Van voetbal spelen naar gokken is een kleine stap: ‘Je kan legaal 2.000 euro per maand verspelen’

“Het hoorde erbij. Ik was dertien jaar toen ik op de topsportschool begon en daar kwam ik in contact met oudere jongens in onze voetbalploeg die geld inzetten op sportwedstrijden. Het was toen cool om daaraan mee te doen. Zo is het bij mij ook begonnen.” 

Arne Nilis (29), de zoon van ex-Rode Duivel Luc Nilis, heeft zijn gokverleden ondertussen achter zich gelaten. Die ervaring gebruikt hij nu als verslavingsdeskundige om tijdens zijn lezingen jongeren te wijzen op de risico’s van gokken. “Zeker in de lagere klassen van het voetbal is dat onderwerp nummer één in de kleedkamers”, zegt hij. “In de sport zit een cultuur die gokken normaliseert.” 

Sportclubs 

Ook het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) is bezorgd over het gokken in sportclubs en ging met behulp van de UGent op zoek naar cijfers. Meer dan achthonderd spelers, trainers en bestuursleden uit verschillende sporttakken vulden hun enquête online in. Daaruit blijkt dat leden van sportclubs vijf keer vaker wedden op sportwedstrijden dan de rest van de bevolking. Hun gokgedrag geldt zelfs tien keer vaker als ‘risicovol’. 

“We willen geen steen werpen naar de sportclubs”, zegt  Bram Constandt van de vakgroep bewegings- en sportwetenschappen van de UGent. “Maar in veel clubs zijn de leden zich te weinig bewust van de risico’s. Het gebeurt dat een voetbalkapitein rondgaat in de kleedkamer om een paar euro op te halen voor weddenschappen. Maar zo raakt gokken wel ingeburgerd. Het zet andere spelers mogelijk onder druk om mee te doen.” 

“In onze studie zien we dat er bij 11 procent van de respondenten die gokken, weddenschappen worden georganiseerd binnen de club”, vervolgt hij. “Soms wordt er gegokt op de eigen wedstrijden, wat niet is toegelaten. Of op de wedstrijden binnen de eigen competitie – ook niet toegelaten.” 

Een leerlingenbevraging van de VAD in het schooljaar 2017-2018 toonde al aan dat veel jongeren ervaring hebben met het wedden op sportwedstrijden. In Vlaanderen had 10 procent van de scholieren in het secundair onderwijs dat al eens gedaan. Voor de laatste twee jaren van het middelbaar, dus bij de 17- en 18-jarigen, ging het om bijna één op de vijf leerlingen.   

500 euro 

Dat de sector van het online gokken ‘ontploft’ is en gokreclame nog steeds aanwezig is op televisie, doet er volgens Constandt ook geen goed aan. Er is ondertussen een wettelijk kader ingevoerd om het gokken op websites te beteugelen, maar die wetgeving blijkt zo lek als een zeef. Er is een limiet ingevoerd op het bedrag dat een speler per week kan inzetten – 500 euro – maar dat is makkelijk te omzeilen.  

“Een speler kan simpelweg naar een andere website gaan”, zegt Katleen Peleman, directeur van de VAD. “En dan kan hij nog eens 500 euro inzetten. Maar zelfs als hij zich aan die limiet houdt, kan hij nog steeds 2.000 euro per maand vergokken. Dat is echt een bom geld.”

De bedragen die rondgaan in het online gokken kunnen dus erg hoog zijn. Tijdens het WK van 2018 berekende de Kansspelcommissie dat voetballiefhebbers gemiddeld 674 euro inzetten op de wedstrijden. 

Als het niet goed lukt om het gokken wetgevend aan te pakken, kan de overheid op zijn minst meer doen om voor preventie te zorgen, vindt de VAD. De Vlaamse overheid moet zo via het agentschap Sport Vlaanderen het thema op de kaart zetten bij sportfederaties en bij de clubs. 

“Dat is ook mijn visie”, zegt Nilis, die onder meer al bij de jeugdspelers van Cercle Brugge ging spreken. “Ik verwacht dat de clubs hier echt hun maatschappelijke rol opnemen. Ze moeten hun spelers informeren over de gevaren van het gokken. Iedereen weet wat de risico’s zijn van drugs of alcohol. Maar over gokken horen we veel te weinig.”