Hans Kluge (WHO) over situatie in België: “Ik ben optimistischer dan in februari, maar we moeten er vroeg genoeg bij zijn”

Volgens Kluge is de vernieuwde opgang van het coronavirus in geen geval te ontkennen. In meer dan de helft van de Europese lidstaten is er een verdubbeling van het aantal nieuwe gevallen in de laatste twee weken. “Het gaat daarbij wel vooral om jongere mensen, tussen 20 en 39 jaar, met een beperkt effect op de ziekenhuizen en de diensten intensieve zorgen”, klinkt het. “Maar dat wil niet zeggen dat het niet zal komen. Ik ben optimistischer dan in februari, maar we moeten er vroeg genoeg bij zijn. Dit is niet het moment om te twijfelen of te denken dat het misschien allemaal niet zo erg is. Hope for the beste and prepare for the worst. (Hoop op het beste en bereid je voor op het ergste, red.)

Kluge reageerde ook op de commotie die ontstond onder onze wetenschappers, nadat gezondheidseconoom Lieven Annemans uithaalde naar wat hij ‘misleidende informatie’ noemde van de virologen over het stijgende aantal coronabesmettingen. Volgens Annemans zitten we helemaal niet in een alarmfase en is het nu het juiste moment om maatregelen te versoepelen. Viroloog Steven Van Gucht veegde die kritiek van tafel door te stellen dat het virus wel degelijk intensiever circuleert. Ook Marc Van Ranst en intensivist Geert Meyfroidt reageerden scherp.


Volgens Kluge heeft Annemans gelijk op twee punten: “Er worden inderdaad meer gevallen gerapporteerd omdat er meer getest wordt – hoewel er ook nog andere factoren spelen – en we mogen niet in paniekmodus gaan. Het is geen sprint, het is een marathon.”

Maar hij waarschuwt tegelijk dat er nu drie fenomenen samenkomen: het heropenen van de scholen, de aankomst van de griep en de verhoogde mortaliteit bij ouderen in de winter. “Waarom zouden we het dus riskeren om te wachten. We hebben gezien dat in de landen waar onmiddellijk en drastisch ingegrepen werd, de respons veel beter was. Waarom het risico nemen om weer in een fase terecht te komen dat er een nationale lockdown nodig is? Het is beter om snel en doelgericht maatregelen te nemen.”

Volgens Kluge is er politiek leiderschap nodig in overleg met de wetenschap en moet ook de coronamoeheid aangepakt worden. “Je mag de mensen en de jongeren niet beschuldigen, maar moet op zoek gaan naar die factoren die hen moe maken”, klinkt het. “Het is belangrijk om de problemen te erkennen en empathie te tonen voor de bevolking.”

Lieven Annemans, die met de virologen zetelt in het adviesorgaan Celeval dat de Nationale Veiligheidsraad adviseert, kaartte de alarmerende berichten over stijgende besmettingen aan in een opiniestuk in De Tijd en gaf zijn visie donderdagavond ook in De Afspraak op Canvas. Volgens Annemans zijn de stijgende cijfers het gevolg van het feit dat er vandaag veel meer getest wordt dan in het voorjaar. “De ware toedracht is dat we door meer te testen meer besmettingen blootleggen, terwijl we vroeger met een vrij groot aantal besmettingen zaten die officieel niet gekend waren”, verklaarde hij. 

“Die kritiek klopt niet”, reageert Van Gucht. “Er zijn heel duidelijke indicaties dat het aantal besmettingen echt aan het stijgen is.” Het klopt dat er meer getest wordt, zegt de viroloog, maar ook het percentage positieve testen is gestegen. Hij wijst er op dat een tweetal weken geleden 2,5 procent van de coronatesten positief bleken te zijn. Vandaag is dat gestegen tot 3,4 procent, in Brussel zelfs 6,4. “Dat wijst op een meer intense circulatie van het virus", klinkt het. 

Bovendien verspreidt het virus zich opnieuw over alle leeftijdscategorieën. De laatste weken stijgt het aantal besmettingen niet alleen bij de jongeren, maar ook bij tieners én bij de zestigplussers. Van Gucht waarschuwt dat in die laatste leeftijdscategorie de cijfers op dit moment elke week verdubbelen. “Dat is verontrustend", klinkt het. “We weten dat in die categorie de mensen meer risico lopen op een ernstig verloop van de infectie”. 

Ook Intensieve-zorgarts Geert Meyfroidt reageert scherp. Hij noemt het standpunt van de gezondheidseconoom op Twitter “intellectueel oneerlijk”. “Ik ben helemaal akkoord dat men moet zoeken naar evenwicht en proportie in de maatregelen en ze zo nodig moet aanpassen, maar de duidelijke toename in viruscirculatie én hospitalisaties ontkennen is gevaarlijk. Misleiding insinueren is gewoon onwaardig”. 

Viroloog Marc Van Ranst reageerde donderdagavond al op de kritiek van Annemans. “Alle virologen waarschuwen unaniem dat het de verkeerde kant uitgaat, omdat het aantal nieuwe gevallen op 1 week stijgt met 75% en ons R-getal op 1,4 ligt. Een gezondheidseconoom ontkent staalhard dat er momenteel meer gevallen zijn, en vindt dat we moeten versoepelen. Good luck!”, schreef hij op Twitter. 

Lees ook: Hoe ernstig is de situatie? Drie deskundigen verduidelijken: “Het wordt nog veel erger”(+)