Wat is het Vlaams Legioen, dat openlijk pronkt met nazisymbolen op Vlaams Belang-manifestatie?
Een opmerkelijk beeld trok de aandacht op de automanifestatie van Vlaams Belang zondag: een pick-uptruck met runenteken en naziopschrift. De eigenaar voert ons regelrecht terug naar de brand in een toekomstig asielcentrum in Bilzen.
Zondag trokken zo’n 5.000 auto’s naar Brussel, voor een protestrit van Vlaams Belang tegen de aankomende Vivaldi-regering. Dat leverde veel geel-zwarte vlaggen op, zowel in de journaals als op sociale media, maar ook een foto van een opmerkelijke pick-up.
De auto was voorzien van de Duitse Rijksadelaar en het opschrift ‘Wer plündert, wird erschossen’, ofte ‘wie plundert wordt neergeschoten’. Opvallend is ook een groot runenteken, de Odal-rune. Knack-journalist Rien Emmery ontdekte dat het teken uit het oudst bekende Germaanse schrift ook terugkomt op een vlag met het opschrift Vlaams Legioen, die wappert boven de pick-up naast een Vlaamse vlag. Het Vlaams Legioen is een relatief nieuwe extreemrechtse groep. Een Facebook-pagina is in april 2019 aangemaakt en heeft meer dan 3.500 volgers. Op hun pagina deelde Vlaams Legioen zondag een livevideo vanop de manifestatie. Op een website wordt merchandising verkocht.
De Morgen stelt vast dat de pick-up eigendom is van E. M. uit Zutendaal, die volgens een bron bij de veiligheidsdiensten nauw betrokken is bij de uitbouw van Vlaams Legioen. Google Streetview toont dezelfde pick-up op zijn oprit en het Duitse opschrift komt terug op de poort naar zijn tuin.
E. M. is geen onbekende voor de lokale, maar ook nationale veiligheidsdiensten. “Hij is een organisator en een haatpropagandist”, zegt een bron. “Hij kan mensen aanzetten tot dingen die uit de hand kunnen lopen.” De man werkte zich in november vorig jaar in de aandacht, toen brand ontstond in een gebouw in Bilzen dat als asielcentrum ging dienen. E. M. schreef de nacht van de brand op zijn Facebook-profiel: “Het feestje kan beginnen. De bbq is aan.” Dezelfde man was op dat moment kringleider van Voorpost Limburg. Wekenlang had Voorpost geprotesteerd tegen een asielcentrum in Bilzen. Officieel keurde E. M. de brand ten stelligste af, maar niet op zijn eigen Facebook-profiel.
Militaire eenheid
Het parket van Limburg heeft het onderzoek naar de brandstichting nog niet afgerond en wil niet kwijt of Voorpost Limburg daarin een indirecte of directe rol speelt. Het staat vast dat de afdeling sinds de brand niet meer bestaat. Voorpost is nauw verwant aan het Vlaams Belang, en de partij kan elke associatie met brandstichting missen als kiespijn. Volgens E. M. is hij om persoonlijke redenen vertrokken, volgens Voorpost gaat het over meningsverschillen.
“De manier waarop ze tevoorschijn kwamen, is niet onze stijl”, zegt Bart Vanpachtenbeke, voorzitter van Voorpost. “Ook over die Duitse sticker hebben we meermaals een discussie gehad.”
Na de ontbinding van Voorpost Limburg heeft E. M. het Vlaams Legioen uitgebouwd. Op Facebook hebben ze duizenden volgers, offline zou het om enkele tientallen gaan. “Hij heeft mensen van Voorpost meegenomen”, zegt Vanpachtenbeke. “Dat vinden wij natuurlijk spijtig.”
Het Vlaams Legioen verwijst onmiskenbaar naar de gelijknamige militaire eenheid van Vlaamse vrijwilligers die aan de zijde van de nazi’s vochten tegen de Sovjet-Unie. Ook het runenteken is verbonden aan die zwarte pagina’s uit de Vlaamse geschiedenis.
“Het Vlaams Legioen maakte zeker gebruik van runentekens, zoals de hele collaboratie eigenlijk”, zegt Frank Seberechts, historicus en auteur van Drang naar het Oosten. “Je vindt artikels over de betekenis van runentekens terug in vormingstijdschriften van de SS en van DeVlag, de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap. Het is een verwijzing naar de verondersteld Germaanse wortels van onze cultuur.”
‘Marginaal’
Volgens E. M. staat de Odal-rune simpelweg voor familie, gezin en bescherming en is hijzelf slechts een sympathisant van Vlaams Legioen. Ook het Duitse opschrift op zijn auto is geen verwijzing naar de nazi’s. “De tekst komt uit een lied dat ik ooit op een concert van Rammstein gehoord heb ergens in de jaren 90", zegt hij. Er is echter niet meteen een Rammstein-nummer met die tekst terug te vinden.
E. M. stond in het verleden nog op lokale lijsten van het Vlaams Belang en zijn auto werd vorig jaar ook opgemerkt op het verkiezingsfeestje van Vlaams Belang in Limburg, maar de partij distantieerde zich op zondag van de man en zijn wagen. “Zulke figuren zijn letterlijk en figuurlijk marginaal. En niet welkom. Punt”, zei partijvoorzitter Tom Van Grieken.