De moeder aller uitdagingen op het internet is zonder meer de Ice Bucket Challenge, die in 2014 wereldwijd een hype werd. Deelnemers moesten een emmer ijswater over hun hoofd kappen en hiervan een filmpje op het internet plaatsen. Wie de uitdaging weigerde, werd vriendelijk gevraagd geld te doneren aan de ALS Liga. “De Ice Bucket Challenge was ludiek, maar jammer genoeg houden ook heel wat online uitdagingen gevaren in”, zegt Niels Van Paemel van Child Focus. Omdat de problematiek actueel blijft, heeft Child Focus bij de start van het nieuwe schooljaar een educatief programma in elkaar gestoken waarmee scholen hun leerlingen kunnen wijzen op de valkuilen van online uitdagingen. Child Focus mikt hierbij onder meer op de leeftijdsgroep van 9 tot 12 jaar. “Uit de Apestaartjaren, een tweejaarlijks onderzoek van onder meer de UGent, blijkt dat jongeren in 2020 gemiddeld al op hun 9 jaar een smartphone krijgen, in 2018 was dat nog 12 jaar. Maar kinderen onder de 12 jaar krijgen nog geen mediawijsheid op school. Ze kennen de gevaren van het internet nog niet. Met ons nieuwe educatief programma willen we de scholen hiervoor nu dus een leidraad geven.”

(Lees verder onder de video)

De ‘Wap Dance Challenge’: kinderen worden uitgedaagd om heel sensueel te dansen

Leefwereld van kinderen

Kinderen tussen 9 en 12 zijn volop actief op TikTok. ”Heel populair zijn bijvoorbeeld de Wap Dance Challenges, waarbij kinderen worden uitgedaagd om heel sensuele dansjes te doen”, zegt Niels Van Paemel. “Er is niks mis met kinderen te laten dansen, maar het wordt wel gevaarlijk als kinderen geseksualiseerd worden.” Volgens Van Paemel is het belangrijk dat kinderen op hun hoede zijn. “Hun dansjes kunnen bepaalde reacties uitlokken die niet gepast zijn. Kinderen moeten dat leren inschatten en ze moeten de reflex krijgen om dit te melden aan hun ouders.” Andersom is er ook voor de ouders een taak weggelegd. “Ouders moeten zich inleven in de leefwereld van hun kinderen en interesse tonen voor wat hen bezighoudt. Ook moeten ouders hun kinderen het gevoel geven dat ze bij hen terechtkunnen wanneer er online iets misloopt.” Daarnaast mikt het educatief programma van Child Focus ook op jonge pubers. “Uitdagingen maken deel uit van de leefwereld van jonge pubers, maar wat als ze zich onder druk laten zetten of gevaarlijke opdrachten gaan doen voor likes op sociale media? We moeten jongeren daarom weerbaar maken en hen kritisch laten nadenken over alles wat hun pad kruist op het internet.”