Gezondheidseconoom Lieven Annemans roept op om coronamaatregelen in vraag te stellen (maar krijgt meteen ook tegenwind)

Terwijl de bekende virologen en infectiologen zich ernstig zorgen maken over de stijgende coronacijfers en het feit dat de maatregelen in vraag worden gesteld, durft gezondheidseconoom Lieven Annemans die maatregelen net uitdrukkelijk in vraag te stellen. 

“Als in dit stadium van de pandemie het effect ervan niet opweegt tegen de psychische, sociale en economische nadelen, moeten we die maatregelen durven te laten vallen”, schrijft de professor in zijn open brief in De Tijd.

“Laten we zeggen dat het virus nog wel degelijk circuleert in onze samenleving”, benadrukt Annemans in het tv-programma “De afspraak”. “Het is geen simpel virus en het heeft een enorme ravage aangericht in maart en april”, voegt hij eraan toe.

Maar, zo merkt de professor op, “vandaag zitten we in een nieuwe fase: we kunnen het virus beter behandelen en we testen ook meer.” Volgens Annemans worden hierdoor ook meer besmette gevallen aan het licht gebracht, meer dan in het voorjaar, toen de testcapaciteit nog lang niet zo groot was. 

Nu worden er zo’n 30.000 testen per dag uitgevoerd. Relatief gezien schommelt het aantal positieve testen al een aantal weken rond de 3 procent. Maar het absolute aantal positieve gevallen is gestegen tot boven de 800 nieuwe besmettingen per dag. Op weekbasis is dat een stijging van ruim 50 procent.

Volgens professor Annemans waarschuwen experten als Erika Vlieghe, Steven Van Gucht en Marc Van Ranst voor sterk stijgende absolute cijfers, omdat “dat een gemakkelijk cijfer is”.

Hij denkt dat de virologen het signaleren om de bevolking alert te houden, zodat ze zich aan de regels houden. “Maar ik vind dat niet correct”, stelt Annemans. “Je moet de mensen eerlijk informeren over de situatie van de epidemie.”

Annemans vindt dat er nodeloos angst wordt gecreëerd. “Want daardoor krijg je twee tegengestelde reacties”, waarschuwt de professor.  Enerzijds voorziet hij dat sommige mensen angstiger zullen worden en niet meer buiten durven te komen, waardoor het risico bestaat dat ze andere gezondheidsproblemen niet meer laten verzorgen.

Anderzijds ziet Annemans een groep van mensen die "doorhebben dat er iets niet klopt" en daardoor een “foertreactie” ontwikkelen, waardoor ze de regels aan hun laars dreigen te lappen. 

Om dat te vermijden, pleit Annemans dus voor maatregelen “die in proportie staan tot de situatie”. En de huidige situatie laat het beleid toe meer evenwichtige maatregelen te nemen dan de huidige maatregelen, vindt Annemans.  

Annemans zit als expert in de Celeval, de cel van diverse experten die de coronasituatie evalueert en advies geeft aan de Nationale Veiligheidsraad. Volgens de krant De Morgen ligt Annemans binnen die cel onder vuur en zouden andere leden zijn wetenschappelijke integriteit in vraag stellen. 

De professor vindt deze kritiek onterecht en stelt dat hij enkel oog heeft voor het algemeen belang en dat hij enkel wil dat de mensen een zo goed mogelijk leven kunnen leven. Dat kan volgens Annemans alleen als de juiste balans wordt gevonden in de manier waarop we omgaan met het coronavirus. Die balans opzoeken is volgens Annemans ook de opdracht geweest van de regering.

Bekijk hier het interview met professor Lieven Annemans in "De afspraak" en lees eronder verder:

In “De afspraak” kreeg Annemans tegenwind van De Morgen-journalist Joël De Ceulaer. Hij ving in expertenkringen op dat de recente stoelendans binnen de Celeval wrevel oproept. Zo werden viroloog Marc Van Ranst, epidemioloog Pierre Van Damme en biostatistici Niel Hens en Geert Molenberghs vervangen door meer economische profielen zoals Lieven Annemans. Daardoor zou volgens De Ceulaer de vrees ontstaan dat in de Celeval “elke zin voor kritische reflectie en voorzichtigheid zal verdwijnen”.

De Ceulaer leest de COVID-grafieken ook anders dan Annemans en vindt ze zorgwekkend. Hij waarschuwt ervoor dat het stijgende aantal besmettingen onder jongeren zich zal verspreiden naar de oudere generaties, wat zich al aan het vertalen is in hogere ziekenhuisopnames.

De journalist hekelt het feit dat op dit moment de spreekwoordelijke doelpalen verplaatst worden terwijl het spel bezig is. “Eerst zegt men dat het aantal besmettingen toeneemt, maar dat die mensen niet in het ziekenhuis komen, omdat het voornamelijk jongeren zijn. Straks zul je zien dat de ziekenhuizen vollopen, maar dat men zegt dat de patiënten al na drie of vijf dagen het ziekenhuis mogen verlaten. En als de intensive care volloopt, zal men zeggen dat we de ziekte in vergelijking met maart en april beter kunnen behandelen.”

Het maakt de journalist, die naar eigen zeggen al een half jaar als een kluizenaar leeft, dan ook boos dat de huidige situatie mogelijk langer zal duren omdat anderen de maatregelen minder goed naleven dan hij zelf doet. De Ceulaer vreest dat open brieven, zoals die van Annemans, de motivatie bij de bevolking om de maatregelen na te leven "niet hebben opgekrikt".

Bekijk hier de reactie van journalist Joël De Ceulaer in "De afspraak":