De premier kennen we, maar wie wordt minister? Dit zijn de kanshebbers

Open Vld: Wie neemt De Croo mee?

De premier is gekozen: Alexander De Croo. De nummer twee in de blauwe pikorde lijkt Kortrijks burgemeester Vincent Van Quickenborne. Volgens zijn collega’s loopt hij “vol vertrouwen” door de gangen van het Egmontpaleis, waar Vivaldi onderhandelt over een regeerakkoord.

Voor Open Vld en zeker voor De Croo is het belangrijk om ook een vrouw mee aan boord te nemen. De Croo schreef vorig jaar nog het boekje De eeuw van de vrouw over vrouwenrechten. Onder meer de naam van parlementslid Goedele Liekens valt voor een staatssecretariaat. Het verhaal van Maggie De Block lijkt over en uit. Met een comeback van oud-voorzitter Gwendolyn Rutten wordt hier en daar wel rekening gehouden.

Groen: Calvo, of toch Almaci?

Bij Groen ligt Kristof Calvo in poleposition voor het vicepremierschap. Ondanks een moeilijke kiescampagne – denk aan de heisa over de afschaffing van de bedrijfswagens – lijkt hij een certitude. Calvo zetelt tien jaar in het parlement en mikt op een stap hogerop.

Omdat De Croo premier wordt, maakt Groen aanspraak op nog een minister. Daarvoor wordt vooral gekeken in de richting van parlementslid Tinne Van der Straeten. Met haar verleden als advocate gespecialiseerd in energierecht lijkt zij de geknipte vrouw voor de portefeuille Energie en Klimaat, waar de kernuitstap voorbereid moet worden. Een essentieel dossier voor de groenen deze legislatuur.

De onbekende factor bij Groen is voorzitster Meyrem Almaci. Het is niet uitgesloten dat ze straks zelf in de nieuwe regering stapt. In dat geval wordt zij naar alle waarschijnlijkheid de groene vicepremier.

Sp.a: Grootste mysterie

De partij met de meeste vraagtekens. De kans dat Conner Rousseau zelf in de regering stapt, is bijzonder klein. Dan valt de vernieuwing van de partij stil. Onder de federale parlementsleden steken Meryame Kitir en Joris Vandenbroucke er bovenuit.

Al is sp.a volgens de geruchtenmolen klaar om een wit konijn in Vivaldi te droppen – misschien wel meteen als vicepremier. Wie dat dan zal worden, is een goed bewaard geheim. “De namen die in de kranten worden genoemd zijn allemaal verkeerd”, klinkt het in de partij. De grootste kanshebbers lijken Antwerps schepen Jinnih Beels (voor een veiligheidsdepartement) en Leuvens burgemeester Mohamed Ridouani. Al draagt die laatste nog maar net de sjerp.

Wat wel heel duidelijk is: sp.a (straks herdoopt tot ‘Vooruit’) wil zoveel mogelijk breken met het oude imago van de socialisten. Ervaren rotten zoals Johan Vande Lanotte en Frank Vandenbroucke maken om die reden weinig kans op een ministerpost.

CD&V: Mahdi met ambitie

Nu vicepremier Koen Geens heeft aangegeven dat hij geen minister zal zijn in de volgende regering, gaapt er een groot gat voor de christendemocraten. Wie gaat dat invullen? Vlaams minister Hilde Crevits lijkt te passen voor Vivaldi. Ze vindt de coalitie te instabiel. Geens’ provinciegenoot Sammy Mahdi loopt zich wel nadrukkelijk warm. Hij eist zijn plekje op nadat hij maar nipt de duimen moest leggen voor Joachim Coens bij de voorzittersverkiezingen.

Als CD&V een van de twee vicepremiers mag leveren die bevoegd zijn om een nieuwe staatshervorming voor te bereiden, dan komt fractieleider Servais Verherstraeten in beeld. Hij is een overtuigd ‘vivaldist’, en was als staatssecretaris onder premier Elio Di Rupo (PS) al eens bevoegd voor dat domein. Hij brengt ook een scheut ervaring mee. Ook huidig minister van Werk Nathalie Muylle en parlementslid Els Van Hoof worden genoemd voor een functie.

PS: vernieuwing voorop

Bij PS duikt telkens de naam van Pierre-Yves Dermagne op. De huidige Waalse minister van Lokale Besturen is een absolute vertrouweling van partijvoorzitter Paul Magnette. Hij belichaamt ‘PS nieuwe stijl’ en heeft zijn electorale sterkte al bewezen. Sinds 2018 is hij burgemeester van Rochefort, waar hij de sjerp afsnoepte van MR-minister François Bellot. 

Daarnaast wordt Frédéric Daerden genoemd als mogelijk minister van Pensioenen, net zoals zijn vader tien jaar geleden. Hij heeft in Franstalig België een solide reputatie en wist zich als een van de weinige Luikse kopstukken buiten de hele Publifin-affaire houden. Als vrouwelijke kanshebbers worden Karine Lalieux genoemd, net als Nawal Ben Hamou, beiden uit Brussel.

Net zoals Rousseau wil Magnette een grondige vernieuwing doorvoeren binnen zijn partij. Oudgedienden zoals André Flahaut zijn stilletjes verdwenen van de castinglijstjes. Als hij geen premier wordt, is de kans groot dat Magnette partijvoorzitter blijft.

MR: Wilmès als zekerheid

Bij de MR is er een absolute zekerheid: Sophie Wilmès wordt vicepremier in de nieuwe regering. Voorzitter Georges-Louis Bouchez wil haar populariteit in Franstalig België - sinds kort is ze de nummer één in de pop polls - ook de komende jaren blijven verzilveren. De huidige premier wordt ook nadrukkelijk genoemd als minister van Buitenlandse Zaken.

Wie gaat er mee met haar? Van de zetelende ministers zijn enkel David Clarinval en Philippe Goffin ernstige kanshebbers. De andere blauwe excellenties, waaronder François Bellot en Marie-Christine Marghem, zijn door de mand gevallen de vorige legislatuur. 

Clarinval en Goffin hebben allebei een goede band met voorzitter Bouchez. Dat is belangrijk, aangezien de flamboyante Waal sowieso een vinger in de federale pap zal willen houden. Daarnaast wordt binnen MR gefluisterd dat Waals minister Jean-Luc Crucke mogelijk de overstap zou maken naar het federale niveau. Hij spreekt alvast goed Nederlands en is al meermaals te gast geweest in Vlaamse radio- en tv-studio’s om de MR-standpunten te verdedigen.

Ecolo: Gilkinet als vice

Nog een zekerheid lijkt Kamerfractieleider Georges Gilkinet, die vicepremier zou worden. Het is nog onduidelijk welke de tweede naam voor Ecolo is. De naam van Zakia Khattabi valt wel al eens, tot lichte huivering van CD&V en MR. Khattabi greep naast een benoeming tot rechter aan het Grondwettelijk Hof, onder meer na protest bij de Franstalige liberalen. Daarna reed ze tegen de kar van de christendemocraten in het abortusdebat. Haar persoonlijkheid roept heftige emoties op, ook binnen de eigen partij. Het is niet duidelijk wat de co-voorzitters Rajae Maouane en Jean-Marc Nollet voor haar nog in petto hebben. “Maar ze geniet het volste vertrouwen”, laat hun woordvoerder weten.