Met de opening van de Ceneri-basistunnel tussen de gemeenten Camorino en Vezia in het kanton Ticino heeft Zwitserland een belangrijke leemte in de uitbouw van het Europese spoorwegnet opgevuld. De Zwitserse tunnel moet uiteindelijk een vlotte treinverbinding tussen de Noordzee en de Middellandse Zee garanderen. Duitsland vormt nu nog de grootste hindernis.

De Ceneri-basistunnel is het sluitstuk van een gigantisch Zwitsers project om een ​​nieuwe spoorroute door de Alpen uit te bouwen.

Transportbeleid

‘Deze nieuwe spoorlijn door de Alpen is voor mijn land het belangrijkste project van de eeuw,’ verduidelijkte de Zwitserse president Simonetta Sommaruga ter gelegenheid van de opening van de tunnel. ‘We hebben hier te maken met de grootste investering die Zwitserland ooit heeft gedaan.’ Het project mag volgens Sommaruga een uitstekend voorbeeld van een intelligent transportbeleid worden genoemd.

De Ceneri-basistunnel strekt zich over een afstand van 15,4 kilometer uit onder de Alpen, vlakbij de grens tussen Zwitserland en Italië. De aanleg vormde de laatste fase van een groter project dat onder de Zwitserse Alpen een grote spoorwegverbinding moest creëren.

Samen met de Lotschberg-tunnel en de Gotthard-tunnel moet de Ceneri-tunnel er immers voor zorgen dat treinen op een vlotte manier de Alpen kunnen passeren. De infrastructuur garandeert dat zowel het vrachttransport als het passagiersvervoer met de trein in een vlakke lijn door de Zwitserse bergen kan rijden. De Ceneri-tunnel zal dagelijks ongeveer 170 treinen verwerken.

De nieuwe route zal de reistijd voor passagiers aanzienlijk verkorten. Een treinreis tussen Zürich en Milaan zal nog slechts drie uur in beslag nemen. ‘De Zwitsers tunnels zullen een revolutie in het Europese treinvervoer teweegbrengen,’ zeggen experts. ‘Dankzij de treinen zal het vrachtwagenverkeer in het Alpengebied gevoelig kunnen worden beperkt.’ Het uiteindelijke doel is om de havens van Rotterdam in Nederland en Genua in Italië te verbinden.

Frankrijk

Nu het Zwitserse deel van het project is voltooid en ook Italië binnenkort zijn deel van de spoorlijn zal voltooien, wordt de realisatie van de Europese treinverbinding alleen nog door Duitsland opgehouden. Een geplande uitbreiding van de route tussen de steden Karlsruhe in Duitsland en Basel in Zwitserland is door klachten van omwonenden van het toekomstige project geblokkeerd geraakt.

Bedoeling is dat het traject van twee sporen naar vier sporen wordt uitgebreid. Door beroepsprocedures tegen de plannen heeft de bouwtijd al vijftien jaar vertraging opgelopen. 

Vanwege die vertragingen is Zwitserland inmiddels gesprekken opgestart met Frankrijk. Mogelijk zal op Frans grondgebied een alternatief kunnen worden gevonden voor de omstreden Duitse route.