"Ik krijg het woord niet met deze clown": bekijk opvallendste fases uit eerste, chaotische debat tussen Trump en Biden

Anderhalf uur hebben Trump en Biden gedebatteerd over verschillende onderwerpen: zoals de coronacrisis, de benoeming van een nieuwe opperrechter in het Hooggerechtshof, de economie, de klimaatverandering, het antiracismeprotest en de integriteit van de verkiezingen.

Het werd een ruw en chaotisch debat, dat is het minste wat je kan zeggen. Trump ging zoals verwacht vrij snel in de aanval en liet zijn tegenstander vaak niet uitspreken. In zijn kenmerkende stijl gooide hij heel wat giftige zinnetjes naar Biden. Biden bleef in het begin vrij beleefd en rustig, maar kon het, naarmate het debat vorderde, niet meer laten om op de chaotische teneur ervan te wijzen. Na het eerste onderwerp concludeerde hij: "Wat was dat productief zeg!" Later liet hij zich ontvallen: "Het is moeilijk om het woord te krijgen met deze clown."

Trump was zich van geen kwaad bewust. Hij ervaarde zijn aanvallen en de meestal kalme reactie van Biden zo: "Ik debatteer hier met jou (de moderator, red.) en niet met hem en ik ben niet verbaasd."

Bekijk hier enkele fragmenten die de toon van het debat schetsen:

De benoeming van een nieuwe opperrechter in het Amerikaanse Hooggerechtshof was het eerste onderwerp dat moderator Chris Wallace (Fox) aansneed. Volgens Trump heeft hij het recht om die nu al te benoemen. "Ik ben verkozen voor 4 jaar, niet voor 3 jaar", benadrukte hij.

"We hebben de verkiezingen gewonnen, dus we hebben het recht om dat te doen." Hij noemde Amy Coney Barrett, de vrouw die hij heeft genomineerd, een "geweldige kandidaat, met trouwens een heel liberale achterban, die minstens even goed zal presteren als alle andere rechters". Biden vindt dan weer dat het verkiezingsproces al gestart is en er dus gewacht moet worden. "De Amerikanen hebben het recht om zich hierover uit te spreken."

Een voorspelbare discussie over de coronacrisis. President Trump keek met een tevreden blik terug op zijn aanpak van de coronapandemie. "Ik werd een racist en xenofoob genoemd omdat ik het land sloot, maar ik heb duizenden levens gered. Jij had nooit kunnen doen wat ik heb gedaan", gooide hij Biden voor de voeten.

"Hij heeft gewoon geen plan", vond Biden. "Hij wist al in januari hoe ernstig deze crisis was, maar hij wou niet dat het volk panikeerde. Maar degene die panikeerde was hij." Biden vertrouwt Trump voor geen haar als het over een vaccin gaat en herinnerde de president aan eerdere uitspraken over onder meer het inspuiten van bleekwater. "Dat heb ik sarcastisch gezegd", beweerde Trump, "dat weet je maar al te goed".

De twee verschilden ook van mening over het openhouden van de economie en het dragen van mondmaskers. "Maskers maken het verschil", verzekerde Biden. "Ik draag enkel een masker als het nodig is. Hij draagt zelfs een masker als hij iemand vanop een afstand van 60 meter aanspreekt", sneerde Trump.

De Amerikaanse economie, daar wou de moderator het ook over hebben. Maar het debat evolueerde al snel naar een discussie over belastingen, toen Biden het nieuws over Trumps lage belastingen in 2016 en 2017 aanhaalde. Trump liet zich niet van de wijs brengen en reageerde: "Ik betaal miljoenen dollars aan belastingen." Hij wees er Biden ook op dat de belastingregels die hij toepast, door de Obama-regering zijn vastgelegd.

Trump schakelde ook meteen over van zijn belastingen naar de zoon van Biden, Hunter Biden, die vorig jaar in opspraak kwam over zijn werk in Oekraïne. De president ging vol in de aanval, het was een van die momenten in dat anderhalf uur dat het debat ontspoorde. Biden probeerde weerwerk te bieden, maar kreeg er amper een woord tussen. Ook de moderator kreeg Trump amper stil. "Ik verhef niet graag mijn stem, maar als jullie het doen, dan moet ik dat ook", sloot hij het onderwerp af.

Trump beweerde het al vaker en deed het vannacht opnieuw: het (gewelddadig) antiracismeprotest in de steden is de schuld van de lokale Democratische gouverneurs of burgemeesters. Hij verweet Biden ook dat hij niet voor "law and order" was (gezag en orde), terwijl alle afdelingen van de ordehandhaving in het land Trump naar eigen zeggen steunen. "De mensen willen "law and order" maar jij durft het niet te zeggen", verweet hij zijn tegenstander.

"Ik ben wel voor de openbare orde", reageerde Biden. Hij noemde Trump verschillende keren een racist en verweet hem niets gedaan te hebben voor de Afro-Amerikaanse bevolking in de VS. "Jij hebt hen slechter behandeld dan eender wie", reageerde Trump, "je noemde Afro-Amerikanen roofdieren". Volgens Trump was er onder zijn voorganger Barack Obama overigens meer verdeeldheid en geweld dan tijdens zijn ambtstermijn. "Dit is belachelijk", antwoordde Biden.

Volgens Trump is al het antiracismeprotest en alles wat eraan voorafging overigens "geen probleem van rechts, maar van links". "Iemand moet iets doen aan antifa (antifascistische beweging, red.)". "Antifa is een idee, geen organisatie, dat heeft jouw FBI-directeur gezegd", reageerde Biden. Waarop Trump: "Komaan, dat meen je niet!"

Ook als het over het klimaat gaat, vindt Trump dat zijn regering het fantastisch heeft gedaan. Hij staat nog altijd vierkant achter de Amerikaanse uitstap uit het klimaatakkoord van Parijs: "Parijs was een ramp. We doen het uitmuntend als het over het klimaat gaat, maar ik maak onze bedrijven niet kapot." Dat de mens mee de oorzaak is van de klimaatverandering, krijgt Trump moeilijk gezegd, ondanks pogingen van de moderator daartoe. 

Biden erkent dan weer dat de Verenigde Staten een "groot deel van het wereldprobleem" zijn als het over het klimaat gaat en belooft plechtig dat zijn regering weer in het klimaatakkoord van Parijs zal stappen als hij president wordt.

Door de coronacrisis worden de verkiezingen in november speciale verkiezingen, waarbij er allicht massaal per post zal worden gestemd. Trump liet eerder al verstaan dat hij daardoor vreest dat er gefraudeerd zou worden. Biden verwees naar uitspraken van de directeur van het departement Binnenlandse Zaken en de FBI-directeur die verzekerden dat niets er op wijst dat stembrieven per post gemanipuleerd zullen worden.

Ook Trump zelf zal per post stemmen, voegde Biden eraan toe. "Stem, stem, stem!", was Bidens advies aan de Amerikaanse kijkers, "op de manier die jou het best lijkt". Biden wees er ook op dat hij de uitslag hoe dan ook zal aanvaarden, of hij nu verliest of wint, iets waarvan hij bij zijn tegenstander niet zeker is.

Trump noemde de manier van stemmen dan weer een "ramp". "Stembrieven worden overal naar het land gestuurd. Ze vonden brieven in beken. In een vuilnisbak. Dit wordt fraude zoals je nooit hebt gezien." Maar wij zullen winnen, is hij zegezeker, "want mensen zijn zeer blij met het werk dat we gedaan hebben", om er vervolgens aan toe te voegen dat het resultaat misschien maanden op zich zal laten wachten.