Hoe het openbaar vervoer zich heeft aangepast aan COVID-19

Het is niet verwonderlijk dat de grootste veranderingen door COVID-19 te vinden zijn op het vlak van de schoonmaak. Zowel bij de NMBS, MIVB, TEC als De Lijn worden alle voertuigen 's morgens gedesinfecteerd voor ze vertrekken. Er wordt ook veel aandacht besteed aan de bestuurderscabines en de verschillende contactpunten (leuningen, knoppen...). De chauffeurs hebben een schoonmaaksetje ter beschikking. Over het algemeen worden de voertuigen dus vaker schoongemaakt, met nieuwe producten en (nog) meer zorg dan vroeger.

Maar die frequentere schoonmaak heeft niet alleen betrekking op de voertuigen. Trein- en metrostations en bushaltes hebben ook hun gewoonten zien veranderen. «Ook hier hebben we maatregelen genomen tegen COVID-19, in termen van de circulatierichting en de social distancing, het dragen van mondmaskers en het installeren van producten zoals gel of plexiglas», zegt Stéphane Thiery, marketing- en mobiliteitsdirecteur bij TEC.

Ook de chauffeurs hebben zich moeten aanpassen aan een heleboel nieuwe procedures. Bij TEC en De Lijn was die verandering waarschijnlijk het ingrijpendst. Ze moeten ervoor zorgen dat de passagiers langs de achterdeur opstappen, maskers dragen en indien mogelijk de social distancing respecteren. Gelukkig worden de regels over het algemeen goed nageleefd. «De belangrijkste maatregelen werden bij het begin van het nieuwe schooljaar goed opgevolgd. Er waren geen grote incidenten waarbij de regels niet worden nageleefd», benadrukt Stéphane Thiery. Ook Elisa Roux, woordvoerster van de NMBS, bevestigt dat de regels grotendeels gerespecteerd worden.

De pendelaars lijken zich dus te houden aan de regels. Maar ze zijn ook tevreden over de netheid van het openbaar vervoer, zegt MIVB-woordvoerster Françoise Ledune. «We hebben eind juni een enquête uitgevoerd. We stellen vast dat mensen tevredener zijn dan vroeger omdat het openbaar vervoer zichtbaar properder is». Ook bij TEC delen ze die mening. «Mensen zijn bezorgd, en dat is heel logisch. Maar als ze eenmaal op de bus zitten, zijn ze ervan overtuigd dat ze die zullen blijven nemen. De maatregelen die we genomen hebben, stellen hen gerust.»

Natuurlijk brengen al deze nieuwe maatregelen kosten met zich mee voor de NMBS, MIVB, De Lijn en TEC. Vooral wat personeel betreft. «We hebben het onderaannemingscontract aan het begin van de COVID-crisis uitgebreid om extra diensten te kunnen leveren. Dat is een enorme investering, maar we kunnen niet anders», legt Françoise Ledune uit. In normale omstandigheden zijn de schoonmaakkosten voor de MIVB 4 miljoen euro per jaar. Maar de extra kosten door de hygiënemaatregelen lopen op tot 500.000 euro per week, met ongeveer 300 mensen die de 1.200 voertuigen en 69 stations schoonmaken. Ook bij TEC voelen ze dat gat in het budget. «Sinds het begin van de crisis hebben we miljoenen euro's geïnvesteerd in de veiligheid van onze medewerkers en klanten», zegt Stéphane Thiery. «Het was belangrijk om snel maatregelen te nemen. We hebben de instructies van de regering meteen opgevolgd en sinds de lockdown is er veel veranderd», besluit Elisa Roux.