‘Alsof er een plexiglas op de taalgrens staat’: waarom wordt Franstalig België zo hard getroffen?

Tweede golf te lang ontkend 

De coronamoeheid werd sterk gepropageerd aan de andere kant van de taalgrens en daar betalen ze nu een zware prijs voor. Als het over het ontkennen van die tweede golf gaat, dan draaien blikken al snel in de richting van Jean-Luc Gala, professor en Brussels specialist infectieziekten die het virus meermaals minimaliseerde. “Bij de eerste alarmsignalen die de tweede golf inleidden, opperen dat ‘het niks wordt en dat er niets aan de hand is’, dat is gevaarlijk”, zegt viroloog Marc Van Ranst. “Je verliest meteen een maand kostbare tijd.”

Minder bereidheid om de maatregelen te volgen

Wallonië leek in de eerste golf de dans nog te ontspringen. Trauma’s zoals wij dat van Sint-Truiden en Alken in het voorjaar, en Antwerpen tijdens de zomergolf opliepen, hadden ze niet. Toen de Veiligheidsraad afgelopen zomervakantie opnieuw strengere regels afkondigde, vond Franstalig België dan ook niet dat zij mee moesten boeten voor een Vlaams probleem. “In de Vlaamse opinie was het tijd dat er strenger werd opgetreden, in Wallonië zag men niet in waarom zij strengere regels nodig hadden”, zegt biostatisticus Geert Molenberghs. “Het was de ideale voedingsbodem voor de non-believers. De motivatie om de maatregelen te volgen, was daar nog lager dan hier. Daar zien we vandaag het gevolg van.”

Meer fabrieksarbeid in getroffen steden

Luik telde de afgelopen twee weken 743 nieuwe besmettingen. Seraing 281, Verviers 254. Vooral de provincie Luik staat in brand, maar ook de stad Namen had 405 nieuwe coronagevallen in de voorbije twee weken, Charleroi had er 528. VUB-professor Dirk Devroey ziet een bijkomende verklaring in de fabrieksarbeid: “Die steden tellen meer arbeiders dan gemiddeld in Vlaanderen. Tijdens de eerste golf gingen fabrieken gewoon dicht, vandaag draaien ze. En terwijl telewerken de norm is, lukt dat voor arbeiders natuurlijk niet. Die mensen kunnen op het werk besmet raken, maar ook onderweg naar het werk op de bus of op de trein, in het café waar ze misschien nog een pint gaan drinken met collega’s... Daarnaast is er nog het socio-economische luik daaraan gekoppeld. Er is meer armoede, mensen wonen vaker in woontorens waar afstand moeilijker is. Onder die arbeidersgezinnen zitten ook vaak migranten, die niet met twee, maar met drie generaties onder een dak wonen. Daar gebeuren meer infecties.”

De contactopsporing loopt in het honderd

Erg veel weten onze experten niet over de Waalse contactopsporing en dat zegt eigenlijk genoeg. “In Brussel zijn de instrumenten nog niet deftig uitgerold, maar daar is het nog erger. Het systeem werkt absoluut niet performant”, zegt Devroey. “Ze staan er duizenden telefoontjes achter”, vult Molenberghs aan. Aan het aantal afgenomen testen ligt het trouwens niet. Die zijn in nagenoeg elke provincie- enkel in Limburg wordt momenteel iets minder getest- even hoog.

Laisser-aller-mentaliteit

“De cultuur is ook gewoon verschillend”, stipt Devroey nog aan. “Vlaanderen sluit dichter aan bij het noorden. Nederland, Duitsland, Scandinavië bijna. De Germaanse cultuur heeft een andere houding tegenover ziekten. Wallonië volgt de Romaanse cultuur. Laisser-aller. En dat zal in deze crisis misschien mee een rol spelen.”

Het kan ook gewoon toeval zijn

Dat Vlaanderen tijdens de eerste golf hard werd getroffen en Wallonië het in de tweede zwaarder te verduren krijgt, kan ook gewoon puur toeval zijn. “Die factor kan nooit worden uitgesloten”, zegt Van Ranst. “Het is goed mogelijk dat Vlaanderen gewoon wat achter komt en volgende week met zo’n cijfers zit.”