Direct naar artikelinhoud
Vier vragen aanKati Verstrepen

‘Het gaat over 12.000 mensen van Moria, op een bevolking van 450 miljoen Europeanen. Wat is het probleem?’

Kati Verstrepen, voorzitter van de Liga voor de Mensenrechten.Beeld rv

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen had het in haar ‘state of the union’ uitgebreid over mensenrechten. Toch lijkt Europa de vluchtelingen op Lesbos te laten stikken. ‘Het eerste wat Europa moet doen, is die vluchtelingen een veilig onderkomen geven’, zegt Kati Verstrepen, advocaat en voorzitter van de Liga voor de Mensenrechten. 

U heeft collega-advocaten die in het vluchtelingenkamp Moria werken. Wat zeggen zij? 

“Zij hadden natuurlijk al veel langer gezegd dat de situatie onhoudbaar was. Die brand heeft hun werk nu onmogelijk gemaakt. Ze hebben geen kantoren meer en veel papierwerk is nu ook verbrand. Veel asielzoekers zijn hun paspoorten of andere documenten zoals huwelijksaktes kwijt. Dat zijn de weinige stukken die ze hebben om hun identiteit te bewijzen of om aan te tonen dat ze recht hebben op bescherming. Die mensen hebben nu dus echt letterlijk niets meer.”

België gaat nu 100 tot 150 vluchtelingen extra overnemen van Griekenland. Bovenop de eerder aangekondigde twaalf minderjarigen uit Moria. 

“Dat is op zich goed nieuws, maar dat aantal is uiteraard nog veel te weinig. De Griekse autoriteiten kunnen de opvang niet aan. Daarom moeten er kortetermijnoplossingen komen om de vluchtelingen te herverdelen over Europese landen, en dat moet nu gebeuren. Maar Maggie De Block, minister van Asiel en Migratie (Open Vld), heeft gelijk als ze zegt dat er structurele oplossingen moet komen. Dat schreeuwen wij ook al jaren.” 

Wat zijn die dan? 

“Er zijn migranten op de vlucht voor de conflicten in het Midden-Oosten, dus moeten wij toch ook beter gaan nadenken over de wapenexport naar die landen. Ten tweede is het gewoon niet mogelijk om vanuit die landen via een legale weg asiel aan te vragen. Daardoor zijn mensen gedwongen om hun leven in handen te geven van mensensmokkelaars en moeten ze op een illegale manier Europa zien te bereiken. Er moeten dus onderhandelingen opgestart worden met de landen van waaruit vluchtelingen vertrekken om het mogelijk te maken om op een veilige manier asiel aan te vragen.” 

De verschillen zijn groot: Duitsland neemt 1.533 vluchtelingen op, andere lidstaten doen niets. 

“Het gaat voor Moria over 12.000 mensen, op een bevolking van bijna 450 miljoen Europeanen. Wat is het probleem dan? Ik begrijp ook niet waarom er zo weinig solidariteit is tussen de lidstaten. We doen altijd alsof we een moreel superieure wereldmacht zijn, want wij respecteren de mensenrechten en wij hebben het verlichtingsdenken uitgevonden. 

“Ook de ‘state of the union’-toespraak van commissievoorzitter Ursula von der Leyen ging over mensenrechten. Ik ben daar heel blij om, maar dat mag toch alstublieft niet bij woorden blijven? Artikel drie van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens is heel duidelijk. Niemand mag onderworpen worden aan onmenselijke of vernederende behandelingen. Hoe kon de situatie in Moria dan jaren blijven doorgaan? Al jaren hadden mensen niet genoeg toegang tot sanitair of gezondheidszorg. 

“De eerste daad die Europa nu zou moeten stellen, is om die mensen van straat te halen en een veilig onderkomen te geven. Veertig procent van hen zijn trouwens kinderen. Alle internationale kinderrechtenverdragen worden door deze situatie met de voeten getreden. Uiteindelijk zal elke lidstaat voor zichzelf moeten beslissen, maar het Europese niveau kan het overleg op zijn minst op gang trekken.”