De feiten op de luchthaven van Charleroi dateren van februari 2018, maar kwamen pas deze zomer echt in de aandacht nadat beelden van de interventie via de media naar buiten waren gebracht. De hiërarchie van de politie, die als tuchtoverste een tuchtonderzoek had kunnen opstarten tegen de agenten, zei de beelden nooit gezien te hebben. Daarop kwam de vraag waarom het parket, dat een kopie van de beelden had, de politiehiërarchie niet heeft ingelicht.

“Omdat de baas van de luchthavenpolitie die nacht van wacht was, heeft het parket gemeend dat de hiërarchie van de politie op de hoogte was”, zegt Geens. “En dat het parket om die reden meende dat het niet nog eens zelfstandig de tuchtoverheid op de hoogte moest stellen”, aldus de minister van Justitie, die benadrukte dat hij deze informatie al tot tweemaal toe eerder heeft gegeven. “Ik zeg dus niets nieuws.”

Door de zaak-Chovanec moest de nummer 2 van de federale politie, André Desenfants, tijdelijk een stap opzij zetten. Desenfants wordt volgende week woensdag in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken verwacht. De baas van de luchthavenpolitie is bij ordemaatregel op administratieve taken gezet.

Procureurs-generaal: “Geen sprake van doofpotoperatie vanwege Justitie”

Als de Kamer politieagenten en magistraten wil ondervragen over de zaak, zou ze daarvoor een onderzoekcommissie moeten oprichten. Dat meent het college van procureurs-generaal, dat woensdag ook gehoord werd in de Kamercommissie. Volgens voorzitter van het college Johan Delmulle is er “geen sprake van een doofpotoperatie vanwege Justitie”.

De Kamercommissies Justitie en Binnenlandse Zaken organiseren elk hoorzittingen om klaarheid te scheppen over de zaak. De commissie Justitie wilde in eerste instantie het parket van Charleroi en het parket-generaal van Bergen aan de tand voelen, maar het college van procureurs-generaal wilde dat niet en vroeg om zelf gehoord te worden.

“Scheiding der machten”

“De geplande hoorzitting in uw commissie raakt rechtstreeks aan de principes van de scheiding der machten, het beroepsgeheim en het geheim van het onderzoek. Door deze manier van werken lijkt de commissie zich in de plaats te stellen van de onderzoeksrechter en zet ze de principes van de rechten van de verdediging, van het evenwichtig proces en van het vermoeden van onschuld erg onder druk”, luidde het vorige week al in een brief.

“Als de commissie een hoorzitting wil houden met agenten en magistraten, stelt het college voor om dit te doen in het kader van een onderzoekcommissie”, zei voorzitter van het college Johan Delmulle woensdag in de Kamer. De werking van zo’n onderzoekscommissie is bij wet geregeld en die wet legt ook regels rond vertrouwelijkheid en geheimhouding van getuigenissen vast.

Vermoeden van onschuld

Delmulle benadrukte dat hij vasthoudt aan de principes van het gerechtelijk onderzoek, en meer bepaald aan het geheim van het onderzoek, het vermoeden van onschuld en het recht op een eerlijk proces. “Als ik vandaag over deze zaak sommige zogezegde advocaten-experts in de media bezig hoor, met heel weinig inhoudelijke kennis van het dossier en vaak gedreven door persoonlijke rancunes of redenen, of sommige tussenkomsten van bepaalde parlementairen hoor, komt het mij voor alsof het proces al gevoerd is en alsof de politiemensen al bij voorbaat veroordeeld zijn.”

Het college van procureurs-generaal roept op om de onderzoeksrechter en het parket van Charleroi in dit dossier “in alle sereniteit hun werk te laten doen”. “Alle richtlijnen werden gevolgd: de camerabeelden werden gevrijwaard, een onderzoeksrechter leidt het onderzoek en de dienst enquêtes van het Vast Comité P voert de onderzoeksdaden uit. Er is dus geen sprake van een doofpotoperatie vanwege Justitie en het dossier is niet ‘begraven’ in Charleroi, in weerwil van wat her en der al te gemakkelijk wordt geponeerd”, zegt Delmulle.

“Wat evident lijkt, kan in werkelijkheid complexer zijn”

Procureur-generaal van Luik Christian De Valkeneer waarschuwde de parlementsleden ervoor om niet te snel conclusies te trekken uit de schokkende beelden. “Het onderzoek kan uitwijzen dat, wat evident kan lijken, in werkelijkheid complexer is. Laat ons de beelden niet heilig verklaren.”

De procureurs-generaal vragen de parlementsleden om de uitkomst van het onderzoek door de Hoge Raad van Justitie af te wachten. Op vragen over de lange duurtijd van het gerechtelijk onderzoek, dat nu al 2,5 jaar aan de gang is, wijzen ze erop dat experten waarop vaak beroep wordt gedaan vaak talmen met hun bevindingen vanwege hun magere vergoeding.

Bij de parlementsleden steunde niemand het idee van een onderzoekscommissie, al vinden sommigen wel dat het parlement vragen kan stellen zonder het onderzoek te schaden. “Ik heb moeite met uw betoog”, zei Zakia Khattabi (Ecolo). “Het lijkt alsof u zegt: doorlopen, hier is niets te zien.”