Lieven Annemans onder vuur in fel verdeelde adviesraad over corona
De nieuwe samenstelling van de Celeval zorgt voor diepe verdeeldheid tussen de leden van dit belangrijke corona-adviesorgaan. Experts die voorzichtigheid prediken staan lijnrecht tegenover leden die maatregelen willen versoepelen. Vooral gezondheidseconoom Lieven Annemans (UGent) wordt daarbij flink op de korrel genomen.
Naar verluidt kwam het woensdag tot een stevige discussie op een vergadering van de Celeval, het orgaan dat onder meer de Nationale Veiligheidsraad advies verleent. De oorzaak van de discussie is terug te voeren tot een fundamenteel verschil binnen de nieuw samengestelde Celeval over de manier om de coronacrisis te bestieren.
Tot voor kort zetelden in het orgaan hoofdzakelijk mensen uit de gezondheidszorg en wetenschappelijke experts als infectiologe Erika Vlieghe (UZ Antwerpen), epidemioloog Pierre Van Damme (UAntwerpen) en viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven). De samenstelling is recentelijk door elkaar geschud om een breder palet aan expertises binnen te trekken, nu de pandemie van een acute gezondheidscrisis geëvolueerd is naar een allesomvattend maatschappelijk vraagstuk.
“Maar ik heb het gevoel dat het toch een beetje anders gelopen is”, zegt Van Damme, die geen lid meer is van de Celeval. Hij verwoordt een bezorgdheid die off the record bij verscheidene betrokkenen te rapen valt: er zijn ook mensen bijgekomen wier toegevoegde waarde in vraag gesteld wordt. Onder meer de aanwezigheid van Vinciane Morel, woordvoerster van de Alliantie van Belgische Event Federaties, in de adviesgroep doet de wenkbrauwen fronsen. Dat een vertegenwoordiger van een lobbygroep aan tafel schuift, is des te vreemder gezien het feit dat er onder de vaste leden geen enkele viroloog meer te vinden is.
Integriteit in vraag
Maar het is vooral de uitnodiging voor Lieven Annemans die tot tandengeknars leidt. Hij wordt omschreven als de man die de impact van het virus minimaliseert en de maatregelen in twijfel trekt en zo veel mogelijk wil versoepelen. Annemans is niet de enige voorstander van versoepelingen binnen Celeval, maar wel de vurigste.
Het is die houding die woensdag tot de felle discussie leidde. Dit is niet het moment voor versoepelingen, zegt Marc Van Ranst, plaatsvervangend lid van de nieuwe Celeval. “Verschillende mensen onderschatten de toestand. Ze zeggen: er is geen tweede golf, er is niks aan de hand. Wie dat zegt, speelt met vuur.” Van Damme vult aan: “Er zijn heel wat alarmsignalen. De verhouding positieve tests bij 65-plussers stijgt. Het aantal hospitalisaties verdubbelt op één week. Dat is echt niet goed.” “De soepelheid die Annemans voorstelt is met de cijfers van vandaag onbegrijpelijk”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt en KU Leuven).
Zowel huidige als voormalige leden van de Celeval stellen de wetenschappelijke integriteit van Annemans in vraag. Bij meerdere bronnen klinkt het dat Annemans de kar telkens weer voor het paard spant: eerst komt hij tot de conclusie die hem het beste lijkt, en pas daarna gaat hij op zoek naar wetenschappelijk bewijs.
Daarbij wordt verwezen naar een open brief die Annemans eind augustus mee ondertekende. Toen hij op Terzake in debat ging met Erika Vlieghe over een aantal kwestieuze stellingnames in de tekst, slikte Annemans zijn steun aan de open brief snel in. Dat hij niet veel later mag aanschuiven in de belangrijkste adviesgroep, is “kafkaiaans”, aldus een voormalig Celeval-lid.
De hele kwestie doet de efficiëntie van de werking van de Celeval weinig goeds, valt te horen. Voorzitter Tom Auwers wuift de bezorgdheden evenwel weg. “Er is natuurlijk altijd een gezonde spanning. Het was nu eenmaal de bedoeling van de nieuwe Celeval om een heterogene groep te hebben, geen homogene.”
Lieven Annemans wenste geen commentaar te geven op dit artikel. Ook niet nadat deze krant aandrong omdat hij persoonlijk geviseerd werd. Enkel dit: “Het verloopt in een serene sfeer hoor.”