Het UZ Gent start met een grootschalig ‘fase 3’ onderzoek naar de doeltreffendheid van een coronavaccin, waarvoor het 2.000 proefpersonen zal inenten.

Het gaat om drie kandidaten waarover vandaag wetenschappelijk uitsluitsel bestaat dat ze geen ernstige bijwerkingen hebben. Deelnemers zullen evenwel niet weten om welk vaccin het gaat en welke dosis ze krijgen. Die methode is wetenschappelijk cruciaal om de beste vaccins te identificeren.

In het CEVAC (het Centrum voor vaccinologie van de UZ Gent) voeren onderzoekers al maandenlang studies uit naar een langverwacht vaccin dat mensen beschermt tegen het beruchte coronavirus. Maar dinsdag kondigt het centrum zogenaamde ‘fase 3-studies’ aan. Een laatste horde in de race naar een doeltreffende farmaceutische samenstelling. Die zal mensen beschermen tegen het coronavirus, of er tenminste voor zorgen dat de ziekte gemiddeld minder ernstig verloopt dan normaal.

Bijwerkingen

Niet iedereen komt in aanmerking voor een vaccinatie maar in de laatste fase hebben wetenschappers de belangrijkste risico’s en bijwerkingen wel uitgesloten. Wat betekent dat voor de meer dan 2.000 deelnemers vooral diversiteit en bereikbaarheid door studieteams een rol speelt. Het UZ zoekt naar personen vanaf 18 (en tot 99) jaar, die tot 25 kilometer van het UZ Gent wonen.

Een regio die geschikt is voor het onderzoek. “Om dit soort studies te kunnen doen, moet de besmettingsgraad in de regio hoog genoeg zijn”, zegt professor en diensthoofd Isabel Leroux-Roels. “We moeten kunnen nagaan hoe groot de besmettingsgraad is onder de deelnemers en in welke mate het vaccin bescherming biedt.”

“De deelnemers - die we gedurende één jaar nauwgezet opvolgen - moeten dus vaak genoeg blootgesteld worden aan het virus”, kadert Leroux-Roels. “Deelnemers worden tijdens de studie nauwgezet opgevolgd. Wanneer een deelnemer een fysieke klacht heeft die wijst op een mogelijke Covid-19-besmetting, dan zal hij of zij zich moeten aanmelden in het studiecentrum voor een test of volgt er een huisbezoek.”

Deelnemers mogen nog geen Covid-19 doorgemaakt hebben. Ook zwangere vrouwen komen niet in aanmerking. CEVAC is op zoek naar mensen van alle leeftijdscategorieën, maar zeker ook naar kandidaten ouder dan 55 jaar.

Vaccin

Het centrum kiest dinsdag om niet toe te lichten over welke drie vaccins het precies gaat. Wereldwijd lopen er talloze studies naar ernstige en minder traditioneel samengestelde vaccins. Wel is het geweten dat het centrum samenwerkt met het Duitse Curevac, een topkandidaat waarvan de Europese Unie al interesse toont om 225 miljoen vaccins aan te kopen indien het zijn doeltreffendheid bewijst. Ook werden in Gent al succesvol proefpersonen onderworpen aan een kandidaat van het Amerikaanse Johnson&Johnson.

De wereldwijde uitbraak van het coronavirus, en de grootschalige wetenschappelijke studie die daarop is gevolgd, vragen bijkomende inspanningen van het CEVAC. Die richt daarom een nieuwe unit voor Covid-19-studies op en werft bijkomende medewerkers, vooral artsen en studieverpleegkundigen, aan om de operatie rond te krijgen.

De helft van de deelnemers aan de studie zal in de laatste fase het studievaccin toegediend krijgen. De andere helft een placebo. In wetenschappelijke kringen omschrijft men dat als een ‘dubbelblinde studie’. Noch de deelnemers noch de artsen weten wie het vaccin toegediend krijgt. Een onpartijdige garantie die de resultaten van de vaccinstudie onweerlegbaar zullen maken.

Kandidaat-deelnemers kunnen meer informatie vinden op www.uzgent.be/cevac-covid19-fase3.