Wereldwijde verdeling COVID-vaccin vraagt 8.000 jumbojets, voorbereiding moet nu beginnen zegt IATA

In normale omstandigheden speelt het luchtverkeer een sleutelrol bij de verdeling van vaccins omdat de sector beschikt over een goed uitgebouwd wereldwijd distributiesysteem voor goederen die kunnen bederven en die op een bepaalde temperatuur bewaard moeten worden. Dat laatste is het geval bij vaccins, die meestal op een temperatuur tussen 2 en 8 graden bewaard moeten worden en soms zelfs ingevroren moeten worden.

Er is voorlopig nog geen vaccin beschikbaar tegen COVID-19, maar de IATA is nu al samen met luchtvaartmaatschappijen, luchthavens, farmaceutische bedrijven en gezondheidsorganisaties een plan aan het uitwerken voor wereldwijde luchtbruggen om de vaccins te kunnen verdelen. De organisatie roept de regeringen op om daar nu ook mee te beginnen. 

"Het veilig afleveren van de vaccins tegen COVID-19 wordt de opdracht van de eeuw voor de wereldwijde luchtvrachtindustrie", zei Alexandre de Juniac, de directeur-generaal van de IATA. "Maar dat zal niet gebeuren zonder een voorafgaande, nauwgezette planning en het is nu dat men in actie moet komen. We dringen er bij de regeringen op aan het voortouw te nemen om de samenwerking te bevorderen in de logistieke keten, zodat de installaties, de veiligheidsmaatregelen en de grensprocedures klaar zullen zijn voor de enorme en complexe taak die ons wacht."

Het lijdt immers geen twijfel dat de verdeling van de vaccins een enorme taak wordt. Een enkele dosis voor 7,8 miljard mensen zou 8.000 jumbojets vullen. En het is niet eens zeker dat één dosis zal volstaan, voor het vaccin waar de universiteit van Oxford en het farmaceutisch bedrijf AstraZeneca aan werken, ziet het er naar uit dat er twee injecties zullen nodig zijn. 

De IATA wijst erop dat er internationale regels bestaan voor het vervoer van vaccins en dat die op een gecontroleerde temperatuur bewaard moeten worden en op tijd moeten worden afgeleverd om de kwaliteit te kunnen garanderen. 

Daarvoor zijn er installaties nodig die de koudeketen kunnen garanderen,  gespecialiseerd personeel dat weet hoe het moet omgaan met vaccin en personeel voor de bewaking. Vaccins zijn immers veel geld waard en er moet ook over gewaakt worden dat er niet mee geknoeid kan worden tijdens het transport. 

Aan de grenzen moet er efficiënt samengewerkt worden met de douane en de gezondheidsdiensten om een snelle levering mogelijk te maken, wat bemoeilijkt kan worden door het feit dat verschillende landen maatregelen hebben genomen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan die de wachttijden aan de grenzen langer maken, zegt de IATA. 

Daarnaast is er ook nog het feit dat verschillende luchtvaartmaatschappijen hun activiteiten verminderd hebben door de crisis in de sector als gevolg van de pandemie. 

Veel toestellen zijn voor langere tijd in de mottenballen gelegd en het wereldwijde netwerk van 24.000 paren van steden dat voor de pandemie bestond, is sterk ingekrompen. De WHO, Unicef en de vaccin-alliantie GAVI zeggen dat ze nu al ernstige moeilijkheden ondervinden bij hun lopende vaccinatieprogramma's, onder meer door de verminderde verbindingen in de luchtvaart. 

"Zelfs als we aannemen dat de helft van de nodige vaccins over land zal kunnen vervoerd worden, staat de luchtvrachtindustrie nog steeds voor de grootste uitdaging in haar geschiedenis. Bij het plannen van hun vaccinatieprogramma's, vooral in de ontwikkelingslanden, moeten de regeringen ernstig rekening houden met de beperkte capaciteit van de luchtvracht die momenteel beschikbaar is. Als de grenzen dicht blijven, de reizen onderbroken, de vloten aan de grond en het personeel in de werkloosheid, zal de capaciteit om de levensreddende vaccins af te leveren ernstig gevaar lopen", zo zei de Juniac.