is natuurlijk mogelijk, ook fiscaal bijvoorbeeld. Alle beslissingen die op federaal niveau genomen worden, hebben sowieso een weerslag op de inkomsten van de deelregeringen. Dat komt door de financieringswet. Dat wordt dus uitkijken naar hoe men het contact bewaart. Nu, de liberalen en de christendemocraten zitten allebei in de Vlaamse regering, zij hebben er dus alle baat bij dat het wat rustig verloopt."

Wat met Egbert Lachaert?

En wat ten slotte met Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert? Hij gaat nu volop voor een Vivaldi-coalitie, terwijl hij net als voorzitter verkozen is met zijn strijd tegen die coalitie. "Hij gaat het alleszins moeilijk hebben om zijn achterban te overtuigen. Bij de voorzittersverkiezingen is er een indruk gecreƫerd dat hij een andere kant op wilde; nu valt hij terug op wat voormalig Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten wilde. Intussen riep topondernemer Ignace Van Doorselaere (Neuhaus) in een opiniestuk al op om te stoppen met die "Waalse roodgroene ecomuur - de muur van socialisten en groenen in Walloniƫ" en hij suggereert zelfs om Open VLD op te splitsen en door te gaan met wat hij de diepblauwe groep noemt. Dat zijn natuurlijk conversaties op de achtergrond, maar als die beginnen aan te zwellen, kan dat voor Lachaert een probleem worden."

Meest gelezen