Federale ombudsman: "Mensen verliezen geld door vereenvoudigde belastingaangifte"
Veel mensen kunnen niet overweg met de vereenvoudigde belastingaangifte die ze van de fiscus krijgen. Als die aangifte fouten bevat, verliezen ze belangrijke fiscale voordelen. Dat toont een onderzoek van de federale ombudsman.
Het voorstel van vereenvoudigde aangifte (VVA) werd ingevoerd in 2011. Het document bevat alle gegevens die de fiscus kent. Op basis daarvan wordt berekend of u belastingen moet bijbetalen of u iets terugkrijgt. Wie zo'n VVA ontvangt, kan nagaan of de vermelde gegevens juist zijn en of er niets ontbreekt. Wie niet reageert, keurt het voorstel automatisch goed.
De vooraf ingevulde aangifte is dus erg makkelijk. Maar de federale ombudsman krijgt er geregeld klachten over. Een onderzoek van de ombudsman toont nu aan dat veel burgers niet in staat zijn om dat document te controleren. "Daardoor verliezen mensen belangrijke fiscale voordelen die te maken hebben met bijvoorbeeld de hypothecaire lening of de verplaatsingskosten voor het woon-werkverkeer", zegt de federale ombudsman David Baele. "We hebben dossiers waar het verlies kan oplopen tot enkele duizenden euro's. De situatie is des te zorgwekkender omdat het VVA de belangrijkste manier van aangifte geworden is."
De fiscus geeft op haar website zelf enkele voorbeelden van wat onjuist kan zijn:
- het aantal kinderen ten laste is niet correct
- u hebt uitgaven gedaan die aftrekbaar zijn of recht geven op een belastingvermindering
- u bezit onroerende goederen, andere dan uw eigen woning
- u hebt een onroerend goed gekocht, verkocht of het vruchtgebruik ervan gewijzigd
- u hebt een onroerend goed verhuurd aan iemand die het gebruikt voor zijn professionele activiteit
We hebben dossiers waar het verlies kan oplopen tot enkele duizenden euro's.
Nonchalance
Aanvankelijk was het VVA bedoeld voor belastingplichtigen met een eenvoudige fiscale situatie. Bijvoorbeeld mensen die met pensioen zijn of mensen met een uitkering. Maar de afgelopen vijf jaar is het aantal mensen dat een VVA ontvangt, met 80 procent gestegen tot 3,92 miljoen. Dat komt omdat de fiscus almaar meer over u te weten komt. Hij heeft nu bijvoorbeeld ook informatie over hypothecaire woonleningen en individuele levensverzekeringen. Maar toch mag u er niet vanuit gaan dat daarmee de kous af is.
"Mensen hebben te hoge verwachtingen rond dat VVA, ze denken dat die gegevens allemaal correct zijn. En de waakzaamheid om die gegevens te controleren, is afgezwakt", zegt Baele. "Het is ook niet evident om dat te doen. We merken dat mensen nood hebben aan hulp. Maar de fiscus biedt hen die hulp niet expliciet, terwijl de mensen die een klassieke aangifte indienen, wel proactief geholpen worden. Dat verschil is niet meer gerechtvaardigd."
Kinderen ten laste
Het onderzoek van de federale ombudsman maakt ook duidelijk dat de gegevens van kinderen ten laste bij feitelijk samenwonende ouders geregeld niet correct zijn ingevuld op het VVA. De fiscus kent de kinderlast standaard toe aan de ouder die als contactpersoon van het gezin is aangeduid in het bevolkingsregister van de gemeente. "Maar dit criterium is helemaal niet geschikt om toe te passen op de fiscale situatie van het gezin", zegt Baele. "Er zijn burgers die hierdoor het belastingvoordeel voor kinderen ten laste gedeeltelijk of volledig verliezen."
"De complexe regelgeving en de verscheidenheid van gezinssamenstellingen maken het zo goed als onmogelijk voor de fiscus om dit correct te doen. Daarom vragen we aan het parlement om die regelgeving over kinderen ten laste te vereenvoudigen."
Beluister een gesprek met de ombudsman in "De inspecteur" op Radio 2: