Covid-19 leidt tot hersenschade, ontdekken Nederlandse onderzoekers: “Het immuunsysteem slaat op hol”

Het opvallende onderzoek van Amsterdam UMC (University Medical Centers, red.) is zaterdag gepubliceerd in het toonaangevende medische tijdschrift The Lancet Microbe, meldt het Nederlandse nieuwsprogramma Nieuwsuur.

Patholoog Paul van der Valk bestudeerde met zijn team uitvoerig de hersenen van elf patiënten die aan Covid-19 zijn overleden. Bij tien van hen zag hij dat de ziekte duidelijke sporen in de hersenen had achtergelaten. Er werden afweercellen (zogeheten T-lymfocyten) ontdekt die niet in de hersenen thuishoren. Deze afwijkingen trof hij bij de overleden patiënten in de gehele hersenen en het ruggenmerg aan. 

"Dit zijn cellen die normaal gesproken uit de hersenen worden geweerd", zegt Van der Valk. "Maar bij de Covid-19-patiënten zagen we dat ze de bloedbaan hadden verlaten en het hersenweefsel binnentraden. Dan weet ik als patholoog: hier is iets goed mis.”

_{(Lees verder onder de foto)}

Het virus zelf werd overigens niet in de hersenen teruggevonden. De Nederlander ziet daarin sterke aanwijzingen dat afweercellen die bedoeld waren om tegen Covid-19 te vechten als het ware per ongeluk ook bepaalde eiwitten in de hersenen hebben aangevallen. 

“Dat kan gebeuren als het eiwit een beetje op het virus lijkt. Het eigen immuunsysteem slaat dan op hol”, legt hij uit aan Nieuwsuur.

Om te weten te komen op welke eiwitten de afweercellen het concreet gemunt hebben, is verder onderzoek noodzakelijk. Maar belangrijk is wel dat het proces mogelijk zou kunnen verklaren waarom sommige mensen soms nog maanden na hun coronabesmetting last blijven hebben van bijvoorbeeld verwardheid, concentratieproblemen en vermoeidheid. 

In de zomer waarschuwden Britse neurologen ook al dat ook Covid-19-patiënten die milde symptomen hebben, of die herstellende zijn, kunnen kampen met ernstige en zelfs fatale hersenschade. “We willen dat artsen wereldwijd alert zijn voor deze complicaties van het coronavirus”, klonk het. 

Een andere studie die eerder deze maand werd gepubliceerd, meende voor het eerst bewijs gevonden te hebben dat het virus bij sommigen ook de hersencellen binnendringt.

Lees ook: 

Vermoeid en vergeetachtig, nog maanden na corona: “Niemand weet hoelang we hiermee gaan rondlopen” (+)

Nieuw onderzoek bewijst: herstelde coronapatiënten hebben vaak littekens op hun hart (ook wie thuis uitziekt) (+)

Waarom is Covid-19 levensbedreigend voor de ene maar niet voor de andere? Wetenschappers UZ Leuven ontdekken genetische en immunologische oorzaak (+)