‘We streven ernaar op jaarbasis een honderdtal nieuwe mensen op te leiden’, zegt Kirsten Pauwels, de directeur van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding (CPZ), waar de Zelfmoordlijn deel van uitmaakt.

Om honderd mensen te vinden, zijn circa vijfhonderd kandidaten nodig. ‘Op zich kan iedereen vrijwilliger worden, je moet niet per se een psycholoog of zo zijn’, aldus Pauwels. Maar niet iedereen is geschikt om de vaak moeilijke gesprekken te voeren met mensen die het erg moeilijk hebben. De kandidaat-vrijwiligers worden dus eerst gescreend, waarna ze een intensieve opleiding krijgen vooraleer ze de Zelfmoordlijn kunnen bemannen.

De extra mensen zijn enerzijds nodig om vertrekkers op te vangen, maar ook om de Zelfmoordlijn verder te laten groeien. De chatfunctie bijvoorbeeld, die vaak door jongeren wordt gebruikt, is momenteel alleen ’s avonds geopend.

Niet meer oproepen door corona

De Zelfmoordlijn heeft de voorbije maanden onder invloed van het coronavirus niet meer oproepen gekregen dan anders. Maar de gezondheidscrisis sijpelt volgens Pauwels wel inhoudelijk door. Risicofactoren zoals sociaal isolement, financiële problemen of problemen thuis komen regelmatig tot uiting. Tegelijkertijd is het in deze tijden vaak moeilijker om te rade te gaan bij een sociaal netwerk of hulpverlening, acties die normaal beschermend werken.

Het Centrum ter Preventie van Zelfdoding roept mensen op om aandachtig te zijn voor signalen van mogelijke zelfmoordgedachten. En wie hulp nodig heeft, wordt aangeraden om die ook in te roepen, zij het in de eigen omgeving, bij de vrijwilligers van de Zelfmoordlijn of in de professionele hulpverlening.

TikTok-fimpje

De voorbije dagen waren er berichten over een zelfdoding die te zien is op de populaire socialemedia-app TikTok. ‘Dergelijke beelden kunnen de drempel tot zelfmoord verlagen bij mensen die aan zelfmoord denken’, stelt het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP). ‘Jongeren zijn hier extra kwetsbaar voor omdat zij zich vaak sterker identificeren met het personage en minder in staat zijn om te relativeren.’ Het centrum raadt ouders, leerkrachten en anderen aan om ‘een open klimaat te creëren’ waarbij kinderen en jongeren zich aangemoedigd voelen om erover te praten. De beelden zelf laten zien, doe je daarbij beter niet. En je raadt de jongeren best ook af om de beelden verder te verspreiden.

Levensbelang

Op de Werelddag Suïcidepreventie worden verschillende acties gehouden. Er worden kaartjes verkocht om iemand die het moeilijk heeft een hart onder de riem te steken, er is een socialemedia-actie met pins om het thema zelfmoordpreventie zichtbaar te maken, en er wordt onder de hashtag #Hopebeats een playlist gelanceerd met hoopvolle muziek. Wereldwijd worden om 20.00 uur ook kaarsjes aangestoken om overledenen te gedenken.

‘Inzetten op preventie van zelfdoding blijft van levensbelang, zeker ook tijdens de huidige coronatijd’, stellen het CPZ, het VLESP en de suïcidepreventiewerking van de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg. ‘Het Vlaamse suïcidecijfer is maar liefst anderhalve keer hoger dan het Europese gemiddelde. Bijna iedereen wordt ooit geconfronteerd met een zelfdoding of zelfmoordpoging in zijn of haar omgeving en toch blijft praten over zelfmoord een taboe.’

Wie vragen heeft rond zelfdoding, kan terecht op de Zelfmoordlijn via het gratis nummer 1813 of op www.zelfmoord1813.be.