Premier Sophie Wilmès (MR) maakte bij haar aantreden een halfjaar geleden een politieke belofte: op 17 september zou ze naar de Kamer gaan om opnieuw het vertrouwen te vragen. Maar aangezien de gesprekken over een nieuwe volwaardige regering nog niet zijn afgerond, werd dat plan afgevoerd. De Vivaldi-partijen zijn het erover eens dat ze Wilmès beter nog twee weken kunnen laten zitten, tot de nieuwe regering kan aantreden.

Heibel over agenda

De zaak zou besproken worden na afloop van de ingediende mondelinge vragen. Maar al meteen na het overlopen van de agenda gooide N-VA fractieleider Peter De Roover het onderwerp op tafel. Volgens hem had de gebruikelijke regeringsverklaring automatisch op de agenda moeten staan, wat niet het geval was. Door het op die manier aan de orde te brengen, kon hij als eerste zijn ongenoegen over de verlenging van de opdracht van Wilmès ter sprake brengen.

Maar Kamervoorzitter Patrick Dewael verwierp die opmerking, en verwees door naar de geplande interpellaties, waar de zaak sowieso ter sprake zou komen. Dewael herinnerde eraan dat Barbara Pas van Vlaams Belang daarbij zoals voorzien eerst het woord krijgt. Die gang van zaken leidde tot fors protest van De Roover, bijgetreden door onafhankelijk Kamerlid Jean-Marie Dedecker en Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken.

De Roover vroeg daarop de schorsing van de zitting, maar Dewael negeerde dat verzoek, wat bij aanhoudend protest van De Roover zorgde, ondanks een uitgeschakelde microfoon. “U bent een terrein opgegaan dat totaal onaanvaardbaar is”, verweet De Roover hem. “U zakt door het ijs tot voorbij uw kruin”. De N-VA fractieleider liet ook tijdens de voorziene eedaflegging van een aantal opvolgers van zich horen, terwijl Dewael zelf onverstoorbaar verder ging.

Na afloop gaf De Roover aan “zeer gefrustreerd” te zijn dat “Kamerleden het woord wordt ontnomen”. “Ik heb het recht om de stem te zijn voor een belangrijk deel van de publieke opinie. Op deze manier kan je zelfs geen pingpongwedstrijd leiden.”

Lopende zaken

Ook tijdens de eerste mondelinge vragen bleef de zaak echter overheersen: zo eisten De Roover en PVDA-fractieleider Mertens meteen duidelijkheid over wat Wilmès zou doen als er ook op 1 oktober nog geen regering zou zijn.

Wilmès herinnerde eraan dat de regering de voorbije maanden vooral actief was met het aanpakken van de coronacrisis, en daarnaast vooral als een regering in lopende zaken heeft gewerkt. “We zullen binnen die perimeter blijven werken”, gaf ze aan. “Volgende week is er een belangrijke veiligheidsraad. Het is belangrijk dat we blijven werken aan de aanpak van de pandemie.”

Wilmès reageert

De Roover verwierp die opmerking: volgens hem kan de regering dat ook perfect doen in lopende zaken. Ook Kamerlid Sander Loones ging op de verlenging van de regering Wilmès in, terwijl zijn mondelinge vraag eigenlijk ging over de herziene verdeling van de EU-middelen van het Europees herstelfonds. Omdat België nu maar iets meer krijgt dan aanvankelijk voorzien, vraagt hij zich af wat Wilmès eigenlijk nog zit te doen.

Hedebouw (pvda) en De Roover uitten kritiek op Wilmès

Interpellaties

Vlaams Belang-fractieleidster Barbara Pas ging in haar geplande interpellatie eerst uitgebreid in op de formatie. “CD&V heeft geen Eveline nodig om in haar blootje te staan”, koppelde ze de interne kritiek van Pieter De Crem naadloos aan de ophef over de gelekte naaktfoto’s van BV’s. Ze richtte zich ook rechtstreeks tot Wilmès: “U heeft twee mogelijkheden vandaag: het vertrouwen vragen, of zelf ontslag nemen”, beet ze haar toe.

De Roover wees er op dat, als er geen interpellaties waren gebeurd, er met geen woord gerept zou worden over de vertrouwensstemming. Hij verwijt Wilmès dat ze in maart ook niets zei over wat er moest gebeuren als er nog geen regering gevormd zou zijn. Ook de andere partijen die geen deel uitmaken van de formatiegesprekken gaven aan geen vertrouwen te hebben in de volgende regering. “Als ik zo’n beleid zou voeren, zou ik het vertrouwen ook niet durven vragen”, zei onafhankelijk parlementslid Jean-Marie Dedecker

Eenvoudige motie

Servais Verherstraeten (CD&V) en Vincent Van Quickenborne (Open VLD) toonden wel begrip voor het uitstel. Ze herinnerden eraan dat Wilmès zelf meermaals opriep snel een regering te vormen, en dat haar de situatie niet kan worden aangewreven.

Vivaldi-partijen steunen Wilmès

Premier Wilmès herhaalde die oproep in de Kamer. “Deze regering blijft doorgaan volgens het schema dat bepaald werd door de Kamer. U zult zoals altijd kunnen beslissen hoe deze regering nog kan werken. We hebben een regering nodig met een stabiele en solide meerderheid, die werkzaamheden zijn bezig.”

Benoît Piedboeuf (MR) gaf aan het einde van de interpellaties al aan dat een motie van wantrouwen zinloos is. Hij diende een eenvoudig motie in om te vragen om op 1 oktober een regeringsverklaring af te leggen. Die werd aangenomen. Daardoor was de motie van wantrouwen van het Vlaams Belang meteen van tafel. De regering-Wilmès blijft zo eenvoudig in het zadel. Nieuwe deadline: 1 oktober.

 (wle, agy, jvh)