‘Euthanasiedokter’ opnieuw voor de rechter: ‘Het was te verwachten’

“Het was te verwachten”, reageert dokter Joris Van Hove vrij rustig aan de telefoon nadat hij het nieuws net vernomen heeft. De advocaat-generaal van het Hof van Cassatie noemde de vrijspraak van Van Hove vorige maand niet voldoende gemotiveerd, nu volgt het Hof zelf ook die redenering.

Dokter Van Hove moest zich begin dit jaar samen met twee andere artsen, psychiater Lieve Thienpont en huisarts Frank De Greef, voor het Gentse assisenhof verantwoorden voor de euthanasie van Tine Nys (38). De jonge vrouw vroeg om euthanasie wegens ondraaglijk psychisch lijden. De bal ging aan het rollen toen een van haar zussen nadien klacht indiende met burgerlijke partijstelling. De familie Nys, die fel gekant was tegen de euthanasie van Tine, vond dat de drie artsen onachtzaam te werk gingen. Het kwam tot een proces voor het Gentse assisenhof.

De volksjury sprak uiteindelijk alle drie de artsen vrij. Voor Thienpont en De Greef was de beslissing duidelijk. De jury vond dat hen geen schuld trof. Maar Van Hove, die de dodelijke injectie toediende, werd vrijgesproken op basis van ‘redelijke twijfel’. De volksjury had meer dan acht uur nodig om tot haar oordeel te komen.

Betere uitleg gevraagd

Hoewel het Openbaar Ministerie zich bij de uitspraak neerlegde, stapte de familie van Tine Nys wél naar het Hof van Cassatie tegen de vrijspraak van dokter Van Hove. Dat oordeelt nu dat het hof van assisen beter had moeten uitleggen waarom de jury vond dat de tenlasteleggingen niet bewezen konden worden. In het assisenvonnis staat enkel te lezen dat “het gevoerde onderzoek niet toelaat om met de in de wet vereiste zekerheid vast te stellen of er inbreuken zijn begaan”.  Volgens Cassatie moeten alle partijen de beslissing van de jury kunnen begrijpen. Dat is hier niet het geval, oordeelde het Hof.

Het verbrak dan ook het vonnis, wat concreet betekent dat Joris Van Hove zich opnieuw moet klaarmaken voor een proces. Deze keer evenwel niet voor assisen, maar voor een burgerlijke rechtbank in Oost-Vlaanderen. Welke precies is nog niet duidelijk.

Van Hove ziet het nieuwe proces met vertrouwen tegemoet, zegt hij. “Mijn advocaat heeft het al eerder gezegd: hij wint liever twee keer dan één keer. Dat is zijn job en hij weet waarover hij spreekt. De rechtbank moet haar job doen, maar ik vind nog altijd dat ik mezelf niets te verwijten heb.”

Hij probeert er vooral rustig bij te blijven, al is dat moeilijk. Het helpt wel te weten dat hem geen gevangenisstraf meer boven het hoofd hangt. Aangezien enkel de familie in cassatie ging, gaat het louter om een burgerrechtelijke procedure waarbij de dokter alleen nog kan veroordeeld worden tot het betalen van een schadevergoeding aan de familie. 

‘Ja of nee?’

Maar volgens Joris Van Cauter, advocaat van de familie Nys, gaat het voor de familie om meer dan een schadevergoeding. “De hoop van de familie is dat het nu eindelijk over de kern van zaak kan gaan en dat alle ballast die aan zo’n assisenproces hangt overboord kan worden gegooid”, zegt hij. Volgens Van Cauter werd het debat tijdens het assisenproces intellectueel besmeurd. “Het ging toen meer over of de moeder van Tine wel een goede moeder was, of het wel om een hecht gezin ging en of er sprake was van een afwezige vader. Maar dat is het punt niet. Een professioneel hof zal zich nu over de essentie kunnen buigen. En die is: is de euthanasie uitgevoerd conform de wet? Ja of nee? Ik heb de indruk van niet.”

Al tijdens het euthanasieproces gonsde het van de geruchten dat er ook andere zaken speelden. Waarom zat er zoveel tijd tussen de eigenlijke euthanasie, op 27 april 2010, en de doorverwijzing naar assisen? Eerder had de procureur des Konings in Dendermonde ook de buitenvervolgingstelling gevorderd voor de drie artsen. Tot het gerecht plots een bocht maakte en de drie artsen voor assisen belandden.

Afrekening

Sommigen zagen in het hele proces een afrekening met de euthanasiewet. Het proces moest vooral artsen afschrikken. De advocaat van Van Hove, Walter Van Steenbrugge, wees zelfs expliciet in de richting van René Stockman, generaal-overste van de Broeders van Liefde van Rome. Die zou de opdracht gegeven hebben aan het Openbaar Ministerie om de doorverwijzing van de drie artsen naar assisen te vragen. Stockman zelf ontkent en klaagt Van Steenbrugge ondertussen aan voor laster en eerroof. 

Volgens advocaat Van Cauter is de familie Nys zeker niet tegen de euthanasiewet. “Ze werd wel zo geframed door de verdediging”, zegt hij. De familie zit volgens hem vooral met veel vragen waarop ze nog altijd geen antwoorden hebben. “Moest het echt zo snel? Is alles correct verlopen? Was er geen alternatief? Zijn alle regels gevolgd? En is alles bedachtzaam gebeurd? Ze kregen geen antwoorden, dus moesten ze wel naar justitie stappen.”

Voor de familie roept de uitspraak van Cassatie ook verschillende gevoelens op. “Het is voor hen bijzonder emotioneel. Vooral omdat ze ondertussen met een vrouw minder zijn. De moeder van Tine stierf kort na het proces.”