Direct naar artikelinhoud
Verkiezingen VS

▶ ‘De grootste mislukking van een Amerikaanse regering ooit’: Harris scherp tijdens vicepresidentsdebat met Pence

Mike Pence en Kamala Harris kruisten verbaal de degens op zo'n 3,7 meter afstand.Beeld EPA

Het eerste en enige debat tussen de Amerikaanse vicepresident Mike Pence en zijn uitdager, de Democratische senator Kamala Harris, in Salt Lake City verliep deze nacht een stuk ordelijker dan het debat tussen president Donald Trump en zijn rivaal Joe Biden vorige week. Harris had felle kritiek op de corona-aanpak van president Donald Trump, die ze ‘de grootste mislukking van een Amerikaanse regering ooit’ noemde.

Wat zou de vicepresident doen als Donald Trump een eventueel verlies van de verkiezingen niet accepteert en weigert de macht over te dragen aan de nieuwe president? Op die vraag wilde Mike Pence in het debat woensdag met Kamala Harris geen antwoord geven. In plaats daarvan verweet hij de Democraten de afgelopen drieënhalf jaar de verkiezing van Trump niet te hebben geaccepteerd. 

“De Democraten probeerden de resultaten van de laatste verkiezing ongedaan te maken door middel van het Rusland-onderzoek en de impeachment”, zei Pence. Daarmee schaarde hij zich op een lijn met Trump en diens complottheorie ‘Obamagate’ – wie dacht dat de Republikeinen na de afgelopen weken zich zouden distantiëren van Trump, zag woensdag dat daar geen sprake van zou zijn.

Het debat tussen de vicepresidentskandidaten Kamala Harris en Mike Pence verliep minder chaotisch dan dat tussen Trump en Joe Biden vorige week. Er werd niet geschreeuwd, er waren minder onderbrekingen, het bleef beschaafd. Toch bleef het debat vaak steken op het niveau van welles-nietes over onderwerpen als de coronacrisis, werkgelegenheid, gezondheidszorg en de niet betaalde belastingen van Trump.

Omdat moderator Susan Page, de chef van de politieke redactie van de krant USA Today, ook niet doorvroeg, konden beide running mates wegkomen met voorgekookte antwoorden die vaak niet ingingen op de gestelde vraag. (Overigens wezen factcheckers erop dat de antwoorden van Pence vaker onwaar of misleidend waren dan die van Harris.)

Voorgeprogrammeerde verhalen

Ook Kamala Harris bleef vaak hangen in voorgeprogrammeerde verhalen, en kwam daardoor niet echt uit de verf. De verwachtingen van haar optreden waren vooraf hooggespannen, omdat Harris naam heeft gemaakt met haar scherpe ondervragingen van onder meer rechter Brett Kavanaugh en Minister van Justitie Jeff Sessions, tijdens hoorzittingen in de Senaat. Maar door de structuur van het debat kon zij daar weinig van laten zien.

Net als in haar acceptatiespeech voor running mate verwees Harris in het debat om de andere zin naar woorden of beleid van Biden (“zoals Joe zegt”), waardoor ze eerder een woordvoerder van Biden leek dan een gelijkwaardige partner, en ze haar eigen kracht en felheid niet voldoende kon tentoonspreiden.

Falend coronabeleid

Harris haalde hard uit naar de corona-aanpak van Trump en Pence, die hoofd van de coronataskforce is in het Witte Huis. “Het Amerikaanse volk was getuige van wat de grootste mislukking van presidentieel beleid is geweest in de geschiedenis van ons land”, stelde zij, wijzend op de ruim 210.000 slachtoffers die de pandemie in Amerika heeft geëist, en de 30 miljoen werklozen. Ze wees erop dat Pence en Trump al eind januari over de gevaren van het coronavirus waren ingelicht, maar pas half maart het bestaan van het virus erkenden. Op basis daarvan “heeft deze regering het recht op een herverkiezing verloren”, stelde Harris.

Pence, die in het debat veelvuldig over de hem toegewezen tijd heenging (de meest herhaalde zinsnede van moderator Susan Page was: “Mister vicepresident, please – uw tijd is op”), verdedigde zich door te stellen dat Trump duizenden levens heeft gered door de grenzen met China te sluiten; een beslissing die Joe Biden “hysterisch” en “xenofoob” zou hebben genoemd.

Over het vaccin, dat president Trump op korte termijn belooft, stelde Harris dat ze “enkel een vaccin zou vertrouwen dat niet door president Trump, maar door wetenschappers en dokters wordt aangeraden”. “Het feit dat u blijft doorgaan met het ondermijnen van het publieke vertrouwen in een vaccin, als het vaccin vrijkomt onder de regering-Trump, is naar mijn mening gewetenloos”, reageerde Pence.

Bekijk hier: Kamala Harris over het coronabeleid van president Trump en vicepresident Pence:

Video wordt geladen...

Het coronavirus bleef dominant in het debat, al was het maar omdat Pence en Harris werden afgeschermd door een plexiglazen wand en op 3,5 meter afstand van elkaar zaten; een verzoek van het Democratisch team, omdat vicepresident Pence contact heeft gehad met Witte Huis-medewerkers die sindsdien positief getest zijn op het virus. Het aanwezige publiek was verplicht de mondkapjes op te houden.

Pence werd gevraagd of hij van het Amerikaanse volk nog kan verwachten dat ze zich aan de corona-regels houden nu zij hebben gezien hoe het Witte Huis die regels aan zijn laars heeft gelapt – de voordracht van hogerechter Amy Coney Barret in de Rose Garden (waarbij de aanwezigen vrijwel geen maskers droegen en elkaar kusten en omhelsden) wordt gezien als de oorzaak van veel besmettingen; en mogelijk die van president Trump zelf. Pence antwoordde dat hij Amerikanen respecteert en erop vertrouwt dat zij zelf goede beslissingen kunnen nemen, Biden en Harris komen volgens hem met bevelschriften. Harris sloeg terug: “Je respecteert Amerikanen als je de moed hebt hen de waarheid te vertellen. Maar u bleef zitten op de informatie. De Amerikanen hebben genoeg offers gebracht.”

De vicepresidentskandidaten botsten verder onder meer op onderwerpen als de Affordable Care Act (Obamacare), de klimaatcrisis en de benoeming in het Supreme Court.

Senator Kamala Harris tijdens het debat.Beeld Photo News

Klimaatbeleid

Pence, op wiens witte haar enige tijd een bromvlieg zat (wat onmiddellijk leidde tot allerlei grappen op sociale media), had vooral beet met het klimaatbeleid van Harris en Biden. Hij wees op de Green New Deal waar Harris zich als senator achter heeft geschaard, maar die Biden steeds steeds verloochent, ondanks het feit dat zijn klimaatplan er inhoudelijk heel veel op lijkt. Harris moest zich dus distantiëren van een plan waar ze eigenlijk voor is, maar waar Biden niet expliciet voor kan zijn, omdat hij gematigde kiezers niet af wil schrikken.

Een vlieg op het hoofd van Mike Pence was meteen het onderwerp van grappen op sociale media.Beeld AFP