Wereld buist op klimaatdoelstellingen: opwarming aarde nadert limiet en ijskap smelt zoals voorspeld in worstcasescenario

Vijf jaar geleden werd het akkoord van Parijs gesloten waarin wereldleiders het engagement aangingen om de klimaatopwarming te beperken tot 1,5 graden Celsius, vergeleken met het pre-industriële tijdperk dat als referentiepunt dient. Alleen voorspelt een rapport van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) van de VN dat die bovengrens van 1,5 graden het komende decennium al overschreden zal worden.

Het klimaat is sinds de 19de eeuw al 1,1 graden opgewarmd, en de afgelopen vijf jaar is het warmer geweest dan ooit. De versnelling van de klimaatopwarming kan tijdelijk zijn volgens het rapport, maar evengoed ook niet. “De kans dat we de 1,5 graden overschrijden wordt jaar na jaar groter”, aldus Petteri Taalas, secretaris-generaal van WMO. “Het is zelfs heel waarschijnlijk dat dat de komende tien jaar al zal gebeuren als we ons gedrag niet aanpassen.” Eén kans op vier dat dat zal gebeuren, schrijven de onderzoekers van de WMO. 

Hand in hand met de klimaatopwarming gaat de stijging van de zeespiegel. Zo smelt het ijs in Groenland en Antarctica in een razendsnel tempo. Meer zelfs, als de ijskappen op zo’n tempo blijven slinken, stevenen we af op het slechtst denkbare scenario dat het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) uittekende. Dat stellen onderzoekers van de Universiteit van Leeds (VK) en het Deense Meteorologisch Instituut (DMI) in een nieuwe studie die gepubliceerd werd in Nature Climate Change.

Daarin schrijven de onderzoekers nog dat sinds het begin van de systematische monitoring van de ijskappen in begin jaren 90 Groenland en Antarctica samen 6,4 triljoen ton ijs hebben verloren, waardoor de wereldwijde zeespiegel met 17,8 millimeter is gestegen. Als het zo voortgaat, zullen de ijskappen naar verwachting de zeespiegel nog eens met 17 centimeter doen stijgen tegen einde van deze eeuw. Daardoor zouden maar liefst 16 miljoen mensen wereldwijd blootgesteld worden aan jaarlijkse kustoverstromingen.

“Zorgwekkend”, volgens Tom Slater, hoofdauteur van de studie en klimaatonderzoeker van het Centre for Polar Observation and Modelling van de Universiteit van Leeds. “Het onderschatten van de mate van zeespiegelstijging kan ernstige gevolgen hebben. Het kan betekenen dat onze kustverdediging bijvoorbeeld niet goed genoeg is, of dat we mogelijk niet op tijd nieuwe infrastructuur hebben gebouwd.”