Banken blijven duizenden miljarden verdacht geld rondsturen
Banken blijven duizenden miljarden aan criminele opbrengsten, smeergeld en ander "vuil geld" verwerken. Dat blijkt uit geheime Amerikaanse documenten die het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) kon onderzoeken. Meer dan 360 van de ruim 2.100 documenten bevatten een verwijzing naar België. Dat schrijven De Tijd, Knack en Le Soir, die vanuit België deelnamen aan het ICIJ-onderzoek.
FinCEN is de afkorting van Financial Crimes Enforcement Network, zeg maar de Amerikaanse antiwitwascel. Het zijn meer dan 2.100 verdachte transacties die door de banken zelf aan FinCEN werden gemeld, voornamelijk tussen 2011 en 2017, die gelekt werden. Het gaat om meldingen van banken als Deutsche Bank, JPMorgan Chase, Standard Chartered en Bank of New York Mellon. De verdachte transacties worden vaak pas maanden of zelfs jaren na de uitvoering ervan aan de antiwitwascel gemeld.
“De documenten tonen aan hoe sommige van de grootste banken ter wereld hebben toegelaten dat criminelen vuil geld de wereld rond konden sturen”, stelt de Britse openbare omroep BBC. “Ze tonen ook hoe Russische oligarchen banken hebben gebruikt om sancties te omzeilen die bedoeld waren om te beletten dat ze hun geld in het Westen zouden krijgen.”
Waakhonden
Vaak maken de eigenaars van het geld gebruik van postbusvennootschappen of andere constructies om hun identiteit te verhullen. In één op de vijf gelekte documenten duiken klanten op met een adres in de Britse Maagdeneilanden. Maar ook andere gekende schuiloorden als Cyprus, Hongkong, de Verenigde Arabische Emiraten en Zwitserland duiken op.
“De meldingen weerspiegelen de bezorgdheid van waakhonden binnen de banken. Ze vormen op zich geen bewijs dat er een criminele transactie of een andere overtreding plaatsvond”, benadrukt het ICIJ. Het consortium duidt er anderzijds ook op dat de onderzochte documenten - en de 2.000 miljard dollar - maar een minieme fractie (0,02 procent) uitmaken van alle meldingen van verdachte transacties die FinCEN kreeg in de periode 2011-2017.
Postbusvennootschap
Ook alle Belgische grootbanken duiken in de documenten op, zo schrijven De Tijd, Knack en Le Soir. Hun rekeningen zijn gebruikt voor verdachte geldstromen die variëren van enkele duizenden tot ettelijke miljoenen euro’s. In één geval is vanaf een Belgische bankrekening in één keer een half miljard dollar overgeschreven naar een rekening op naam van een postbusvennootschap op de Britse Maagdeneilanden. Die werd door Amerikaanse banken als verdacht beschouwd, omdat het helemaal niet duidelijk was wie erachter schuilging en waar het geld vandaan kwam.
In België zegt de Nationale Bank dat de financiële instellingen steeds meer investeren in de strijd tegen het witwassen. Maar “we zien nog dagelijks significante tekortkomingen waaruit blijkt dat, ondanks goede intenties, de concrete realisatie op het terrein ernstige mankementen vertonen”, aldus NBB-woordvoerder Geert Sciot aan de Belgische deelnemers aan de “FinCEN Files”.
Waakzaam
“Het gaat om meer dan alleen maar meldingen doen”, zegt van zijn kant Kris Meskens, de secretaris-generaal van de Belgische antiwitwascel. “Banken moeten waakzaam zijn, preventief vragen stellen aan klanten, en bepaalde transacties niet toelaten. Dat is misschien nog belangrijker dan de meldingen.” De Belgische antiwitwascel kreeg van de banken tussen 2010 en 2019 74.273 meldingen van verdachte transacties.
Bij Febelfin, de federatie van de financiële sector, klinkt het dat de banken een van de belangrijkste actoren zijn in de strijd tegen witwassen. “Hoe dan ook blijft de strijd tegen witwassen bijzonder complex en kunnen er steeds fouten worden gemaakt”, aldus Febelfin-woordvoerster Isabelle Marchand.
Harmonisering
De Europese Bankenfederatie (EBF) zegt dan weer dat de banken doen wat ze moeten door verdachte transacties te melden, maar de FinCEN Files tonen opnieuw aan dat van de banken “niet mag worden verwacht dat ze de criminaliteit op hun eentje bestrijden”.
In een tweet verwees EBF-communicatiedirecteur Raymond Frenken naar een “blauwdruk” die de federatie al in maart publiceerde om de strijd tegen witwassen op Europees niveau te verbeteren. Daarin pleit de EBF onder meer voor meer harmonisering binnen de Europese Unie, strengere wetten en betere supervisie op EU-niveau, meer samenwerking en informatie-uitwisseling, bijvoorbeeld tussen banken, en het inzetten van nieuwe middelen en technologieën.
Noord-Korea probeerde via banken VS sancties te omzeilen
Noord-Korea heeft jarenlang geld witgewassen en internationale sancties omzeild via een reeks lege vennootschappen en hulp van China. Dat gebeurde door geld via bekende banken in New York te verplaatsten, blijkt uit vertrouwelijke documenten in bezit van het Amerikaanse NBC News.
Van de Noord-Koreaanse bedrijven bleef onduidelijk wie deze in bezit had. De betalingen hadden ronde bedragen en er leek geen duidelijke ontvanger of een commercieel belang van de overmakingen te zijn. Een fraude-expert zegt tegen NBC dat dat “typische manoeuvres zijn die de alarmbellen doen afgaan bij fraudebestrijders”. Uit de documenten blijkt dat de afgelopen jaren zeker 175 miljoen dollar (148 miljoen euro) door Noord-Korea door Amerikaanse banken onder wie JP Morgan en the Bank of New York Mellon is gevloeid.
“Het lijkt op een gecoördineerde actie van Noord-Korea om toegang te krijgen tot het Amerikaanse financiële systeem via verschillende banken en dat op geavanceerd wijze,” zei Eric Lorber, een voormalig ambtenaar van het ministerie van Financiën die werkte aan sancties van de Amerikaanse regering tegen Noord-Korea.
De documenten van “FinCEN Files” kwamen via het nieuwsmedium BuzzFeed bij het ICIJ terecht. BuzzFeed zegt dat een deel ervan onderdeel was van het onderzoek van de Amerikaanse Senaat naar Russische inmenging in de presidentsverkiezingen in de VS in 2016. De files werden gedurende 16 maanden uitgespit door meer dan 400 journalisten uit 88 landen.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Mijnenergie
Uitsteltermijn plaatsing digitale meter bijna ten einde: is vrees voor factuurshock terecht?
-
Honderden palletten Perrier vernietigd uit voorzorg na “zeer zware regenval” vorige maand
Producent Nestlé heeft flessen met water van het merk Perrier vernietigd wegens de verslechterde waterkwaliteit in een van de bronnen. Het water van die bron zal tot nader order niet meer gebruikt worden, zo meldt het voedselconcern. -
PREMIUM20
Welke jobs worden bedreigd door artificiële intelligentie? En welke zal het net makkelijker maken?
Vreest u - net als 4 op de 10 Belgen - dat artificiële intelligentie zal leiden tot banenverlies, of ziet u eerder een hulp in de technologie? ING België becijferde dat het werk van 3,3 miljoen Belgen de komende jaren te maken krijgt met AI. Welke jobs moeten het meest vrezen? En zal de technologie ons werk in sneltempo overnemen? “De impact zal dezelfde zijn als de intrede van de pc en het internet op de werkvloer.” -
-
Wanneer moet jouw belastingaangifte binnen zijn?
-
PREMIUM
Hoe herken én help je een gokverslaafde? Ervaringsdeskundige geeft advies: “Wees begripvol, maar bewaak ook je eigen grenzen”
Nooit werd er in Vlaanderen zoveel gegokt als vandaag. Het zou zelfs dé snelst groeiende verslaving zijn. En iemand uit je omgeving herkennen die daarmee kampt, is helemaal niet zo simpel. “Ze noemen het niet voor niets de verborgen verslaving”, aldus ervaringsdeskundige Arne Nilis. Hij legt uit wat je kan doen om een gokverslaving te ontmaskeren en te helpen. -
46
De Stem van Vincent Van Peteghem: “Als overheid moeten we ervoor zorgen dat de spaarrente omhoog gaat”
In de Stem Van Vlaanderen kom je te weten welke politicus jij bent. Ook Vincent Van Peteghem, minister van Financiën voor CD&V, doet mee aan de grootste stemtest van Vlaanderen. In de video hierboven ontdek je hoe hij antwoordt op enkele maatschappelijke dilemma’s. -
KIJK. Eerste helikopter op fossielvrije brandstof ter wereld is Belgisch: prijs en topsnelheid onthuld
-
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
-
Spaargids.be
Hoeveel geld mag er op jouw spaarrekening staan vooraleer de fiscus passeert?
Op een eerste schijf van 1.020 euro spaarrente per belastingplichtige betaal je geen roerende voorheffing. Wat betekent dat concreet? Hoe zit het dan met een gezamenlijke rekening? En wat doe je best met de rest van je centen? Spaargids.be biedt antwoorden. -
PREMIUM
Evi (42) verloor als twintiger de man van haar leven: “Op een overlevingspensioen betaal je gigantisch veel belastingen”
Evi Vanheel (42) uit Kessel-Lo was amper 28 toen ze haar man Pascal verloor bij een treinongeval. Vooral het eerste jaar als jonge weduwe met twee kinderen van vier en één jaar was de hel, getuigt ze. Het verlies van de liefde van haar leven had ook heel wat administratieve en financiële gevolgen: “Zonder deze clausule in ons huwelijkscontract zou de helft van het geld op onze rekeningen geblokkeerd worden." -
PREMIUM37
1 op 4 vooraf ingevulde belastingaangiftes blijkt fouten te bevatten: zo vermijd je dat je tot duizenden euro’s te veel betaalt of misloopt
23 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerSylvain Derecht
Bert De Bruin
Lisette Theunis
Andre Vermeylen
Johan Vervaeck