Taiwan eert overleden president Lee Teng-hui met hoge gasten, China stuurt gevechtsvliegtuigen
In Taiwan is met een plechtigheid afscheid genomen van ex-president Lee Teng-hui, de man die het land in de jaren 90 naar de democratie heeft geleid. Er waren opvallend hoge gasten, maar Chinese gevechtsvliegtuigen hebben voor de tweede opeenvolgende dag de bestandslijn in de zeestraat van Formosa overschreden.
Huidig president Tsai Ing-wen leidde de plechtigheid in met de woorden: "Wij hebben de verantwoordelijkheid om zijn werk voort te zetten, dat betekent het volk van Taiwan de mogelijkheid geven om de toekomst vorm te geven, de Taiwanese identiteit te ondersteunen en democratie en vrijheid te versterken", aldus president Tsai.
Er waren ook afscheidsboodschappen via videoconferentie van onder meer de Japanse ex-premier Shinzo Abe en de Tibetaanse leider dalai lama. Er was overigens ook een protestantse ceremonie met een koor, want Lee was een christen in het overwegend boeddhistische en taoïstische land.
Het meest opvallend was evenwel de aanwezigheid van een aantal hoge buitenlandse gasten. Onder hen de Japanse ex-premier Yoshiro Mori en de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Kenneth Krach. Dat is de op een na hoogste Amerikaanse vertegenwoordiger op Taiwan na het recente bezoek van minister van Gezondheid Alex Azar. China is woedend omdat de VS steeds hogere diplomaten en gezanten naar Taiwan stuurt.
Chinese bommenwerpers op de scheidingslijn
Om dat kracht bij te zetten, hebben 19 Chinese vliegtuigen vandaag de middellijn in de zeestraat van Formosa tussen Taiwan en het Chinese vasteland overschreden. Onder hen waren twee langeafstandsbommenwerpers. Ze werden verjaagd door Taiwanese F-16's. (Lees verder onder de foto).
Ook gisteren was er een grote Chinese aanwezigheid in de lucht met 18 vliegtuigen. Ook toen heeft Taiwan F-16's uitgestuurd om die toestellen uit het luchtruim te houden.
China eist Taiwan op als een provincie. Taiwan noemt zichzelf nog altijd Republiek China als opvolger van het nationalistische bewind in de jaren 20 tot 40, maar de facto is Taiwan een onafhankelijke staat. Die wordt slechts door een tiental andere landen erkend, maar in realiteit onderhouden de meeste staten -ook België- relaties met Taiwan, zij het niet officieel.
Wie was die Lee Teng-hui?
Wie al een tijdje de situatie in Oost-Azië volgt, herinnert zich Lee Teng-hui als de man die Taiwan op weg naar de democratie heeft gezet. Lee was ook de eerste president van het land die niet uit een familie kwam die in 1949 vanuit het vasteland voor de communisten is gevlucht, maar uit een Chinese familie die al enkele generaties op het eiland woonde.
Hij werd president in 1988 en Taiwan was toen nog een autoritair land dat geleid werd door de nationalistische Kwomintang van wijlen Chiang Kai-shek. Lee hervormde Taiwan, liet vrije pers en oppositie toe en organiseerde eerste vrije verkiezingen die hij nog won ook.
Toen hij in 2000 aftrad, won Chen Shui-bian uit de oppositiepartij DPP de presidentsverkiezingen. Het was de eerste keer dat de Kwomintang de macht moest afstaan op Taiwan. Huidig presidente Tsai Ing-wen is ook lid van die DPP.