VN-rapporteur over Wit-Rusland: "Laat geen nieuw IJzeren Gordijn neerdalen"
Anaïs Marin, de rapporteur voor de mensenrechten in Wit-Rusland, heeft in de VN-Mensenrechtenraad in Genève een dramatische oproep gedaan om de repressie van het volksprotest te stoppen. De Verenigde Naties beschuldigen het regime van president Loekasjenko van ontvoering, foltering en overdreven geweld tegen doorgaans vreedzame betogers. Vandaag heeft in Wit-Rusland een man zichzelf in brand gestoken vlak voor een politiekantoor.
"Laat geen nieuw IJzeren Gordijn neerdalen over het Europese continent", was de opvallende waarschuwing van Anaïs Marin, de speciale gezant van de Verenigde Naties voor de mensenrechten in Wit-Rusland. Voor de Mensenrechtenraad van de VN in Genève maakte Marin in een videoconferentie melding van een "catastrofale situatie in Wit-Rusland".
Meer dan 500 getuigenissen van foltering en duizenden van betogers die op een brutale manier geslagen zijn
Volgens Marin zijn sinds de omstreden presidentsverkiezingen van een maand geleden meer dan 10.000 mensen opgepakt. De meesten zijn weliswaar opnieuw vrijgelaten, maar maken melding van mishandeling tijdens hun gevangenschap. Marin sprak over 500 getuigenissen van mensen die in de gevangenis gefolterd zijn en duizenden van betogers die op een brutale manier geslagen werden door de oproerpolitie. Veel anderen worden nog steeds vastgehouden op grond van politieke motieven.
De zitting in Genève verliep overigens ook erg woelig. Zo werd de toespraak van Marin herhaaldelijk onderbroken door geroep van vertegenwoordigers uit Rusland, Wit-Rusland en enkele andere landen die eisten dat de toespraak van de rapporteur zou worden gestopt. Die landen ergerden zich ook aan een videoboodschap van de Wit-Russische oppositieleidster Svetlana Tichanovskaja die de VN opriep "tot een stevige reactie" tegen de repressie in haar land, maar anderzijds het regime ook om een dialoog verzocht om uit de crisis te geraken.
Los van de zitting heeft vandaag een man zichzelf in brand gestoken vlak voor een politiekantoor in de stad Smolevitsji in Wit-Rusland. Uit beelden op het internet blijkt dat een politieman de vlammen kon doven met een brandblusser. De man zou zwaargewond naar een ziekenhuis gebracht zijn. Een reden voor zijn actie is niet bekend, maar dat het vlakbij een politiebureau gebeurt, doet denken aan protest. Volgens de de regering zou de man mentaal gestoord zijn en een drankprobleem hebben, maar dat is niet bevestigd.
EU: "Ontvoering, foltering, seksueel geweld"
Duitsland -dat spreekt voor de Europese Unie- legde in Genève een resolutie op tafel die hard van leer trekt tegen "ontvoering en foltering van opposanten" en buitensporig geweld tegen doorgaans vreedzame betogers in Wit-Rusland. Gevangenen zouden er mishandeld en seksueel misbruikt worden of geïntimideerd worden met de dreiging daarvoor. De resolutie van de Europese Unie maakt geen melding van sancties, maar vraagt wel dat VN-Mensenrechtencommissaris Michelle Bachelet een onderzoek laat uitvoeren naar de situatie in Wit-Rusland. (Lees verder onder de foto).
De Wit-Russische ambassadeur bij de VN in Genève, Joeri Abrazevitsj, veegde de beschuldigingen van seksueel geweld en politieke repressie als "ongefundeerd" van tafel en noemde het onaanvaardbaar dat de Mensenrechtenraad van de VN "zich bemoeit met de verkiezingen in een lidstaat".
De situatie in Wit-Rusland lijkt dan weer veel op een klassieke oost-west-tegenstelling tussen het Westen enerzijds en Rusland, Wit-Rusland, China en bondgenoten zoals Venezuela aan de andere kant. De Afrikaanse landen houden zich veelal afzijdig.
