"Groei in coronacijfers is echt beangstigend": zijn er nog strengere maatregelen op komst? En welke dan?
Vorige week nog maar vaardigde het Overlegcomité nieuwe maatregelen uit om de snelle stijging van het aantal coronabesmettingen in ons land tegen te gaan. Maar nu al gaan bij verschillende experten stemmen op om nog verder te verstrengen. Maar welke maatregelen moeten dat dan zijn?
1. Hoezo nu al strengere maatregelen? De vorige zijn toch nog maar een paar dagen van kracht?
In "De zevende dag" lieten onder meer infectiologe Erika Vlieghe, Antwerps gouverneur Cathy Berx en Marc Noppen van het UZ Brussel verstaan dat we bij deze trend in de besmettingscijfers nieuwe maatregelen moeten overwegen. Zelfs als we nu nog geen effect kunnen zien van de strengere maatregelen die pas van kracht zijn. Want, zo zei Vlieghe, de cijfers zijn "angstaanjagend".
Herbekijk het gesprek in "De zevende dag" hier:
Zij werden in "De ochtend" op Radio 1 bijgetreden door klinisch bioloog Herman Goossens van het UZA. "De cijfers zijn echt beangstigend. Die exponentiële groei, de versnelling die zich verderzet: het aantal besmettingen verdubbelt om de week. Het reproductiegetal is in een aantal provincies naar 2 gestegen."
Hij geeft toe dat de ziekenhuiscijfers en overlijdens nog niet zo snel volgen. "Maar als het zo verdergaat, gaan die dijken tussen de generaties inderdaad breken. Dan gaan die andere cijfers ook stijgen. Dat is dan wel dramatisch. Die bedden gaan dan ook vol geraken, de normale zorg zal niet meer aangeboden worden en dan krijg je mensen die ook overlijden aan andere aandoeningen waarvoor we geen zorg meer aanbieden."
Dus ook zijn conclusie is dat er snel een verstrenging zal moeten komen. Hoe snel? Erika Vlieghe was het meest concreet daarover: "Ik denk niet dat we een maand moeten wachten, maar na 10 à 14 dagen moeten we reageren als de kentering niet is ingezet."
2. Wat zouden die nieuwe maatregelen kunnen inhouden?
Berx opperde gisteren onder meer het nog verder beperken van de nauwe contacten, tot enkel de huisgenoten, "of uw lief als die niet bij u woont". Maar ze gaf ook extra beperkingen in de vrijetijdssector als voorbeeld, zoals ook tafeltjes van vier in de restaurants, het sluiten van kantines en douches bij sportclubs en het verbieden van supporters.
Jeugdactiviteiten en amateursporten moet de overheid eens goed bekijken en eventueel zelfs even aan banden leggen
"Je kunt bijvoorbeeld nog meer inzetten op telewerken", voegt Goossens toe. "En evenementen die een superverspreider kunnen zijn, stopzetten: ik denk aan indoorsporten. Het hoger onderwijs kan eventueel in het rood. Je kunt ook denken aan een avondklok, een samenscholingsverbod, ..."
Biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven), die door Radio 2 werd geïnterviewd, volgt dezelfde redenering: "Een avondklok en samenscholingsverbod, in welk vorm dan ook, heeft in Antwerpen snel gewerkt. Telewerken moet de regering weer verplichten, tenzij het echt niet anders kan. Ook in het hoger onderwijs moeten we weer naar online lessen."
Herbeluister hier het gesprek met Molenberghs in "Start je dag" op Radio 2:
Beluister hier het interview met Geert Molenberghs
En ook hij stelt zich ernstige vragen bij amateur- en indoorsporten. "We zien dat er zich bij onder andere vrijetijdssport clusters vormen. Jeugdactiviteiten en amateursporten moet de overheid eens goed bekijken en eventueel zelfs even aan banden leggen."
Vlaams minister van Sport Ben Weyts (N-VA) heeft naar die verzuchtingen geluisterd. Hij heeft vandaag samengezeten met de sportclubs en daar zijn effectief verstrengingen uitgekomen. Vanaf woensdag krijgt de sportwereld "code oranje". Zo worden indoorsporten, waar de veiligheidsafstand niet gegarandeerd kan worden, verboden voor iedereen ouder dan 12 jaar. Douches en kleedkamers worden gesloten, behalve in het zwembad. Kantines mogen voorlopig openblijven, als ze de strikte regels van de horeca volgen. Alle nieuwe regels voor de sportwereld kan je hier lezen.
Kijk uit voor carpooling en kantines
Zijn er dan al problemen opgedoken bij sportclubs? "Het klopt dat er in het verleden meerdere uitbraken zijn gemeld die gelinkt zijn aan de beoefening van een recreatieve sport, zoals voetbal- of andere clubs", zegt viroloog Steven Van Gucht van gezondheidsinstituut Sciensano.
Het lijkt erop dat die besmettingen niet zozeer te maken hebben met de beoefening van de sport zelf, wel met wat er vooraf en nadien gebeurt. "Zo wordt er soms gecarpoold met leden van verschillende gezinnen, zonder mondmasker."
Maar ook het kantinebezoek na de wedstrijd baart Van Gucht zorgen. "Zo'n kantine wordt vaak uitgebaat door vrijwilligers, het is er minder professioneel dan in de horeca. Vaak is het er na een match een overrompeling, is de organisatie wat moeilijk."
"Wanneer u ondervindt dat er te veel volk in zo'n kantine zit, wanneer de afstand niet kan worden gegarandeerd, wanneer er aangeschoven wordt: ga daar dan best niet binnen. De ventilatie is daar meestal ook niet optimaal. Dus bij de minste twijfel, vermijd om de kantine te betreden."
3. En het onderwijs?
Zowat iedereen geeft aan dat aan de scholen momenteel niet geraakt worden. Meer nog: dat het doel van de strenge maatregelen juist is het onderwijs te kunnen laten draaien.
"Het motto tot nu toe is altijd geweest: we willen scholen vrijwaren, bedrijven aan het werk houden en de gezondheidszorg beschermen", beaamt VRT NWS-Wetstraatjournalist Ivan De Vadder. "Minister Weyts (die naast Sport onder meer ook Onderwijs onder zijn hoede heeft, red.) houdt vast aan die code geel in de scholen en wil eventuele uitbraken lokaal aanpakken. Maar je kunt je de vraag stellen of scholen op deze manier kunnen blijven functioneren."
Enkel voor het hoger onderwijs lijken er, zo blijkt uit de opmerkingen van de experten, wel meer restricties mogelijk.
Lees voort onder de grafiek met de basisregels.
4. Is een tweede lockdown, zoals in maart, aan de orde?
Zo ver als in maart zal het vermoedelijk niet meer gaan. Bovendien is het eerst wachten op het effect van de huidige en eventueel extra maatregelen.
En toch. "Er zijn nog een aantal maatregelen die we eerst kunnen nemen", vindt Molenberghs. "Maar uitgesloten is het niet." Ook Vlieghe sluit de optie van een lockdown niet helemaal uit. "Iedereen noemt een nieuwe lockdown taboe en zegt 'dat nooit meer', maar wat dan wel? Want het swingt de pan uit en dan moet je op een bepaald moment kiezen."
Goossens hoort in elk geval ook van Nederlandse collega's dat daar al een lockdown wordt overwogen. "Ze zijn daar bijzonder verontrust over de cijfers en daar verdubbelen die om de tien dagen. Bij ons verdubbelen ze al om de week."
Herbeluister hier het gesprek met Goossens in "De ochtend" op Radio 1:
