De zowat 130 Belgen die in het UZ Gent proefvaccins toegediend hebben gekregen die hen tegen COVID-19 moeten beschermen, zijn vooralsnog gespaard gebleven van problematische bijwerkingen. Dat zegt dokter Isabel Leroux-Roels van het UZ Gent, nadat bekend is geraakt dat het vaccin van AstraZeneca en de universiteit van Oxford bij een proefpersoon tot een ontsteking aan het ruggenmerg zou hebben geleid. Bij de tests van dat vaccin zijn geen Belgische proefpersonen betrokken.

Het nieuws over de bijwerking die een van de proefpersonen van AstraZeneca vertoont, raakte woensdag bekend. Het is evenwel nog niet zeker of myelitis, zoals de medische aandoening heet die tot een onderbreking van de proeven heeft geleid, veroorzaakt is door het vaccin. Dokters zullen dat onderzoeken voordat de studie kan worden verdergezet. Maar de ontwikkeling van het vaccin loopt alvast vertraging op.

Fase 3

Terwijl de ontwikkeling van het AstraZeneca-vaccin momenteel in een fase 3-studie aan grote groepen proefpersonen wordt toegediend, lopen in Gent fase 1- en fase 2-studies naar twee andere kandidaat-vaccins. Die worden uitgevoerd door het CEVAC (Centrum voor vaccinologie), dat verbonden is aan het UZ Gent. Het gaat om een vaccin van het Duitse bedrijf CureVac en een van het Amerikaanse Johnson&Johnson. Voor die eerste studie zijn al een 50-tal proefpersonen gevaccineerd, voor de tweede een 80-tal.

Bij al die proefpersonen zijn vooralsnog geen grote bijwerkingen vastgesteld, bevestigt het CEVAC woensdag. “We bevragen de deelnemers actief na de vaccinatie”, zegt Leroux-Roels. “Verder registreren we alle belangrijke fenomenen of veranderingen in de gezondheidstoestand. Myelitis is een belangrijke aandoening.”

Vervolgstudie

Het CEVAC bereidt ook enkele fase 3-studies voor, grootschalige studies waarbij grote groepen mensen worden geïnjecteerd. Het gaat om een vervolgstudie voor het Duitse Curevac-vaccin. Maar ook het vaccin van Johnson&Johnson wordt verder bestudeerd. In oktober wordt de testgroep met 50 personen uitgebreid. Fase 3-studies op vaccins van die twee belangrijke kandidaten zullen waarschijnlijk pas volgend jaar van start gaan.

Maar het onderzoekscentrum staat ondertussen ook in contact met twee farmabedrijven die drie nieuwe vaccins willen testen in fase 3. De contracten met betrekking tot die studies moeten nog gesloten worden en het centrum geeft daarom woensdag niet mee om welke spelers het gaat. Het is ook geen certitude dat de studies in België zullen worden uitgevoerd, omdat er bij de grootschalige onderzoeken nog voldoende COVID-19 onder de bevolking moet circuleren.

Zekerheid

Het Duitse Curevac dringt er ondertussen op aan om ook testen te beginnen op patiënten die het virus al hebben gehad. Vooral om zekerheid te krijgen dat het vaccin ook veilig is in die groep. Die subgroep zou in Duitsland getest worden, maar de rekrutering van geschikte proefpersonen loopt daar moeizaam.

Wereldwijd zijn er een 200-tal kandidaat-vaccins in ontwikkeling waarvan er momenteel een twintigtal op de mens worden getest.