Als de Kamer politieagenten en magistraten wil ondervragen over de zaak-Chovanec, zou ze daarvoor een onderzoekcommissie moeten oprichten. Dat meent het college van procureurs-generaal, dat woensdag in de Kamercommissie Justitie is gehoord.
De Kamercommissies Justitie en Binnenlandse Zaken organiseren elk hoorzittingen om klaarheid te scheppen over de zaak van de Slovaakse man die in 2018 overleed nadat hij hardhandig was aangepakt door agenten in een politiecel op de luchthaven van Charleroi. De commissie Justitie wilde in eerste instantie het parket van Charleroi en het parket-generaal van Bergen aan de tand voelen, maar het college van procureurs-generaal wilde dat niet en vroeg om zelf gehoord te worden.
‘De geplande hoorzitting in uw commissie raakt rechtstreeks aan de principes van de scheiding der machten, het beroepsgeheim en het geheim van het onderzoek. Door deze manier van werken lijkt de commissie zich in de plaats te stellen van de onderzoeksrechter en zet ze de principes van de rechten van de verdediging, van het evenwichtig proces en van het vermoeden van onschuld erg onder druk’, luidde het vorige week al in een brief.
‘Als de commissie een hoorzitting wil houden met agenten en magistraten, stelt het college voor om dit te doen in het kader van een onderzoekcommissie’, zei voorzitter van het college Johan Delmulle woensdag in de Kamer.
De werking van zo’n onderzoekscommissie is bij wet geregeld en die wet legt ook regels rond vertrouwelijkheid en geheimhouding van getuigenissen vast.
Delmulle benadrukte dat hij vasthoudt aan de principes van het gerechtelijk onderzoek, en meer bepaald aan het geheim van het onderzoek, het vermoeden van onschuld en het recht op een eerlijk proces. ‘Als ik vandaag over deze zaak sommige zogezegde advocaten-experts in de media bezig hoor, met heel weinig inhoudelijke kennis van het dossier en vaak gedreven door persoonlijke rancunes of redenen, of sommige tussenkomsten van bepaalde parlementairen hoor, komt het mij voor alsof het proces al gevoerd is en alsof de politiemensen al bij voorbaat veroordeeld zijn.’
Het college van procureurs-generaal roept op om de onderzoeksrechter en het parket van Charleroi in dit dossier ‘in alle sereniteit hun werk te laten doen’. ‘Alle richtlijnen werden gevolgd: de camerabeelden werden gevrijwaard, een onderzoeksrechter leidt het onderzoek en de dienst enquêtes van het Vast Comité P voert de onderzoeksdaden uit. Er is dus geen sprake van een doofpotoperatie vanwege Justitie en het dossier is niet ‘begraven’ in Charleroi, in weerwil van wat her en der al te gemakkelijk wordt geponeerd’, zegt Delmulle.
Procureur-generaal van Luik Christian De Valkeneer waarschuwde de parlementsleden ervoor om niet te snel conclusies te trekken uit de schokkende beelden. ‘Het onderzoek kan uitwijzen dat, wat evident kan lijken, in werkelijkheid complexer is. Laat ons de beelden niet heilig verklaren.’ De procureurs-generaal vragen de parlementsleden om de uitkomst van het onderzoek door de Hoge Raad van Justitie (HRJ) af te wachten.
Op vragen over de lange duurtijd van het gerechtelijk onderzoek, dat nu al 2,5 jaar aan de gang is, wijzen ze erop dat experten waarop vaak beroep wordt gedaan vaak talmen met hun bevindingen vanwege hun magere vergoeding. Bij de parlementsleden steunde niemand het idee van een onderzoekscommissie, al vinden sommigen wel dat het parlement vragen kan stellen zonder het onderzoek te schaden. ‘Ik heb moeite met uw betoog’, zei Zakia Khattabi (Ecolo). ‘Het lijkt alsof u zegt: doorlopen, hier is niets te zien.’
