Trump onder vuur na verijdelde gijzeling van gouverneur Michigan

De verdachten vormden een militie die ze de Wolverine Watchmen noemden, maar beseften niet dat hun sociale media al een tijdje in de gaten werden gehouden door het Federal Bureau of Investigation. Volgens rechtbankdocumenten stuurde het FBI al op 6 juni een undercoveragent naar een bijeenkomst die ze hadden in de staat Ohio. Daar bespraken ze de gewelddadige omverwerping van regerings- en rechtsinstanties, die in hun ogen de grondwet schonden met de coronamaatregelen. “Meerdere leden spraken er over het vermoorden van ‘tirannen’ of het ‘ontvoeren van een zittende gouverneur’.”

De verdachten planden volgens de aanklacht grootschalig georganiseerd geweld. Later kwam het FBI via een informant te weten dat hoofdverdachte Adam Fox contact zocht met een andere militie in Michigan. Tijdens een afluisteroperatie hoorden ze hem vertellen dat hij “tweehonderd manschappen” nodig had om het deelstaatparlement in Lansing met wapens te bestormen en gijzelaars te nemen, onder wie Whitmer. Ze wilden met molotovcocktails ook politieauto’s in brand steken. Fox vertelde dat ze de gouverneur vervolgens wilden “berechten voor verraad”.

Trainen met vuurwapens

Na trainingen met vuurwapens wilden ze het plan nog uitvoeren voor de presidentsverkiezingen van 3 november. Het FBI ging over tot de arrestaties toen er geld werd ingezameld voor nieuwe explosieven.

Whitmer kreeg al veel doodsbedreigingen voor haar coronabeleid, waaronder lokale lockdownmaatregelen. In april sloot een gewapende militie tijdens betogingen aan het deelstaatparlement al eens de omliggende straten af.  Gewapende betogers gebruikten ook het lokale recht op publieke wapendracht om het deelstaatparlement binnen te lopen.

“Er is een zorgwekkende toename van anti-overheidsretoriek en groepen met extreme ideologieën”, zei openbaar aanklager Dana Nessel. “De groepen gebruiken burgerlijke onrust om nieuwe leden te rekruteren.”

De arrestaties zijn geen volslagen verrassing. Het FBI waarschuwt al een tijdje voor de toename van politiek gemotiveerd geweld in aanloop naar de verkiezingen en zei meerdere groepen in de gaten te houden.

‘Extreemrechts paraat’

Gouverneur Whitmer haalde na de arrestaties scherp uit naar VS-president Donald Trump, die de gewapende protesten tegen haar coronabeleid in april had gesteund en “LIBERATE MICHIGAN!” had getweet.

“Vorige week nog weigerde de president witte suprematiegroeperingen, zoals de twee betrokken milities uit Michigan, te veroordelen en vertelde een extreemrechtse groepering om paraat te staan”, verwees Whitmer naar het eerste presidentiële debat. “Wanneer onze leiders spreken, dan tellen hun woorden. Ze hebben gewicht. Als ze broederlijk omgaan met binnenlandse terreurbewegingen legitimeren ze hun acties, en zijn ze medeplichtig.”

De Trump-campagne noemde de uitlatingen van Whitmer “schandelijk” maar de gouverneur kreeg bijval van Democratisch presidentskandidaat Joe Biden. “De woorden van een president tellen”, zei hij. “Ze kunnen de markten doen stijgen of dalen, oorlog en vrede afroepen, maar ze kunnen ook zuurstof geven aan mensen die vol haat zitten, en ik denk dat het nu welletjes is geweest. De president moet realiseren dat zijn woorden er toe doen.”

In een interview met deze krant (zie onze weekendbijlage Zeno) waarschuwt ook UC Berkeley-sociologe Arlie Russell-Hochschild voor de groei van pro-Trump-milities in de VS, die gebruikmaken van het recht op vrije wapendracht. “In meerdere staten is het al perfect legaal een wapen te dragen of in je handschoenkastje van je wagen te leggen. Daar is de stap ook veel kleiner om, zoals de Proud Boys, te zeggen, ik ga de president verdedigen die vrijwilligers nodig heeft.”