Vorige week lekten van drie BV’s expliciete beelden online. Het is onduidelijk hoe dat precies gebeurde. Niemand weet wie de beelden initieel verspreid heeft. Is er sprake van wraakporno (waarbij een betrokken persoon intieme beelden bewust lekt) of zijn beelden verspreid na hacking? Wel duidelijk is dat de beelden blijven circuleren, meestal sturen mensen ze naar elkaar door via besloten WhatsApp- of andere chatgroepen. De voorbije dagen geraakten die eerste beelden bovendien vermengd met andere oudere en zelfs vervalste beelden. Ze doorsturen is strafbaar, toch lijkt dat geen enkele rem te zetten op de verspreiding ervan.

Dwangsom

Een van de betrokken BV’s is zanger en acteur Stan Van Samang. Hij dient een klacht in tegen onbekenden, bevestigt zijn advocaat Tom Bauwens donderdag aan onze redactie. De rechter heeft daarop meteen beslist dat de beelden niet verspreid of online gepubliceerd mogen worden. Wie ze toch nog deelt, riskeert een dwangsom van 10.000 euro.

‘Hij heeft deze beelden één op één gedeeld met een persoon die hij vertrouwde. Mijn cliënt heeft een inschattingsfout gemaakt, maar is nu slachtoffer van een misdrijf’, zegt Bauwens. ‘Stan van Samang heeft geen idee wie deze beelden gelekt heeft. Dit heeft een enorme impact die hem volledig overstijgt. Hij wil nu zijn rug rechten, door de zaken te benoemen en een klacht in te dienen om dit te stoppen.’

Privésfeer

Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (CD&V) noemt het delen van de beelden ‘ongehoord’. ‘De foto’s en video’s behoren tot de privésfeer van deze mensen. Zij die de beelden verspreiden begaan een misdrijf. Het delen van dergelijke foto’s is een misdrijf en dus strafbaar’, schrijft de minister in een open brief.

‘Het is aan ons, als samenleving, om mensen die meewerken aan het verspreiden van dergelijke beelden en het in de hand werken van cyberpesten streng te veroordelen. Ons leven speelt zich vandaag voor een groot deel digitaal af, onze seksualiteit hoort daar bij. En dat is heel normaal. Daar hoeven we niet om te blozen of beschaamd om te zijn.’

Moeilijk te stoppen

Toch lijkt er weinig aan te doen om het verspreiden te stoppen. ‘In dit geval is het net onze drang naar meer privacy die maakt dat dit probleem zo moeilijk op te lossen is’, zeg privacy-expert Eddy Willems. ‘Chat-apps als WhatsApp en Messenger versleutelen de berichten zodat enkel zender en ontvanger de inhoud ervan kunnen zien. Dat maakt dat ook gerechtelijke instanties er niet meer bij kunnen. Ze kunnen zelfs geen zicht krijgen op hoezeer deze beelden verspreid zijn. Privacy is een goede zaak, maar het kan dus ook tegen je keren.’

Het enige wat de slachtoffers kunnen doen, een klacht indienen bij het gerecht en hopen die achterhaald kan worden wie aan de basis ligt van zo’n lek. ‘Die persoon kan juridisch aangepakt worden, maar pas nadat het kwaad geschied is. Eens iets op het internet staat, is de verspreiding ervan heel moeilijk te stoppen.’

Willems vindt dat mensen nog te vaak niet beseffen hoe kwetsbaar ze online zijn. ‘Als je iets naar iemand doorstuurt is het weg. Tegelijk is het, zeker voor bekende mensen, een slecht idee om dit soort foto’s in de cloud te bewaren. Die kan gehackt worden. Daar zijn genoeg buitenlandse voorbeelden van te vinden.’

Kortgeding

Het rechtse satirische magazine ’t Scheldt, dat stills uit de filmpjes onherkenbaar maakte en publiceerde, werd na een procedure in kort geding verplicht de beelden te verwijderen. Volgens de DPG-kranten had Kristof Neefs, de advocaat van een van de BV’s vorige week vrijdag al aan ’t Scheldt de vraag gesteld om die te verwijderen. Maar de beelden bleven staan.

Dus diende hij deze week bij de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg van Antwerpen een eenzijdig verzoekschrift in om de website daar alsnog toe te verplichten. Hij baseerde zich daarvoor op een recent artikel in het Strafwetboek . Dat stelt dat het verboden is beeldmateriaal van iemand die naakt is of seksuele handelingen stelt te verspreiden, tonen of toegankelijk maken. Ook al had die persoon aanvankelijke zijn of haar toestemming gegeven om beelden te maken.