Nieuw superenzym verorbert plastic flessen zes keer sneller dan voorganger

Het superenzym is eigenlijk een combinatie van twee aparte enzymes, die allebei werden aangetroffen in de plasticetende bacteriën die gevonden werden op een Japanse vuilnisbelt in 2016. Wetenschappers ontwikkelden een versie van het eerste enzym in 2018. Dat slaagde erin plastic af te breken in een paar dagen. Maar het nieuwe superenzym doet het nog eens zes keer sneller. In 2018 bleek de structuur van één enzym, PETase, het harde oppervlak van plastic flessen te kunnen aanvallen. Toevallig ontdekten de onderzoekers dat een van de gemuteerde versies 20 procent sneller werkte.  

De nieuwe studie analyseerde op haar beurt een tweede enzym dat ook in de Japanse bacterie werd aangetroffen en dat de snelheid van de afbraak van de chemische elementen die door het eerste enzym worden vrijgemaakt, verdubbelt. “Toen we de enzymen - eigenlijk onverwacht - aan elkaar koppelden, kregen we een drastische toename van activiteit”, legt professor John McGeehan van de Universiteit van Portsmouth in het Verenigd Koninkrijk uit. De snelheid werd zo verdrievoudigd. 

Gebaseerd op microben die op natuurlijke wijze plastic verorberen kan het superenzym plastic flessen volledig recycleren. Als het ook nog eens gecombineerd wordt met enzymen die katoen afbreken, zou het volgens de wetenschappers bovendien kledij gefabriceerd met gemengde stoffen kunnen recycleren. Miljoenen tonnen van dit soort kleding belanden vandaag gewoon op de vuilnisbelt of worden verbrand.  

Het is geen nieuws dat plasticvervuiling de hele planeet treft, van het noordpoolgebied tot de oceanen. Mensen krijgen daardoor microdeeltjes plastic binnen via eten en via de lucht. Het is ook nog altijd geen sinecure om gebruikte plastic flessen weer te herleiden tot hun chemische bestanddelen om er nieuwe van te maken. Daardoor wordt er elk jaar meer plastic gefabriceerd. Afdoende recyclage is dan ook geen luxe.

Eerder dit jaar, in april, kwam het Franse bedrijf Carbios al met een nieuw enzym dat ze ontdekt hadden in een composthoop van bladeren. Het enzym bleek plastic flessen in tien uur tijd voor 90 procent te kunnen afbreken, maar daarvoor was wel opwarming tot meer dan 70 graden nodig. Het nieuwe superenzym werkt op kamertemperatuur. Volgens McGeehan kan er versneld worden gecommercialiseerd als verschillende bedrijven gaan samenwerken. “Dit kan al binnen een jaar of twee, als we erin slagen betere, snellere enzymen te maken door ze aan elkaar te koppelen en we ze aan bedrijven als Carbios aanbieden en gaan samenwerken.”