500 miljoen euro verlies en toch naar Wall Street: Trump-fan maakt zich op voor beursgang

Palantir, best te omschrijven als een specialist in de analyse van big data, gaat woensdag naar de beurs. No big deal, ware het niet dat het bedrijf geen regulier bedrijf is. Het werd in 2003, in de naweeën van de aanslagen van 9/11, opgericht. De startfondsen kwamen van onder meer de Amerikaanse inlichtingendienst CIA en van de techondernemer Peter Thiel (53).

Thiel stond destijds – samen met Elon ‘Tesla’ Musk – mee aan de doopvont van betaalbedrijf Paypal en was ook al een pionier bij Facebook. Palantir, genoemd naar de kristallen bol uit de Tolkien-trilogie The Lord of the Rings, zou weleens zijn zoveelste kassabedrijf kunnen worden.

U en ik kunnen evenwel geen aandelen kopen, want de dataspecialist kiest voor een ‘direct listing’. Via zo’n rechtstreekse notering worden geen aandelen verkocht aan het publiek, maar wel aan institutionele beleggers, fondsen en zakenbanken. Eerder gingen Spotify en Slack het techbedrijf voor om via een direct listing naar de beurs te trekken. Peter Thiel blijft na de beursgang, samen met medeoprichter Stephen Cohen en CEO Alexander Karp, drie Stanford-klasgenoten, de controle voeren over Palantir. En dat heeft veel te maken met de bijzondere data die Palantir in handen heeft.

Osama bin Laden

De CIA leverde van bij aanvang veel technologische kennis en de dataleverancier werkt nog altijd voor de Amerikaanse inlichtingendiensten en voor tal van overheidsdiensten. Het zou een sleutelrol hebben gespeeld in het vinden van Osama bin Laden, het brein achter 9/11. Ook heeft het een contract met de Amerikaanse immigratiedienst ICE om migranten zonder papieren op te sporen. Maar de data worden ruimer gebruikt dan de doeleinden omtrent nationale veiligheid. Ook in de commerciële wereld heeft het tentakels. Zo gebruikte zakenbank JPMorgan zijn software al om malafide handelaars op te sporen. Palantir werd ook al genoemd in het privacyschandaal rond Cambridge Analytica en Facebook.

Afgezien van al deze controverses moet Palantir nu ook Wall Street overtuigen van de verdiensten van zijn speciale bedrijfsmodel. Hoewel het zeventien jaar actief is – veel langer dan de meeste andere grote particuliere technologiebedrijven – heeft het bedrijf nog geen cent winst opgebracht.

Doordat er grote contracten worden gewonnen in eerder vertrouwelijke contracten, is het ook moeilijk voor investeerders om het bedrijf te beoordelen. De omzet is in de eerste helft van 2020 met 49 procent gestegen, een verdubbeling ten opzichte van het voorgaande jaar. Het Amerikaanse leger maakt 16 procent van die nieuwe omzet uit. 53,5 procent van de omzet komt uit contracten met overheden. Volgens The Financial Times heeft het bedrijf slechts 125 klanten en is het dus zwaar afhankelijk van de overheid. 

500 miljoen euro verlies

Vorig jaar boekte Palantir, dat volgens analisten zo’n 30 miljard dollar (25 miljard euro) waard is, een verlies van 580 miljoen dollar en een omzet van 743 miljoen dollar. In zijn prospectus verwacht Palantir een operationele winst van 121 miljoen dollar te boeken. Hoog op de prioriteitenlijst van Palantir is om zichzelf tot “het standaardbesturingssysteem voor de hele Amerikaanse overheid” te bombarderen.

In het gepolariseerde Amerika is Palantir, en diens medeoprichter Peter Thiel, een omstreden symbool van een technologie-defensieaannemer. De klassieke Amerikaanse technologiebedrijven rond Sillicon Valley staan aarzelend en twijfelachtig tegenover een samenwerking met de Amerikaanse overheid. “We hebben partij gekozen en we weten dat onze partners onze inzet waarderen”, schreef CEO Alex Karp in een brief aan de investeerders.

Peter Thiel heeft ook partij gekozen. Hij is een financier van de Republikeinen. Hij steunde de campagne van president Donald Trump, voor wie hij ook als adviseur werkzaam is. Toen de Amerikaanse website Gawker Thiels homoseksuele geaardheid publiek maakte, spande hij een rechtszaak aan die Gawker niet overleefde.