Wordt Eveline ooit ontmaskerd? ‘Alle sporen zijn gewist’
Het is al even windstil rond de fameuze ‘Eveline’, het profiel aan wie drie bekende Vlamingen naaktbeelden van zichzelf zouden hebben doorgestuurd. Er is ondertussen een onderzoek opgestart bij het parket van Brussel. Maar de vraag blijft: wordt Eveline ooit ontmaskerd? ‘Alle sporen zijn gewist.’ Dit is waarom we misschien nooit zullen weten wie erachter zat.
“Lily Jessica heeft je een vriendschapsverzoek verstuurd”, klinkt het op Facebook. Als je haar profiel bekijkt, zie je onder een glimlachende profielfoto van een mooie jongedame een seksueel getinte post. Ze heeft amper vijftien Facebookvrienden, vooral Nigeriaanse inwoners. Dit zijn het soort van catfishers die met een vals profiel klungelig te werk gaan, maar toch af en toe eens raak schieten. Hun bedoeling is vaak geld aftroggelen van eenzame mannen. Eveline daarentegen ging een pak professioneler te werk, zowel op technisch als op psychologisch vlak.
‘Megan’
Alles wijst erop dat de beruchte Eveline een catfishingproject is van één of meerdere personen. Catfishing is geen nieuw fenomeen. De term werd voor het eerst gebruikt in 2010 in de Amerikaanse documentaire ‘Catfish’. Daarin denkt het 24-jarige hoofdpersonage een online relatie te hebben met twintiger ‘Megan’. De foto’s die hij kreeg en het profiel die hij zag bleken vals te zijn. Achter het profiel zat een vrouw van middelbare leeftijd genaamd Angela. De documentaire leidde tot een populaire MTV-serie waarin catfishers onthuld worden.
Maar zal Eveline hetzelfde lot beschoren zijn? De kans lijkt klein.
“Dit is een voorbeeld van een groots opgezette operatie”, zegt Catherine Van de Heyning, advocaat en professor (UAntwerpen), gespecialiseerd in cybercrime. “Er is duidelijk goed over nagedacht en de slachtoffers zijn zeer bewust als doelwit gekozen.” Eerst en vooral heb je de technische kant van het catfishen. Een vals profiel aanmaken op sociale media, dat is niet zo moeilijk. Eveline koos als eerste stap Instagram, om erna (voor de pikantere berichten) over te schakelen naar de berichtenapp Kik. Bij beide heb je enkel een e-mailadres nodig om in te schrijven, een nieuw e-mailadres is snel gemaakt.
Pakketten te koop
De beelden om op je vals profiel te plaatsen en je slachtoffer te overtuigen, die kan je op sociale media zoeken of andere websites. Wil je moeilijker te ontmaskeren zijn, dan trek je richting het dark web of gespecialiseerde fora waar je je eigen valse identiteit kan kopen.
“Dat zijn pakketten waar alles in zit, video’s en foto’s van de persoon die je wil zijn”, zegt Van de Heyning. Die pakketten bevatten vaak ook gestolen foto’s van onwetende slachtoffers. “Of je kan er ook gewoon software downloaden waarin het beeldmateriaal al in verwerkt zit, zodat je met één enkele klik kunt catfishen.”
Skyler: stijlvol, aantrekkelijk en subtiel
We trekken naar zo’n gespecialiseerd forum, waarin honderden pakketten te vinden zijn. En net zoals Eveline, heeft elk pakket enkel een voornaam. Ons oog valt op ‘Skyler’, “Stijlvol, aantrekkelijk en subtiel. Deze vrouw neemt graag traag foto’s terwijl ze zich uitkleedt”, klinkt de beschrijving. “Je kan met je ‘klanten’ sexten terwijl het lijkt alsof ze zich echt aan het uitkleden is.” In het pakket zitten maar liefst 624 foto’s in hoge kwaliteit, 14 video’s en 13 ‘verificaties’. Dat laatste is belangrijk, want stel dat het slachtoffer vraagt, “Hoe weet ik dat je echt bent?”, dan stuur je één van de dertien beelden om jezelf te ‘verifiëren’ en twijfel weg te nemen.
Want daar draait het om, het vertrouwen winnen van je slachtoffer. “Je kan niet zomaar een foto sturen en afwachten”, zegt Van de Heyning. “De catfisher deelt zelf informatie en beelden tot er voldoende vertrouwen is en er beelden teruggestuurd worden.” Die beelden kunnen erna gebruikt worden om iemand te blackmailen, iemand zijn leven te verpesten of voor eigen entertainment. Wat zeker vaststaat, de catfisher wist wat hij deed. “Doordat de beelden via Whatsapp verspreid werden, ging het enorm snel. Dat wist de catfisher ook.” Maar hem vatten, dat is een ander paar mouwen.
Sporen
Verschillende bronnen binnen het onderzoek melden dat het een kwestie is van details. Ze moeten hopen dat de catfisher tijdens het hele gebeuren sporen op het internet achterliet die kunnen leiden naar zijn of haar identiteit en de ontmaskering.
Wat wel vaststaat, zowel de Instagram- en de Kikaccount zijn verdwenen. Die sporen heeft de dader al allemaal gewist. “Het is perfect mogelijk om volledig onvindbaar te werk te gaan online”, zegt Van de Heyning.
Catfishing, het stelen van iemands identiteit, is momenteel nog niet strafbaar in ons land. Het verspreiden van de beelden wel, de zogenaamde wraakporno wel. Daarop staat een maximumstraf van 5 jaar cel en 10.000 euro boete.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
