32 dagen voor de verkiezingen ontwaakt Amerika met een gigantische kater, na een eerste presidentieel debat dat om alle volledig foute redenen de geschiedenis zal ingaan: een zeldzaam moment van nationale schaamte.

‘Mensen hebben de leiders die ze verdienen’, wist Joseph de Maistre al, nog voor Amerika een land was. Als dat waar is, is ‘the state of the nation’ allesbehalve ‘great’. Het schabouwelijke schouwspel dat zich dinsdag in Cleveland afspeelde dient dan als een wake-up call voor een nieuwe generatie politici. Een generatie die – in tegenstelling tot de huidige – bereid is naar anderen te luisteren en van anderen te leren. 

De Amerikaanse politieke gerontocratie botst niet tegen haar grenzen aan; ze is die grenzen al ruim voorbij. Het debat was een belediging voor gans Amerika. Pure laster en eerroof voor de grootste economie en militaire macht op deze planeet.

Aanvallen op het electorale proces

Meest verontrustend waren de aanvallen van de huidige president op het electorale proces. Niet Biden lijkt zijn tegenstander te zijn, maar de verkiezingen zelf. En door voortdurend de leugen te herhalen dat grote fraude in de maak is, zal de helft van Amerika uiteindelijk overtuigd zijn dat er grote fraude in de maak is.

Afgezien daarvan zullen een reeks vragen pas de volgende dagen worden beantwoord:

• Hoeveel kijkers hielden het na een kwartier voor bekeken?
• Hoeveel mensen hebben op basis van wat ze zagen en hoorden beslist van kamp te veranderen?
• Zijn blanke vrouwen die Trump in 2016 ‘een kans gaven’ bereid dat nog eens te doen?
• Wat is het effect van zulke monstrueuze stoet van leugens en obsceniteit op jongeren die voor het eerst een presidentieel debat volgden?
• Hebben de VS nog nood aan 2 herhalingen van deze ‘shit show’?
• Facebook verspreidde massaal het op niets gebaseerde bericht dat Joe Biden tijdens het debat een oortje zou dragen om hulp te krijgen van adviseurs achter de schermen. Ooit gestart als een sympathiek netwerk voor ‘Family & Friends’ is het nu het vlaggenschip van ‘Fear, Fake en Feud’. Facebook is een haatmachine geworden die de fundamenten van elke moderne samenleving – vertrouwen en waarheid- heeft vernietigd. De vraag is niet langer of Biden Trump kan verslaan, de vraag is nu of Biden Facebook kan verslaan.

Ook…

• Verdienen beide kandidaten een deel van de schuld, dan was de president van de Verenigde Staten de dominante kracht en de initiatiefnemer in het ondermijnen van zijn eigen ambt, de presidentiële debatten én het verkiezingsproces. Schokkend is dat zeker, verrassend allerminst.
• Verdronk Trump vier jaar geleden al in obsceniteit en leugens, dan was hij vaak nog entertainend en projecteerde hij een hoopvolle boodschap. Vandaag lijkt hij verzuurd en lijkt elke optimisme weg.
• Trump verloor door te verliezen, terwijl Biden won door niet te verliezen.

Conclusie: Een systeem waarin iemand die 25% van de stemmen haalde ( 1% minder dan zijn tegenstander), 4 jaar lang zodanig op het beleid van een land kan wegen, is misschien aan herziening toe. Maar het probleem blijft dat 49% van de Amerikanen niet stemt. 

Bill Clinton zei ooit: ‘There is nothing wrong with America that cannot be cured by what is right with America.’ Als enkele tienduizenden van die 49% ondertussen begrijpt waar ze de komende generaties mee dreigt op te zadelen, zal dinsdagavond toch niet voor niets zijn geweest.