Topambtenaar over vernietiging voorraad mondmaskers: "Komende weken moet u geen antwoorden verwachten"

Het begon bijzonder toen dokter Paul Pardon, topambtenaar bij de FOD Volksgezondheid, de commissiezaal betrad. Meteen liet voorzitter Robby De Caluwé (Open VLD) verstaan dat Pardon absoluut om 13 uur weg moest. De coronacrisis is nog volop aan de gang. Pardon had bijzonder veel werk, en kampte met een onderbemande dienst. Vragen beantwoorden in een speciale parlementaire commissie was nu niet aan de orde.

Bekijk hier de reportage uit "Het Journaal" en lees verder onder de video:

Robby De Caluwé (Open VLD en partijgenoot van ex-minister Maggie De Block die de maskers liet verbranden), was bezorgd dat de commissie de tijd van Pardon dreigde op te souperen. De dienst van Pardon is onder minister De Block uitgedund tot één man. Sinds het uitbreken van de crisis is Pardon dan ook bijna 7 dagen op 7 onafgebroken aan de slag.  De voorzitter hoopte dat de commissieleden begrip zouden opbrengen voor de moeilijke situatie van Pardon en zijn agenda zouden respecteren.

Maar Pardon had wel een aantal vragen van de commissieleden over verschillende aspecten van de coronacrisis voorbereid en ging daar uitgebreid op in. Geen twintig minuten, zoals voorzien, maar hij kreeg "veel meer tijd", dixit voorzitter De Caluwé. Pardon nam zijn tijd. In een gedetailleerd chronologisch relaas van ruim twee uur slorpte hij de vragenronde van de parlementsleden zo goed als op. Opmerkelijk: in dat relaas niets over de vernietiging van de mondmaskers.

PVDA-commissielid Merckx voelde de bui  al hangen, interpelleerde en stelde voor meteen vragen te stellen in plaats van de gedetailleerde uitleg van Pardon te moeten aanhoren. Pardon legde dat naast zich neer, betoogde dat de leden wel de hele geschiedenis moesten leren kennen en ging -met instemming van voorzitter De Caluwé- nog anderhalf uur door. 

Alleen... in zijn gedetailleerde chronologische geschiedenis repte Pardon met geen letter over de vernietiging van de stock. Pas anderhalf uur later merkte voorzitter De Caluwé op dat zijn commissieleden toch nog wat vragen wilden stellen. Ze hadden op dat moment nog een half uur. De Caluwé vroeg de leden het kort te houden én alleen in te gaan op wat Pardon had toegelicht (daar zat de vernietiging van de mondmaskers dus niet bij, aangezien Pardon het daar niet had over gehad).

Merckx intervenieerde meteen, stelde dat het schandalig was dat de commissieleden zo weinig tijd kregen, terwijl er amper twee dagen eerder een "Pano"-uitzending over de vernietiging van de stock op antenne was gegaan. Ze benadrukte dat de vernietiging van de mondmaskers "als een olifant in de kamer stond." Voorzitter De Caluwé kaatste terug dat commissieleden niet hun agenda konden opleggen. Hij voelde zich "gechoqueerd". Pardon had aangeven dat  hij het "onverantwoord vond" in de commissie te moeten verschijnen. Dat was voor De Caluwé "een wake up call". Hij begreep de tijdsnood van Pardon en betreurde dat dat niet bij alle commissieleden "de ogen had geopend", dat ze dus niet hetzelfde mededogen hadden met de moeilijke positie van de overwerkte Pardon.

(Her)bekijk hier de volledige "Pano"-reportage en lees verder onder de video:

De Caluwé kreeg meteen steun van coalitiepartner Groen. Kamerlid Barbara Creemers stelde voor de vragen achter gesloten deur te behandelen. In de namiddag. Zonder Pardon. "Ik wil het incident sluiten in de open zitting. We gaan daar in de namiddag, in de gesloten zitting over de manier van werken nog aan de slag. Dat dat niet openbaar op het internet is, en de show minder kijkers zal hebben,  dat zal in de namiddag dan ook wel voor wat rust zorgen." Groen pleitte dus voor een zitting, verborgen voor het oog van het publiek en de media.

De Caluwé vulde aan dat Pardon bereid was nog tientallen keren naar de commissie terug te keren om het belangrijke aspect van de vernietigde stock toe te lichten. Maar nu niet. De Caluwé liet ook in het ongewisse wanneer Pardon die tientallen keren zou kunnen invullen.

Maar dat viel in dovemansoren bij de leden van de oppositie. Het ene na het andere lid begon over de vernietigde stock. Meerdere verwezen naar de "Pano"-uitzending en eisten toelichting van Pardon. Ook een verontwaardige Merckx begon opnieuw over de "Pano"-reportage en bestookte Pardon met vragen. Over de crisis, maar ook over de stock en de rol van Pardon bij de vernietiging ervan.

Maar toen de vragenronde voorbij was, was ook de tijd van Pardon voorbij. De klok wees al voorbij één uur. De voorzitter vroeg hoe Pardon de vragen wilde beantwoorden. Die stelde schriftelijke antwoorden voor, maar ook dat hij desnoods nog verschillende keren naar de commissie wilde terugkeren "uit respect voor de democratie". Waarop De Caluwé zich begripvol toonde en tóch voor de schriftelijke optie koos. De Caluwé gaf nog mee dat hij Pardon niet onder druk wilde zetten en vroeg wel naar een termijn.

Pardon  antwoordde: "Ik heb al bijna een gewetensprobleem door nu te antwoorden op vragen, daar waar ik weet dat ik eigenlijk met andere zaken moet bezig zijn", wees hij op zijn werkdruk. "In de komende weken zult u van mijn geen antwoorden krijgen. Dat is totaal onrealistisch."

Er viel een stilte. De commissie schortte daarop haar werkzaamheden op, om na de middag voort te vergaderen. Achter gesloten deuren. Zonder Pardon.

Het volledige videoverslag van de commissievergadering is te vinden op de website van de Kamer. De echte discussie start rond 3:21:00