Direct naar artikelinhoud
Verenigde Staten

Progressieve Amerikaanse opperrechter Ruth Bader Ginsburg (87) overleden, Trump kan mogelijk conservatieve opvolger benoemen

Archiefbeeld. Ruth Bader Ginsburg was de oudste rechter van het Amerikaanse Hooggerechtshof. (06/08/2018)Beeld EPA

In haar huis in Washington is de Amerikaanse opperrechter Ruth Bader Ginsburg (87) overleden. Dat heeft het hooggerechtshof in de VS vrijdagavond bekendgemaakt. Het overlijden van de oudste rechter van het hoogste Amerikaanse rechtscollege biedt president Donald Trump de mogelijkheid een conservatieve rechter te benoemen.

‘Ons land is een juriste van historische statuur verloren, wij bij het Hooggerechtshof verliezen een geliefde collega’, reageerde John Roberts, voorzitter van het college. ‘Vandaag rouwen we, maar in het vertrouwen dat toekomstige generaties Ruth Bader Ginsburg zullen herinneren zoals wij haar kenden: een onvermoeibare en resolute kampioen van gerechtigheid.’

Ruth Bader Ginsburg werd in 1993 benoemd door de Democratische president Bill Clinton. Ze was destijds pas de tweede vrouw in het hooggerechtshof. Het was voor het eerst in 26 jaar dat een Democratische president een lid van het hooggerechtshof benoemde. Ideologisch nam ze een plaats in links van het midden, in een conservatief college dat werd gedomineerd door rechters die waren benoemd door Republikeinse presidenten. Gedurende de jaren werd haar progressieve stem steeds luider.

Video wordt geladen...

Vooral de laatste jaren wierp ze zich op als de onbetwiste leider van de meer progressieve vleugel van het hof. Jonge vrouwen adoreerden haar omdat ze opkwam voor de rechten van vrouwen en minderheden. Vanwege haar standvastige en veerkrachtige optreden, ondanks haar jarenlange gezondheidsproblemen en persoonlijke tragedies, kreeg ze de bijnaam Notorious (‘beruchte’) RBG.

Uitgezaaide kanker

Ginsburg overleed aan de gevolgen van uitgezaaide alvleesklierkanker, aldus een verklaring van het hooggerechtshof. Ze leed sinds 1999 aan diverse vormen van kanker. Twee maanden geleden liet ze weten dat ze werd behandeld aan haar lever, waar de ziekte zich ook had geworteld. Ze onderging chemotherapie nadat een eerdere behandeling niet hielp.

Ook brak ze de laatste jaren ribben bij een val en werd een stint ingebracht om een dichtgeslibde hartslagader te verwijden. Tijdens het presidentschap van Barack Obama legde ze oproepen van Democraten om terug te treden en plaats te maken voor een opvolger met gelijkgestemde ideeën naast zich neer. Rechters van het hooggerechtshof worden voor het leven benoemd.

Opvolging

Ginsburg, moeder van twee kinderen en een liefhebber van opera, was een van de vier meer progressieve rechters in het negen leden tellende hooggerechtshof. Haar dood komt zes weken voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Formeel heeft zittend president Donald Trump het recht om nog tijdens zijn ambtsperiode een opvolger te benoemen. Vermoedelijk kiest hij daarbij voor een conservatieve kandidaat waarmee de conservatieve meerderheid in het hof verder wordt uitgebouwd. Trumps nominatie moet worden bekrachtigd door de Senaat, waar de Republikeinen de meerderheid hebben.

In de loop van vrijdagavond verzamelde zich een aanzienlijke menigte bij het gebouw van het hooggerechtshof om rechter Ruth Bader Ginsburg te herdenken.Beeld EPA

De leider van de Democraten in de Senaat, Chuck Schumer, zegt dat de vacature die nu is ontstaan bij het hooggerechtshof pas vervuld mag worden als de nieuwe president is aangetreden. ‘Het Amerikaanse volk zou een stem moeten hebben bij de selectie van hun volgende rechter bij het hooggerechtshof. Daarom mag deze vacature pas worden vervuld als we een nieuwe president hebben’, zei hij op Twitter. Ook de Democratische presidentskandidaat Joe Biden pleit daarvoor.

Mitch McConnell, de voorman van de Republikeinen in de Senaat, wil van geen uitstel weten. Hij laat in een korte verklaring weten dat de Senaat zal stemmen over een kandidaat als Trump die naar voren schuift. Hij gaat daarmee in tegen de laatste wens van Ginsburg, die kort voor haar dood zou hebben gezegd niet vervangen te willen worden ‘totdat een nieuwe president is geïnstalleerd in januari 2021’.

Opvolging
Beeld REUTERS

Trump zelf werd zichtbaar verrast door het nieuws van het overlijden van Bader Ginsburg, toen verslaggevers hem er na een verkiezingsbijeenkomst in Minnesota mee confronteerden. De president viel zelfs even stil toen hij het bericht hoorde. ‘Ik wist dat niet, jullie vertellen het me nu’, zei hij eerst. ‘Ze was een geweldige vrouw, die een geweldig leven leidde’, sprak hij vervolgens. Hij beantwoordde geen vragen over haar opvolging.

Hillary Clinton, de Democratische presidentskandidaat in de verkiezingen van 2016, prees de verdiensten van Ginsburg op Twitter. ‘Ginsburg baande de weg voor zoveel vrouwen, mijzelf incluis. Er zal nooit meer iemand zijn zoals zij.’

“
Beeld AP