BELGA

De huisarts als kanarie in de steenkoolmijn: mijn patiënten zijn bang

Ze komen dagelijks in haar praktijk binnen: mensen die bang zijn, omdat ze niet meer weten waar ze aan toe zijn, door de coronamaatregelen. Een noodkreet van een huisarts.

opinie
Birgitte Schoenmakers
Huisarts

De maatschappij zit in een crisis, wat een open deur. Alleen concentreren we ons op de verkeerde elementen en hanteren we de verkeerde strategieën om die crisis te bezweren.

Het afgelopen decennium heeft de maatschappij in het algemeen en de gezondheidszorg in het bijzonder ingezet op zelfredzaamheid, eigen kracht, participatie van de bevolking (en dus patiënten). Wij hebben onze patiënten geleerd kritische vragen te stellen, mee te denken over het beleid dat hun gezondheid aangaat en zelf de regie van de zorg in handen te nemen. 

Nergens in heel dit crisisverhaal wordt geluisterd naar de bevolking. Beschamend dat er dan een 80-plusser symbool moet staan voor de gevolgen van het totale gebrek aan medezeggenschap als het gaat over ziekte, gezondheid en levenskwaliteit. 

In de microkosmos die de huisartsenpraktijk is, zien we ook de gevolgen van de opeenvolging van maatregelen geadviseerd door een monocultuur van experten en uitgedragen door een regering die er eigenlijk geen is. Er wordt een klimaat van angst gecreëerd en dat wordt ook letterlijk zo uitgedragen: we kunnen beter veel vragen van de bevolking om zeker te zijn dat we al het minimum krijgen.

Je hoeft geen gedragspsycholoog te zijn om te weten dat angst een belabberde game changer is. Is de Belg ooit minder gaan roken omwille van de afschrikwekkende foto’s op de tabakswaren? Nee, even meeluisteren aan de toog of de kassa: een consequent beleid waarin mensen zelf keuzes kunnen maken en het controlegevoel behouden, dat levert op. 

Alleen de GAS-boetekas zal met een trofee gaan lopen

Bovendien zijn de mensen niet vooral bang om ziek te worden van COVID-19 maar wel om anderen te besmetten, geen correct mondmasker aan te hebben, onvoldoende te ontsmetten/handen wassen, … Volwassenen zijn bang om hun werk te verliezen, kinderen zijn bang om verantwoordelijk te zijn voor een klas in quarantaine, ouderen zijn bang om het contact met de buitenwereld te verliezen. En angst doet de pedalen verliezen.

Ontneem mensen het vertrouwen en het mandaat om minstens deels aan het controlepaneel te zitten en de maatregelen keren als een boemerang naar het beleid terug. Alleen de GAS-boetekas zal met een trofee gaan lopen.  

Ban richtlijnen die niet op wetenschap gebaseerd zijn maar het blazoen van een falend beleid moeten oppoetsen

Als patiënten de huisarts bellen om te vragen hoe ze hun bad moeten ontsmetten, als ze komen met kwalen waar ze anders niet voor zouden consulteren, als onzekerheid over hun gezondheid regeert, dan zal een simpel belgerinkel niet volstaan maar moeten de grote klokken gaan luiden.

Geef de bevolking autonomie door keuzevrijheid en door vertrouwen, ban richtlijnen die niet op wetenschap gebaseerd zijn maar het blazoen van een falend beleid moeten oppoetsen en communiceer enkel over een consequent breed gedragen beleid waarin ook de bevolking mee aan het roer zit. Zelfredzaamheid en levenskwaliteit gaan hand in hand.  

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen