Dat heeft de Nationale Veiligheidsraad (NVR) gisteren beslist. De stijgende coronacijfers leiden dus niet tot strengere maatregelen. Wel komt er een andere benadering: er wordt overgegaan van crisisbeheer naar risicobeheer. “Het gaat om een langetermijnvisie die ervoor moet zorgen dat we niet te vaak en te hard moeten bijsturen”, startte premier Sophie Wilmès (MR) de persconferentie na afloop van de Nationale Veiligheidsraad. “Bepaalde regels zullen dus worden versoepeld omdat ze niet nuttig of onhoudbaar zijn. Andere maatregelen zullen behouden blijven omdat de epidemie nog niet voorbij is.”

1. Gouden regel van zes blijft

De zes gouden basisregels blijven onverkort gelden: regelmatig de handen wassen met water en zeep; anderhalve meter afstand houden en een mondmasker dragen waar dat niet kan; extra voorzorgsmaatregelen nemen als u mensen uit de risicogroep ziet; groepsactiviteiten beperken tot maximaal 10 personen; en activiteiten het liefst buiten laten plaatsvinden.

2. Iedereen mag vijf nauwe contacten hebben

Zoals verwacht verdwijnt de ‘bubbel van vijf’. Voortaan zal worden gewerkt met een “referentiecijfer” voor nauwe contacten. Dat varieert tussen 1 en 5, afhankelijk van de gezondheidssituatie.

“Op dit moment adviseren de experts om per maand, buiten uw huisgenoten, maximaal met vijf personen een nauw contact te onderhouden. Dat zijn dus mensen waarbij je de veiligheidsafstand niet moet respecteren. Met de betrokken personen mag je bijvoorbeeld knuffelen, samen iets gaan eten of drinken, en hoef je dus geen afstand te bewaren”, zegt de premier. “Het moet wel zo veel mogelijk beperkt worden. Het gaat om een advies waarbij iedereen zijn individuele keuze moet maken en in eer en geweten moet beslissen.”

Voor de rest mag u zoveel mensen zien als u wil, op voorwaarde dat u minstens 1,5 meter afstand houdt en met niet meer dan 10 mensen tegelijk samenkomt (kinderen worden niet meegeteld).

3. Quarantaine ingekort tot zeven dagen

Tot nog toe gold de regel dat besmette personen twee weken in quarantaine moesten. Experts vonden dat te lang. De regels worden daarom vanaf 1 oktober aangepast.

- Als u Covid19-symptomen heeft, moet u contact opnemen met de huisarts. Die plaatst u onmiddellijk in onmiddellijk in quarantaine en u laat zo snel mogelijk een coronatest afnemen. Als de test uitwijst dat u positief bent, blijft de quarantaine van een week gelden. Is de test negatief, mag u uit quarantaine als uw gezondheid dat toelaat.

- Als u geen symptomen van corona heeft maar in nauw contact bent geweest met een besmet persoon, moet u een test laten afnemen op de vijfde dag. Is de test positief, dan wordt de quarantaine met zeven dagen verlengd. Is de test negatief, dan stopt de quarantaine na zeven dagen.

- Als u terugkeert uit een oranje zone, wordt u niet meer getest.

- Als u terugkeert uit een rode zone, moet u onmiddellijk na terugkeer zeven dagen in quarantaine en op de dag vijf een test ondergaan. U kunt onder deze verplichting uit wanneer uit een zelfbeoordelingstest die u online invult, blijkt dat u geen risico vormt. “Als je 14 dagen in een rode zone op een berg hebt gezeten, weet je dat je niet veel risico loopt. Dan vul je die online zelfevaluatietest in en kan je inderdaad zien ‘ik ben geen risico’ en hoef je niks te doen”, verduidelijkte Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA). “Dat is een heel andere vakantie dan bijvoorbeeld 14 dagen feesten in nachtclubs in Barcelona. Als uit die test blijkt dat je wel een risico vormt, dan moet je in quarantaine.”

4. Versoepeling voor evenementen

Voor bijeenkomsten wordt voortaan een onderscheid gemaakt tussen privé-evenementen en professioneel georganiseerde evenementen. “Voor privé-evenementen blijft het maximumaantal gasten op 10 liggen. Dat geldt ook voor bijeenkomsten op straat”, zegt de premier.

Professioneel georganiseerde evenementen zoals recepties en trouwfeesten kunnen vanaf 1 oktober terug voor grotere groepen. Ze worden aan dezelfde regels onderworpen als de horeca zoals maximum 10 personen per tafel, 1,5 meter tussen de tafels, bediening aan de tafels en sluitingsuur om 1 uur. Dansfeesten blijven niet mogelijk. Een openingsdans op een huwelijksfeest is wel mogelijk

Voor evenementen met publiek blijft de limiet op 200 voor evenementen binnen en 400 buiten, tenzij er uitzonderingen worden toegestaan. “Daar verandert dus niets, net zoals bij onderwijs en sport”, aldus de premier. “Die protocollen worden in samenspraak met de bevoegde ministers wel door Celeval herbekeken. De bedoeling is aan alle sectoren stabiliteit en voorspelbaarheid te geven, maar ook de capaciteit aan zulke capaciteit te geven om te herstellen.”

Winkelen hoeft ook niet langer alleen of met twee. Men mag winkelen met dichte contacten, of met iemand anders indien de sociale afstand van 1,5 meter nageleefd kan worden.

5. Algemene mondmaskerplicht afgeschaft

De algemene mondmaskerplicht wordt vanaf 1 oktober afgeschaft. De mondmaskerplicht geldt enkel nog op drukke plaatsen in de buitenlucht, waar afstand niet gegarandeerd is. Binnen blijft een mondmasker wel verplicht, op bijvoorbeeld het openbaar vervoer of in bioscopen. “Ik vraag de lokale besturen om zich hieraan te houden. Het is nutteloos om het altijd en overal te verplichten”, zegt Wilmès.

6. Er komt een barometersysteem

Er wordt gewerkt aan een ‘barometersysteem’ op nationaal, regionaal en provinciaal niveau. Wilmès: “Het is vrij eenvoudig: hoe meer de situatie verslechtert, hoe meer beperkende maatregelen er moeten worden genomen. Om de niveaus vast te stellen wordt er vooral, maar niet uitsluitend, naar de ziekenhuisopnames gekeken. Dat is een indicator die ontegensprekelijk de ernst van de situatie meet.”

De premier wijst erop dat deze barometer nog moet worden verfijnd. “Hij moet er voor zorgen dat iedereen de evolutie van de epidemie beter begrijpt, dat iedereen weet wat de dag van morgen zal brengen.”

7. Druk op hulpverlening wordt verlicht

De premier loofde nogmaals de vele inspanningen van de hulpverleners. Er komen verschillende initiatieven om hun werkdruk te verminderen.

- De testen en contactopsporing worden intenser. Op dit moment worden er gemiddeld 250.000 tests per week uitgevoerd, maar tijdens het griepseizoen moet die capaciteit opgekrikt zijn tussen 70.000 tot 90.000 tests per dag. Via het internet zullen patiënten sneller op de hoogte worden gebracht van de uitslag van hun coronatest.

- Er komt een nieuw callcenter om vragen van mensen te beantwoorden en zo de druk op de huisartsen te verminderen. Hun administratieve last wordt ook verlicht met een nieuw protocol ‘testing’.

- De app Coronalert wordt op volgende week woensdag (30 september) officieel op een persconferentie gelanceerd. Die zal u waarschuwen als u minstens 15 minuten binnen anderhalve meter afstand bent geweest met een persoon met Covid19. “Het is veilige en nuttige toepassing, ook op het vlak van privacy. Hoe meer mensen de app gebruiken, hoe efficiënter die zal zijn.”

“Individuele verantwoordelijkheid”

Nationale Veiligheidsraad: U mag zo veel mensen zien als u wil, maar nauwe contacten zijn gelimiteerd.  — © Nationale Veiligheidsraad

Op het einde van de persconferentie wees premier Wilmès nogmaals op de individuele verantwoordelijkheid. “Trap niet in de val van de nonchalance. Als iedereen dat doet, leidt dat onvermijdelijk tot een verstrenging van de maatregelen. We moeten de kracht vinden om ons aan te passen, een manier vinden om de zes gouden regels ónze regels te maken. Wij zijn de oplossing.”

De Veiligheidsraad maakt een onderscheid tussen evenementen die je zelf organiseert en evenementen georganiseerd door professionelen.  

Yves Lambrix