Massabetoging voor democratie in Thailand sluit af met herdenking van grondwettelijke revolutie van 1932
Voor de tweede opeenvolgende dag hebben tienduizenden, vooral jonge, Thais in de hoofdstad Bangkok betoogd voor meer echte democratie en voor de inperking van de invloed van de monarchie. Ze hebben ook een bronzen herdenkingsplaat voor het einde van het koninklijk absolutisme in 1932 in de grond gemetst.
Volgens de politie waren er gisteren 18.000 betogers, maar journalisten schatten dat aantal op meer dan 30.000. Dat is drie keer zo veel als de vorige grote protestbetoging in augustus. Het protest van jonge Thais woedt al maanden, maar gisteren sloten opvallend veel mensen uit de politieke oppositie zich daarbij aan.
Het land hoort toe aan het volk, niet aan de koning zoals ze ons proberen wijs te maken
De meeste jongeren hebben de nacht doorgebracht op Sanam Luang, het grote ceremonieplein vlak voor het koninklijk paleis. Vanochtend hebben ze in de buurt een bronzen herdenkingsplaat aan de revolutie van 1932 in de grond gemetst. Tot voor enkele jaren was er daar al zo'n plaat, maar die is drie jaar geleden door extreem-royalistische activisten weggehaald. (Lees verder onder de foto).
De betogers trokken daarna op naar het kantoor van premier Prayuth Chan-ocha, werden daar tegengehouden door een politiecordon en trokken dan maar naar het koninklijk paleis om er een petitie af te geven. Opvallend is dat alles vreedzaam verliep en dat de koninklijke wacht de petitie van de studenten in ontvangst nam en beloofde om die door te sturen.
Jongeren willen een echte democratie
De eisen van de studentenbeweging zijn bekend: het ontslag van premier en coupleider Prayuth Chan-ocha, een echte democratische grondwet en het inperken van de invloed van de monarchie in Thailand. Dat laatste was tot voor kort onbespreekbaar en hield het risico in op zware straffen wegens wetten op "majesteitsschennis". Wel is het niet de bedoeling dat de monarchie afgeschaft zou worden. (Lees verder onder de foto).
Opvallend daarbij is de terughoudendheid van leger en politie en van de regering zelf. In het verleden trad die hard op tegen betogingen van de oppositie, nu laat die veelal betijen, al wil premier Chan-ocha niet weten van gelijk welke aanpassing van de koninklijke macht dan ook.
Prayuth Chan-ocha was de stafchef die in 2014 de democratisch verkozen premier Yingluck Shinawatra afzette en sindsdien de macht in handen heeft. Sinds kort is hij premier na verkiezingen die verliepen volgens een nieuwe grondwet die veel macht toekent aan de legertop en door de oppositie als ondemocratisch wordt beschouwd.
Wat is die revolutie van 1932?
De grondwettelijke revolutie van 1932 was in feite een staatsgreep van modernistische militairen die een einde maakte aan acht eeuwen van koninklijk absolutisme. Koning Rama VII werd gedwongen tot het aanvaarden van een grondwet, waarbij Siam (zoals Thailand toen heette) geleidelijk zou worden omgevormd tot een democratie.
Dat liep niet van een leien dakje, want sindsdien zijn er 12 staatsgrepen geweest en kende het land decennia van militaire regimes onder de schaduw van een alomtegenwoordige monarchie. Dat model steunde voor een groot deel op de populariteit van koning Bhumibol (Rama IX) die in 2016 overleden is. Zijn zoon Maha Vajiralongkorn (Rama X) is echter weinig populair, is nauwelijks in het land en komt vooral in het nieuws door affaires met jonge vrouwen.
Opvallend is dat de voorbije jaren monumenten die herinneren aan de revolutie van 1932 uit het straatbeeld verdwijnen. Dat was zo met de plaat die de studenten nu opnieuw aangebracht hebben, maar op bevel van de koning zijn ook een aantal legerkazernes die de naam droegen van officieren die betrokken waren bij de revolutie van 1932 herdoopt, onder meer met de naam van de overleden koning Bhumibol. Mogelijk wil de huidige koning zijn vader eren, maar er zit daar wel een patroon in.
