Ilias werd teruggevonden: nu moet het verwerken in alle rust gebeuren
De zoektocht naar de twaalfjarige Ilias uit Mortsel heeft een paar dagen het nieuws gedomineerd. Het verwerken moet nu in alle stilte gebeuren. ‘De verwarring in die jongen zijn hoofd moet heel groot zijn.’
Toen Ilias donderdag verdween, was hij met de fiets op weg naar school. Zondag was hij nog steeds aan het fietsen, maar zat hij met zijn oom in het Henegouwse Steenkerke. Twee politiehelikopters vlogen over. Een beetje later rekenen politiepatrouilles de 26-jarige oom in op verdenking van ontvoering.
Als de politie Ilias vervolgens naar het kantoor in Wommelgem brengt, kunnen zijn ouders en zus hem weer in de armen sluiten. Het avontuur is voorbij, maar de verwerking begint pas. “De familie is heel de tijd bijgestaan door onze consulenten, die hen een luisterend oor probeerden te bieden”, zegt Selyna Ayuso Ferrandiz, woordvoerder van Child Focus. “We blijven in contact om hen te steunen.”
Draaiboek
Er is niet echt een draaiboek voor, klinkt het bij Child Focus. Als een vermist kind levend en wel terugkeert, hangt de aanpak af “van dossier tot dossier”. Wel haalt de organisatie meteen alle posters weg waar hij of zij als vermist persoon op staat. Ook bij de politie – de dienst jeugd en gezin van politiezone Minos zorgt voor begeleiding van de jongen – klinkt het dat er niet echt een draaiboek is voor dit soort zaken. Maar dat het niet eenvoudig is, is voor iedereen duidelijk.
“Hij is dan wel gezond teruggevonden”, zegt kinderpsychologe Klaar Hammenecker, die niet bij de zaak is betrokken. “Maar je kan je toch afvragen wat dat betekent. De verwarring in het hoofd van de jongen moet heel groot zijn. Zijn lievelingsoom moet nu naar de gevangenis en heel het land heeft door zijn verdwijning in rep en roer gestaan.”
Nochtans had de oom van Ilias, volgens zijn advocaat Ergün Top, geen kwade bedoelingen. Hij houdt net als Ilias erg van de natuur en samen zouden ze alles ontvluchten door in een bos te gaan leven.
Avontuur
Het komt natuurlijk niet zo vaak voor dat een oom zijn neef mee wil nemen in een dergelijk avontuur. Maar Hammenecker heeft wel al gewerkt met kinderen of jongeren die een trauma hebben omdat iemand in hun familie “onbetrouwbaar” bleek. “Een oom is iemand die in de veilige context zou moeten zitten”, zegt Hammenecker. “Maar dat blijkt dus niet zo te zijn. Dat is te vergelijken met sommige echtscheidingszaken. Dan zegt een van de ouders plots: ‘Ik ben weg en ik neem de kinderen mee.’”
Bij extreme gevallen kan zo’n trauma zelfs fysieke reacties bij een kind teweegbrengen. De klassieke zware stressverschijnselen zijn dan onder meer hoofdpijn, buikpijn of krampen.
“Maar we weten natuurlijk niet hoe hij precies de tijd bij zijn oom heeft doorgebracht”, zegt Hammenecker. “Als er niets traumatisch is gebeurd in het bijzijn van zijn oom, dan kan het wel meevallen. Jongere kinderen zouden er misschien moeite mee krijgen om mensen nog te vertrouwen. Maar hij is gelukkig al 12, op die leeftijd heeft hij al genoeg mensen ontmoet die wel betrouwbaar zijn.”
Om te bekomen van het avontuur, moet Ilias zich volgens Hammenecker omringen met mensen bij wie hij zich echt veilig voelt. Zij moeten hem in de eerste plaats de rust kunnen bieden die hij nu nodig heeft.
Zohra Othman, de advocate van de ouders, laat alvast weten dat de familie besloten heeft om even op zichzelf terug te plooien en alle aandacht naar Ilias te laten gaan. “Het is voor de familie erg belangrijk te weten wat er exact is gebeurd”, zegt Othman. “Maar nu wil ze vooral de rust terugvinden.”
Dat is dus de belangrijkste remedie. Maar volgens Hammenecker moet zijn omgeving ook goed letten op hoe hij zich gedraagt. Hoe zit het met zijn slaap- of eetpatroon? Voelt hij zich neerslachtig of zit hij al bij al toch goed in zijn vel?
“Om de verwerking op te starten moet hij zijn verhaal kunnen doen in een veilige omgeving”, zegt Hammenecker. “De school moet ook een safe place voor hem zijn. Het zal hem deugd doen om te horen hoe hard iedereen naar hem gezocht heeft. Maar de school moet ook goed luisteren naar wat zijn noden zijn. Ze moet ook een oproep doen naar zijn medeleerlingen om hier op een respectvolle manier mee om te gaan.”
Groepsgesprekken
Gisteren heeft het OLVE-college in Edegem alvast enkele groepsgesprekken laten doorgaan. Niet enkel met de klas van Ilias, die er in de tweede Latijnse zit, maar ook met de klas van zijn zus. Zij zit op dezelfde school, maar dan in het vijfde jaar. Ook enkele vriendjes uit een andere klas kregen speciale aandacht.
Wanneer Ilias zal kunnen terugkeren naar school, is volgens Marc Van Eester, directeur van de eerste graad, nog niet duidelijk. “Zo’n traject heeft tijd nodig”, zegt hij. “We zijn dat nu in samenspraak met experts aan het bekijken.”
Door zijn klasgenoten wordt Ilias volgens De Standaard omschreven als een lieve, maar stille jongen. “Naar mijn gevoel is hij door zijn omgeving op school steeds goed aanvaard”, zegt Van Eester. “Als de tijd rijp is, willen we Ilias de kans geven om rustig zijn verhaal te vertellen. Maar hij moet ook de ruimte krijgen om voor zichzelf te houden wat hij niet wil delen.”