UAntwerpen-onderzoeker ontdekt oorzaak van mysterieuze knikkebolziekte

Wereldwijd treft epilepsie meer dan 50 miljoen mensen. Een heel groot deel van hen leeft in gebieden in Afrika waar rivierblindheid voorkomt. Echter was de reden hiervoor tot nu toe onbekend. Maar daar brengt een onderzoeker van de UAntwerpen, de Kameroense Joseph Nelson Siewe Fodjo, nu verandering in. Hij onderzocht de relatie tussen rivierblindheid en de knikkebolziekte samen met professor Robert (Bob) Colebunders.

Het wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat epilepsie inderdaad welig tierde in gebieden waar men rivierblindheid niet onder controle had. Bijvoorbeeld in Kameroen, de Democratische Republiek Congo, en Zuid-Soedan. In sommige dorpen leed meer dan 5 procent van de inwoners eraan. “We zagen dat jonge kinderen van tussen de 8 en 12 jaar plots epileptische aanvallen kregen en cognitieve en groeiachterstand hadden”, vertelt dr. Siewe. “En dat terwijl er voordien niets aan de hand was. Vaak ging het zelfs om meerdere kinderen binnen één gezin. Daardoor viel ons iets op: de getroffen families woonden vaak dicht bij broedplaatsen van de zwarte vlieg. En dit insect is de drager van de parasitaire worm Onchocerca volvulus, die rivierblindheid veroorzaakt.”

Deze ontdekking kan wel degelijk een verschil maken in het leven van de slachtoffers. Een behandeling met anti-epileptische medicatie is voor velen immers onbetaalbaar, waardoor iemand die aan de aandoening lijdt zelden ouder wordt dan 30 jaar. Maar nu de oorzaak gekend is, kan men de knikkebolziekte perfect voorkomen. Tweemaal per jaar een simpele behandeling met Ivermectine, het geneesmiddel tegen rivierblindheid, samen met het verdelgen van de zwarte vlieg kan ervoor zorgen dat rivierblindheid en dus ook de knikkebolziekte volledig van de kaart wordt geveegd. “Mits de nodige inspanningen kan men het immense lijden van kinderen met epilepsie en hun families in vele streken in Afrika verlichten en hopelijk zelfs helemaal vermijden”, besluit professor Colebunders.

Verder onderzoek moet nu aantonen hoe de worm de hersenschade en daardoor knikkebolziekte, en andere vormen van epilepsie, veroorzaakt.