Regering verstrengt maatregelen - Spanje meldt hoogste aantal doden sinds april

De aankondiging van weer eens nieuwe coronamaatregelen dreigt te wegen op de motivatie bij de bevolking. Dat zegt klinisch psycholoog Elke Van Hoof (VUB) in een reactie op de nieuwe beperkingen die werden afgesproken tijdens het Overlegcomité. “De maatregelen veranderen te snel”, zo zegt ze.

Lees hier meer.

In Spanje zijn op 24 uur tijd 261 overlijdens wegens het coronavirus gemeld. Dat is het hoogste aantal sinds 25 april, toen het gezondheidsministerie 280 doden meldde.

Het hoogste slachtofferaantal dat de voorbije maanden werd gemeld was 112 op 22 september. De forse stijging in de cijfers van dinsdag is volgens een woordvoerder van het ministerie vermoedelijk te verklaren door een vertraging in de meldingen van het aantal doden door de verschillende regio's. In totaal bezweken in Spanje al 32.489 mensen aan COVID-19.

Op een dag tijd kwamen er in het Zuid-Europese land bijna 12.000 bevestigde coronabesmettingen bij, wat het totaal op ruim 825.000 brengt. Meer dan 40 procent van de nieuwe infecties gebeurt in de hoofdstad Madrid.

Vanwege het toenemende aantal coronabesmettingen in Italië verscherpt de regering in Rome haar koers in de strijd tegen de virusverspreiding. Minister van Volksgezondheid Roberto Speranza bevestigde dinsdag in de Tweede Kamer dat het kabinet deze week komt met een landelijke verplichting om mondmaskers te dragen.

"De maskers zijn een essentieel hulpmiddel om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan", aldus de minister in de Kamer van Afgevaardigden in Rome. Het kabinet wilde het besluit naar verwachting woensdag klaar hebben.

Sommige gebieden, zoals de regio Lazio, hadden al eerder strengere voorzorgsmaatregelen genomen. Tot nu toe moeten de beschermende maskers landelijk voornamelijk in gesloten ruimtes zoals winkels en kantoren evenals in het openbaar vervoer worden gedragen.

Dinsdag waren er 2.677 nieuw geregistreerde coronabesmettingen in 24 uur, 28 mensen stierven aan COVID-19. Het aantal sterfgevallen in Italië ligt nu al boven de 36.000.

Niet alleen bij ons, maar ook in Duitsland krijgen horecazaken te maken met strengere maatregelen. De Duitse hoofdstad Berlijn gaat vanaf zaterdag bars en restaurants sluiten tussen 23 uur en 6 uur. Ook andere zaken moeten van het Berlijnse stadsbestuur vanaf 23 uur dicht, behalve onder meer apotheken en tankstations. De tankstations mogen dan echter geen alcohol meer verkopen.

Op privéfeestjes zijn tot eind oktober niet meer maximaal 25, maar nog hooguit 10 gasten toegestaan. In de buitenlucht mag je 's nachts nog met vier anderen onderweg zijn. De Berlijnse autoriteiten zien vooral illegale (dans)feesten als bron van besmettingen.

Eerder op dinsdag had ook de burgemeester van Frankfurt, Peter Feldmann, al strengere maatregelen in zijn stad aangekondigd. Vanaf vrijdag en voor minstens een week moeten horecazaken er de deuren sluiten tussen 22 uur en 6 uur, is het consumeren van alcohol in het openbaar verboden en wordt het dragen van een mondmasker in onder meer winkelstraten verplicht.

Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) en ondernemersorganisatie Voka reageren tevreden dat de bedrijven gevrijwaard worden van strengere coronamaatregelen. Ze roepen iedereen op om de maatregelen nauwgezet te volgen, zowel privé als op het werk.

Het VBO zegt tevreden te zijn dat het overlegcomité gerichte maatregelen heeft genomen "die het fragiele evenwicht behouden tussen het bestrijden van de gezondheidscrisis en het draaiende houden van onze economie". Dat is volgens het verbond erg belangrijk om het economisch herstel, dat in september tot stilstand kwam, niet verder te fnuiken. "Bedrijven zijn immers nog steeds aan het bekomen van de eerste lockdown en worden nog steeds geconfronteerd met solvabiliteitsproblemen", klinkt het.

Strengere maatregelen voor bedrijven waren volgens het VBO ook niet nodig, omdat de voorschriften op de werkvloer goed worden gevolgd. Dat vindt ook Voka. Volgens de ondernemersorganisatie "doen de besmettingen zich nu vooral voor in de privésfeer".

In Mechelen gaat GO! basisschool De Puzzel tot en met vrijdag dicht wegens een corona-uitbraak bij de leerkrachten. Bij leerlingen zouden er nog geen symptomen zijn vastgesteld. Vrijdag wordt de situatie opnieuw geëvalueerd. De school organiseert wel noodopvang voor kinderen die dat nodig hebben.

Lees hier meer.

Woonzorgcentra zullen hun personeel voortaan pas preventief kunnen testen wanneer er 100 nieuwe coronabesmettingen op 100.000 inwoners zijn in de betrokken stad/gemeente. Nu ligt die drempelwaarde nog op 50 nieuwe besmettingen op 100.000 inwoners. Dat heeft Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) gezegd in antwoord op vragen van Lorin Parys (N-VA) en Hannes Anaf (sp.a). Parys hoopt dat de verhoging van de drempelwaarde is ingegeven "op medische basis en niet op basis van een gebrekkige beschikbaarheid van testen".

Het Katholiek Onderwijs Vlaanderen vindt het "geen slecht idee" dat ouders invallen en niet-onderwijstaken uitvoeren wanneer te veel leerkrachten ziek vallen. Daarmee reageert de scholenkoepel op de oproep van een Limburgse scholenkoepel naar ouders en grootouders toe om in te springen in de klas. Er zijn "geen quick wins" om het lerarenterkort op te lossen, zegt woordvoerder Pieter-Jan Crombez.

Om te anticiperen op een eventueel tekort aan leerkrachten deze winter, had de Limburgse KT-scholengroep ouders en grootouders opgeroepen om in te vallen in de klas. Ze zouden geen les geven, maar wel de klas 'bezig houden'. "Betrokkenheid van ouders bij het schoolgebeuren is altijd goed, dus voor niet-onderwijstaken is dit in veilige omstandigheden geen slecht idee. Dit gebeurt ook in niet-coronatijden", zegt Pieter-Jan Crombez, woordvoerder van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. "Alleen schuilt hier natuurlijk de bredere problematiek van het lerarentekort. Daar zijn geen quick wins voor."

Ook het GO! onderwijs merkt stilaan meer bezorgdheid op. "Er zijn inderdaad directeurs die aangeven dat ze zich zorgen maken dat ze geen vervanging zullen vinden voor leerkrachten die korte tijd uitvallen. Als een directeur geen reglementaire vervanging kan doen of geen personeel meer vindt, moet die noodgedwongen naar creatieve oplossingen gaan zoeken. We zagen in het verleden ook al dat er dan een beroep gedaan wordt op stagiairs uit de lerarenopleiding, of soms op gepensioneerde leerkrachten", zegt Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder. Het GO! zet daarnaast in op een manier van lesgeven (teamteaching) waarbij meerdere leerkrachten samen een klasgroep begeleiden. "We stellen vast dat het op die manier organisatorisch makkelijker is om een korte afwezigheid op te vangen", klinkt het nog.

Het Katholiek Onderwijs wil opnieuw aansturen op maatregelen om een lerarentekort op te vangen. "Daarbij hoort dat startende leraren goed begeleid worden, ervaren leraren meer flexibiliteit in hun loopbaan kunnen genieten, en directeurs op ondersteuning en ruimte kunnen rekenen om een doortastend en waarderend personeelsbeleid te voeren", aldus Crombez. Ook het Go! onderwijs vraagt vooral een structurele oplossing voor het lerarentekort. "Het loopbaandebat moet eindelijk gevoerd worden", aldus Verdyck. 

Pedro Facon, momenteel directeur-generaal bij de FOD Volksgezondheid, wordt coronacommissaris. Dat heeft premier Alexander De Croo bevestigd op een persconferentie na afloop van het Overlegcomité met de deelstaatregeringen. Facon zal het coronabeleid stroomlijnen en afstemmen tussen alle gemeenschappen en gewesten.

De coronacommissaris is een nieuwe functie, in het leven geroepen in het regeerakkoord van de regering-De Croo. In die hoedanigheid zal Facon, samen met een inter- en multidisciplinair wetenschappelijk comité dat mogelijk wordt aangevuld met buitenlandse wetenschappers en een team van projectbeheerders, instaan voor de coördinatie van het gezondheidsbeleid van de federale overheid en dat van de deelstaten. Facon wordt bijgestaan door adjunct-coronacommissaris Carole Schirvel.

Facon moet "de olie in de machine zijn om de zaken goed te laten verlopen", aldus premier De Croo. Naast coördinatie zal de coronacommissaris in eerste instantie ook de langverwachte kleurenbarometer moeten operationaliseren. Adviesgroep Celeval heeft de kleurcodes en de drempels bepaald, maar Facon moet nu de sectorale protocollen aanpassen en integreren in de barometer, zodat bij elke fase van de epidemie meteen duidelijk is welke specifiek maatregelen gelden in de verschillende sectoren.

De 39-jarige Facon is sinds 2017 directeur-generaal bij de FOD Volksgezondheid. Zijn mandaat loopt voor een periode van twaalf maanden en is telkens met zes maanden verlengbaar. 

Lees hier meer over de eerste coronacommissaris.

"Cafés zijn hotspots van besmetting", zegt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke. "Ondanks alle maatregelen."

Premier Alexander De Croo start de persconferentie met een oproep: "Volg de regels", klinkt het. "De stijging is er nu ook bij ouderen, dat moet ons wakkerschudden. Je kan het virus overdragen, ook als je zelf niet ziek bent. De regels zijn er niet alleen om jezelf te beschermen, maar vooral ook om andere te beschermen."

Luchtvaartmaatschappijen wereldwijd zullen ook in de tweede helft van het jaar aan sneltempo cash blijven verbranden. Overheden moeten met extra geld over de brug komen, anders staan er tot 4,8 miljoen banen op het spel in de hele luchtvaartindustrie, zegt de internationale organisatie van luchtvaartmaatschappijen.

Volgens IATA zullen maatschappijen in de tweede jaarhelft 300.000 dollar (meer dan 250.000 euro) per minuut aan cash verliezen. Dat komt overeen met 77 miljard dollar (zowat 65 miljard euro) in totaal. En dat nadat in het tweede kwartaal al 51 miljard dollar cash was verbrand. Pas in 2022 zou er globaal weer winst gemaakt worden. "De crisis duurt langer en is dieper dan we ons konden voorstellen", zegt IATA-topman Alexandre de Juniac. "De komende maanden zijn traditioneel de zwakste voor de luchtvaartmaatschappijen. Normaal overleven ze op de cash-buffer die ze opbouwden tijdens de piekperiode in juli en augustus. Maar die boost was er dit jaar niet."

Luchtvaartmaatschappijen kregen al 160 miljard dollar steun van overheden. "Nu lopen de meeste van die steunprogramma's af. Dus is het tijd om regeringen te vragen om extra maatregelen te nemen of bestaande maatregelen te verlengen. Het potentieel voor faillissementen en jobverlies de komende maanden is enorm."

IATA pleit ook al langer voor coronasneltests op luchthavens voor vertrek. Daardoor zouden quarantainemaatregelen op bestemming overbodig worden. Reizigers zouden meer vertrouwen hebben om te reizen en overheden zouden de grenzen vaker durven heropenen, aldus IATA.

De Amerikaanse president Trump, herstellend van een coronabesmetting, wil op 15 oktober gewoon in debat in aanloop naar de presidentsverkiezingen op 3 november. In een tweet zegt hij ernaar uit te kijken. Ook twittert hij dat hij zich "geweldig voelt".

Op 15 oktober is het tweede debat gepland met zijn uitdager, voormalig vicepresident Joe Biden. Trump mocht maandag het ziekenhuis verlaten waar hij vrijdag was opgenomen. Hij wordt in het Witte Huis verder behandeld.

In Iran zijn er op 24 uur tijd 4.151 nieuwe bevestigde besmettingen met het coronavirus bijgekomen. Het is voor het eerst dat het aantal van de dagelijks gemelde gevallen er de kaap van de 4.000 overschrijdt. Op 24 uur tijd bezweken ook 227 patiënten, maakte de woordvoerder van het gezondheidsministerie bekend. Maandag ging het nog om 235 bijkomende doden, een evenaring van het dagrecord van eind juli.

Omdat de situatie met name in Teheran blijft verslechteren, wordt het vanaf zaterdag verplicht om buitenhuis altijd een mondmasker te dragen in de hoofdstad. Eerder beslisten de autoriteiten al om sinds zaterdag en tot en met vrijdag moskeeën, scholen, universiteiten, bioscopen, musea, stadions, zwembaden, dierentuinen en cafés te sluiten en culturele en sociale bijeenkomsten te verbieden.

Iran is zwaar getroffen door het coronavirus. Sinds het begin van de pandemie werden er al 479.825 bevestigde besmettingen en 27.419 coronadoden gemeld.

De vooruitzichten voor de wereldeconomie zijn iets minder somber dan aan het begin van de zomer. Dat heeft topvrouw Kristalina Georgieva van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gezegd in een speech. Volgens haar ging het in het tweede en derde kwartaal mondiaal economisch gezien iets beter dan voorzien, waardoor nu een kleine opwaartse bijstelling van de prognose voor de wereldeconomie mogelijk is.

Eind juni voorzag het fonds voor dit jaar nog een klap van 4,9 procent voor de mondiale economie, gevolgd door een heropleving van 5,4 procent in 2021. Hoe de nieuwe ramingen precies uitpakken, maakt het IMF volgende week bekend. Georgieva lichtte in haar speech slechts een tipje van de sluier op. Wel geeft ze aan dat het IMF voor volgend jaar nog steeds uitgaat van een "gedeeltelijk en ongelijkmatig herstel".

Georgieva benadrukt dat de coronasteun van overheden en ingrepen door centrale banken de afgelopen maanden erg geholpen hebben. Volgens haar is er mondiaal voor ongeveer 12 biljoen euro aan steun verleend aan huishoudens en bedrijven. Sommige landen waren in staat meer te doen dan anderen, moet ze erkennen.

"Voor veel geavanceerde economieën, waaronder de VS en de eurozone, blijft de neergang buitengewoon pijnlijk, maar minder ernstig dan verwacht. China maakt een sneller dan verwacht herstel door", geeft ze nog aan. "Anderen hebben nog veel pijn, en sommige van onze herzieningen hebben een keerzijde. Opkomende markten en landen met lage inkomens en fragiele staten blijven in een precaire situatie."

De Kamercommissie Sociale Zaken heeft unaniem een wetsvoorstel goedgekeurd dat de OCMW's toelaat de coronasteun ook volgend jaar nog uit te delen. Het voorstel was ingediend door sp.a en werd mee ondertekend door de andere Vivaldi-partijen.

De federale overheid heeft 125 miljoen euro ter beschikking gesteld van de OCMW's om mensen te helpen die door de coronacrisis in een financieel moeilijke situatie zijn terechtgekomen, bijvoorbeeld door loonverlies, extra kosten, enzovoort.

Maar de OCMW's waren verplicht om dat geld uit te geven in 2020. Daarna zou de federale overheid het niet-gebruikte budget terugvorderen. Volgens de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) was dat veel te snel. De zwaarste gevolgen van de crisis zullen zich immers pas in 2021 manifesteren. De VVSG had er daarom op aangedrongen om het budget ook in 2021 te mogen inzetten.