“Schade kan niet overschat worden”: waarom maken we naaktbeelden en wat kunnen de (juridische) gevolgen zijn?
Al een aantal dagen worden naaktbeelden van bekende Vlamingen gretig gedeeld via sociale media. Zanger Stan Van Samang is als eerste naar buiten gekomen als een van de slachtoffers en heeft een klacht ingediend tegen onbekenden. Hij doet dat op basis van een wet die in 2016 is gestemd en die pas twee maanden geleden nog verstrengd is.
Andermans naaktbeelden verspreiden zonder toestemming is strafbaar. De voorbije dagen is het al verschillende keren benadrukt, na het uitlekken van seksueel expliciete beelden van bekende Vlamingen. Stan Van Samang komt nu als – voorlopig als enige – slachtoffer naar buiten en heeft een klacht ingediend.
Heidi De Pauw, CEO van Child Focus, had al een vlammend betoog geschreven. Donderdag is ook minister van Media Benjamin Dalle (CD&V) in de pen gekropen op zijn website. Naast de strafbaarheid wijst hij ook op de gevolgen voor de slachtoffers: “De schade kan niet overschat worden. Levens worden verwoest, relaties lopen op de klippen. In sommige gevallen drijft het slachtoffers tot het begaan van wanhoopsdaden.”
Nochtans het versturen van naaktbeelden zonder toestemming pas in 2016 bij wet verboden. “En op 1 juli 2020 is die wetgeving verstrengd voor wie naaktbeelden doorstuurt om een persoon te schaden of er commercieel gewin uit te halen”, zegt Liesbet Stevens van het Instituut voor Gelijkheid van Mannen en Vrouwen. Dat verleent onder meer gratis juridisch advies aan slachtoffers. “Wie naaktbeelden zonder toestemming verspreidt, riskeert 6 maanden tot 5 jaar gevangenisstraf. Wie dat doet uit kwaadwilligheid of geldgewin, riskeert een tot vijf jaar cel en een boete van 10.000 euro.
“Het gaat hier niet om een klachtenmisdrijf”, stelt Stevens. “Het parket hoeft niet te wachten op een klacht van een slachtoffer om op te treden. Net zoals bij de zaak Bart De Pauw. Van Samang heeft zich burgerlijke partij gesteld, dus wordt er een onderzoek gevoerd waar alle elementen in worden onderzocht. De andere slachtoffers kunnen zich ook later nog burgerlijke partij stellen, zelfs wanneer de rechtszaak al opgestart is. Dan kunnen ze een schadevergoeding krijgen. Maar ook al doen ze dat niet, dan nog zal het parket de feiten onderzoeken, omdat ze duidelijk verband houden met wat Stan Van Samang is overkomen. Het slachtoffer kan dat niet tegenhouden.”
Seksuele beleving
Sexting houdt veel risico’s in, maar toch blijven we het doen. Bij jongeren is het een vorm van seksuele beleving geworden, zeker met de opkomst van de smartphone. “Toch heeft het altijd bestaan. Al in de jaren tachtig waren er studies naar het gebruik van de polaroid voor naaktfoto’s. Dankzij het internet zijn er wel meer mogelijkheden om het te doen”, zegt Joris Van Ouytsel van de UAntwerpen, die onderzoek doet naar sexting. “Sexting valt niet honderd procent veilig te doen. Al kan je jezelf wel beschermen door niet herkenbaar op beeld te staan. Dat gaat verder dan je gezicht verbergen: ook tattoos, piercings of moedervlekken kunnen je verraden. Zorg er ook voor dat de achtergrond anoniem is, zodat het niet aan je gelinkt wordt. Doe het alleen met mensen die je kent en al eens effectief ontmoet hebt. En laat je niet onder druk zetten.”
“Ik zie nu veel mensen zeggen: wees niet zo dom om aan sexting te doen”, zegt Van Outysel. “Maar die boodschap heeft geen zin. De meeste beelden worden verstuurd binnen een vertrouwensrelatie. Dan denk je: mij gaat het niet overkomen, want ik stuur het naar iemand die ik kan vertrouwen. Op dat moment denk je niet aan de gevolgen. Maar het kan wel degelijk iedereen overkomen.”
Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website www.zelfmoord1813.be.
bekijk ook
Peter Van de Veire legt verklaring af op radio over naaktbeelden die van hem zijn verspreid
Stan Van Samang dient klacht in nadat naaktfoto’s van hem circuleren en verontschuldigt zich bij fans
