Is Vivaldi na vandaag dood en begraven?

Bij het ter perse gaan van deze krant hadden preformateurs Egbert Lachaert (Open Vld) en Conner Rousseau (sp.a) zich nog steeds teruggetrokken op het Open Vld-hoofdkwartier in de Brusselse Melsensstraat voor afzonderlijke gesprekken met de andere voorzitters. 

Na een lang onderhoud met PS-voorzitter Paul Magnette volgde iets na halftien CD&V-voorzitter Joachim Coens. Groen-kopvrouw Meyrem Almaci werd ook verwacht, maar komt wellicht pas vanochtend langs. De ‘vivaldisten’ ondernamen een ultieme poging om de gesprekken over een regering, met daarin socialisten, liberalen, groenen en CD&V te redden. 

Georges-Louis Bouchez (MR) moet nu even wachten. De preformateurs willen eerst de inhoud van het Vivaldi-project weer volledig op scherp krijgen, vooraleer ze hem er als laatste voorzitter in het rijtje bij halen. Op die manier wil Rousseau Bouchez met de rug tegen de muur zetten: is hij bereid zijn steeds terugkerende inhoudelijke bezwaren definitief aan de kant zetten of niet? Veel ruimte voor discussie lijken ze hem daarbij niet te geven.

Dat Vivaldi op kapseizen staat, is voor een groot stuk te wijten aan de clash tussen sp.a en MR. Rousseau had maandagochtend geëist dat de Franstalige liberalen de onderhandelingen zouden verlaten, onder meer vanwege de onbuigzame opstelling van Bouchez en zijn profileringsdrang in de pers. Hij moest ’s avonds op zijn woorden terugkeren, maar verwachtte wel “krachtige signalen” van Bouchez. 

De hele middag hadden de preformateurs Lachaert en Rousseau samengezeten om Vivaldi weer op de sporen te krijgen. Magnette schoof toen al mee aan tafel, in de vooravond was er ook een fysiek gesprek tussen Bouchez en Lachaert. CD&V, Groen en Ecolo moesten vooral afwachten, al was er voortdurend telefonisch contact. 

Inhoudelijke toegevingen

Voor sp.a is het belangrijk dat MR zich opnieuw inschrijft in het Vivaldi-verhaal zoals dat enkele weken geleden is opgesteld in de nota van Lachaert. Daarin zit een politiek evenwicht tussen de eisen van de verschillende coalitiepartijen. Zo willen sp.a en PS dat Vivaldi de laagste pensioenen en uitkeringen verhoogt, de gezondheidszorg meer middelen ter beschikking stelt en de fiscaliteit rechtvaardiger maakt. Het kan voor hen niet dat Bouchez plots – met de eindmeet in zicht – zijn voeten veegt deze ‘perimeter’, klinkt het binnen sp.a.

Vraag is hoe ver de liberalen hen tegemoet willen komen. “De socialisten eisen nu allerlei inhoudelijke toegevingen”, luidt het bij Open Vld. “Als ze redelijk zijn komen we er wel uit, maar alles kan niet.” Lachaert wil best sleutelen aan de inhoud, maar weigert om helemaal overstag te gaan. De pensioenen en uitkeringen verhogen kost miljarden euro’s. Idem voor een herfinanciering van de gezondheidszorg. De liberale achterban huivert voor nieuwe belastingen. Er werd gisteren stevig doorgepraat over het budgettaire kader waarbinnen de coalitie zou werken.

Er zal een delicaat evenwicht gevonden moeten worden tussen rood en blauw, maar ook de andere partijen moeten zich nog in de basistekst terug kunnen vinden. 

De tijd dringt alvast. Ten laatste vanavond worden de preformateurs opnieuw in het koninklijk paleis verwacht. Tegelijk staat er dan ook een Nationale Veiligheidsraad gepland. Daardoor zullen premier Wilmès en De Croo, twee belangrijke spelers in de formatie, al zeker in de voormiddag en wellicht ook een stuk van de namiddag niet beschikbaar zijn. Als er geen oplossing komt, doemen nieuwe verkiezingen op.