Tussen 25 september en 1 oktober zijn in België dagelijks gemiddeld 2.103,3 nieuwe coronabesmettingen bevestigd. De gehoopte stabilisatie van de cijfers is er niet gekomen. ‘We zien ook een onrustwekkende stijging bij negentigplussers’, klinkt het.

‘De voorbije dagen stellen we jammer genoeg opnieuw een versnelling vast van het aantal nieuwe besmettingen. De stabilisatie die we vorige week nog in het vooruitzicht hadden, heeft zich niet doorgezet. Integendeel: we zien opnieuw een duidelijke stijging van alle gevallen, in alle provincies en bij alle leeftijden’, aldus viroloog Steven Van Gucht. ‘België volgt de evolutie die we ook in Nederland en Frankrijk zien.’

‘De afgelopen week werden er gemiddeld 2.103 nieuwe gevallen per dag vastgesteld in België. Dat is een stijging van 32 procent in vergelijking met de week er voor. Op woensdag 30 september hebben we zelfs ruimschoots de kaap van 3.000 nieuwe gevallen op één dag overschreden’, gaat Van Gucht verder.

‘Het hoogst aantal besmettingen doet zich nog steeds voor bij de twintigjarigen, op de voet gevolgd door de oudere tieners. Het aantal besmettingen neemt verhoudingsgewijs af met de leeftijd, maar stijgt weliswaar ook bij de oudere leeftijden. We zien onder andere een onrustwekkende stijging bij de negentigplussers.’ Sinds begin september is het aantal gevallen in die leeftijdscategorie bijna vertienvoudigd, klinkt het. ‘Verontrustend, want het gaat om een zeer kwetsbare leeftijdsgroep.’

Provincies

Er zijn toenames in alles provincies, maar de toenames lijken momenteel het grootst in de Waalse provincies. ‘Met uitschieters van plus 95 procent in Namen en plus 67 procent in de provincie Luxemburg. Het hoogste aantal nieuwe gevallen blijven we vaststellen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hier werden de afgelopen weken 466 nieuwe gevallen vastgesteld per dag en dat is een stijging van 37 procent.’

Vier Brusselse gemeentes zijn goed voor ruim 10 procent van het aantal nieuwe besmettingen die de afgelopen week werden vastgesteld. Het gaat om Sint-Jans-Molenbeek, Brussel-Stad, Schaarbeek en Anderlecht.

‘Het tweede hoogste aantal gevallen wordt vastgesteld in de provincie Antwerpen’, gaat de viroloog verder. Het gaat daar om gemiddeld 294 nieuwe gevallen per dag. ‘Dat is een bescheiden toename van vier procent.’

‘Afgelopen week waren er gemiddeld 77 nieuwe ziekenhuisopnames per dag. Dat is een toename van 21 procent in vergelijking met de week ervoor. Ook het aantal covid-patiënten dat op intensieve zorgen behandeld wordt, gaat in stijgende lijn.’ Momenteel gaat het om 186 patiënten die op intensieve zorg liggen. Dat zijn er 38 procent meer dan de week er voor. 52 patiënten, of ongeveer een derde van het totaal, wordt momenteel behandeld in Brusselse ziekenhuizen. In Antwerpen liggen er momenteel 33 covid-patiënten in de ziekenhuizen, in Luik 27 en in Oost-Vlaanderen en Henegouwen telkens 18.

Ook de overlijdens nemen verder toe. De afgelopen week was er een verdubbeling van het aantal gemelde overlijdens. Het ging van 4,7 overlijdens per dag naar 9,4.

Stappenplan voor covid-patiënten

Van Gucht gaf verder een toelichting bij het stappenplan dat covid-patiënten in optimale omstandigheden moet opvangen. ‘We willen in de eerste plaats zo veel mogelijk de normale werking van onze ziekenhuizen veiligstellen.’

‘De bedoeling is om de werkdruk van het ziekenhuispersoneel te verlichten en te spreiden. Het stappenplan moet leiden tot solidariteit tussen onze ziekenhuizen. Covid-patiënten zullen gelijk verdeeld worden over de ziekenhuizen in heel ons land.’ Het plan heeft verschillende fases, gaande van fase 0, 1a, 1b, 2a tot 2b.

‘In de eerste fase wordt in elk ziekenhuis 15 procent van de beschikbare bedden op intensieve zorg voorbehouden voor covid-patiënten. Bijkomend voorziet elk ziekenhuis ook vier keer die capaciteit aan bedden voor patiënten die geen intensieve zorg nodig hebben. In de laatste fase betekent dat voor heel België een onmiddellijke beschikbaarheid van driehonderd bedden op intensieve zorg en 1.200 bedden op de gewone covid-afdeling. De ziekenhuizen kunnen normaal blijven functioneren en er zijn meer dan voldoende bedden voor alle soorten behandelingen en ingrepen.’

‘Vandaag liggen er in ons land 180 covid-patiënten op intensieve zorg en 866 op de gewone zorgafdeling. Als het aantal covid-patiënten stijgt dan voorziet het plan in de volgende fase ook steeds een stijging van het aantal bedden op intensieve zorg en op de normale covid-afdelingen.’

‘Vanaf fase 2 worden er bijkomende bedden gecreëerd voor covid-patiënten. We bevinden ons momenteel nog steeds in fase 0 of fase 1, afhankelijk van het ziekenhuis. In de hoogste fase van het plan zullen we wel meer dan 2.000 bedden nodig hebben op intensieve zorg, en bijkomend worden er nog eens 8.000 beden vrijgemaakt op de gewone covid-afdeling. Wanneer we echter moeten opschalen naar zo’n hogere fase omdat het aantal patiënten stijgt, kan dit een impact hebben op de normale werking van het ziekenhuis. Dat willen we zo lang mogelijk vermijden’, zegt Van Gucht.

Om dat te doen, moet het aantal besmettingen zo laag mogelijk gehouden worden. ‘Daar speelt iedereen een belangrijke rol in, namelijk door de zes gouden basisregels te volgen.’ Maar ook via een dynamisch spreidingsplan hoopt ons land zo lang mogelijk te vermijden dat een ziekenhuis in de hoogste fase van het stappenplan terecht komt. Momenteel is het bijvoorbeeld drukker in een aantal ziekenhuizen in Vlaams-Brabant en Brussel. In plaats van die ziekenhuizen naar de volgende fase in het stappenplan te laten gaan, worden patiënten doorverwezen naar ziekenhuizen in andere provincies. Een medisch team van het ministerie van Defensie helpt met het vervoer van die patiënten.

(fc, cevt)