Hoe streng wordt de ‘slimme’ lockdown?
Nieuwe verstrengingen staan in de sterren geschreven, nu de regering-De Croo vrijdag een nieuw Overlegcomité plant over de aanpak van het coronavirus. Als er een soort ‘lockdown’ komt, moet hij slimmer zijn dan in de lente, klinkt het. Maar wat betekent ‘slimmer’ dan precies?
Moeten cafés de deuren sluiten?
In Nederland moeten de cafés en restaurants de deuren sluiten, maar hier lijkt dat nog niet aan de orde. Als de regering en deelstaten vrijdag bijeenkomen zou er volgens De Tijd in de eerste plaats gekeken worden om het sluitingsuur voor cafés en restaurants gelijk te schakelen. Die laatste mogen nu nog tot 1 uur ’s nachts openblijven, terwijl cafés al om 23 uur moeten sluiten. Ook zouden er nog maar vier mensen per tafel mogen zitten. In Gent en Leuven is de gelijkschakeling al gebeurd, behalve op vrijdag- en zaterdagavond. Daarnaast heeft de Gentse crisiscel beslist om ook de consumptie van alcohol op het openbaar domein vanaf 22 uur te verbieden. Bedoeling is samenscholingen te verhinderen. Ook dat zou veralgemeend kunnen worden over het hele grondgebied.
Al blijft de vraag of dit vol te houden is. Na Nederland komen er ook in Frankrijk wellicht drastischer maatregelen. President Macron spreekt de natie vandaag toe. Ook het scenario om cafés volledig te sluiten ligt volgens bronnen op tafel bij Celeval. Wetenschappelijk bewijs dat daar veel besmettingen gebeuren is er niet, maar het feit dat je daar andere mensen dan je nauwe contacten ziet is niet bevorderlijk
Voor andere winkels zijn er normaal geen veranderingen op til. “Men zou ook niet meer terugkeren naar een situatie waarbij je met maar één persoon mag winkelen”, weet Voka-woordvoerder Kasper Demol. “Die maatregelen hebben hun nut niet bewezen.”
“De druk vanuit het buitenland zal ongetwijfeld toenemen”, zegt viroloog Marc Van Ranst. Terwijl de riem in onze buurlanden hard wordt dichtgesnoerd, lijkt het alsof we hier nog steeds een betrekkelijk normaal leven kunnen leiden. “Maar ze komen, de verstrengingen. Ik heb een heel erg déjà-vugevoel met maart. De dingen gaan geleidelijk aan vanzelf dicht.”
Wat met onze sociale contacten?
Niemand stuurt aan op een persconferentie zoals die van 17 maart, toen in de zogenaamde ‘lockdown light’ sociale contacten werden beperkt tot het absolute minimum. Een vriend of vriendin zien kon in principe alleen tijdens een portie beweging, en sowieso op anderhalve meter afstand. “Ik zou het woord lockdown sowieso nooit meer gebruiken”, zegt motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent), die extern adviseur is bij Celeval. “Dan leg je de nadruk op de vrijheden die worden afgenomen, terwijl we net moeten beklemtonen welke mogelijkheden er overblijven.”
Momenteel zijn drie nauwe contacten buiten het huishouden toegelaten. Stemmen gaan al op om dat te verstrengen en nog maar één nauw contact toe te laten. Maar dat hoeft nog niet, zegt biostatisticus Geert Molenberghs. “Verstrengen? Laat ons in eerste instantie de maatregelen, die minister Frank Vandenbroucke vorige week aankondigde, rigoureus naleven. Als we, zoals de minister ons vroeg, onze contacten inderdaad drastisch hebben teruggeschroefd, zullen we hiervan over 3 à 4 dagen misschien de eerste effecten op de besmettingscurve zien. Blijven de cijfers fors stijgen, dan zijn nieuwe, nóg strengere, maatregelen inderdaad aan de orde. Maar let wel: dit hoeft niet noodzakelijk op federaal niveau beslist te worden. Ook lokale besturen kunnen met maatregelen de besmettingscijfers doen dalen. Dat gebeurt nu trouwens al en dat is goed.”
Molenberghs kijkt nu meer dan ooit uit naar de komst van de langverwachte epidemiebarometer met kleurencodes. De tool is zo goed als klaar en wordt vrijdag op het Overlegcomité voorgesteld. “In de huidige situatie zouden we in code rood zitten. Hopelijk kan de barometer ons helpen om de ernst van de situatie beter in te schatten.”
Gaan we allemaal weer telewerken?
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) benadrukte vorige week al dat telewerken opnieuw “sterk aanbevolen” wordt. “We willen niet te veel mensen die voortdurend op de baan zijn”. Maar een aanbeveling is blijkbaar nog niet sterk genoeg. Dus wil de regering vrijdag ook die regel aanscherpen en wellicht zelfs verplichten voor jobs waar dat mogelijk is. Niet omdat er veel besmettingen op de werkvloer plaatsvinden, maar vooral voor de vele pendelaars die van en naar het werk reizen met het openbaar vervoer.
De maatregel kan er niet snel genoeg komen, vindt viroloog Marc Van Ranst. Met één maatregel zullen we het nooit redden. Het is de combinatie van verschillende dingen. Als ik er dan toch één moet noemen die we liever vandaag dan morgen opnieuw invoeren, dan is het thuiswerken verplichten. Het gebeurt, maar het is te vrijblijvend. Als bedrijven hun werknemers halftijds laten telewerken, dan kan dat beter. Het ontruimt niet alleen de bedrijven, maar ook de treinen, bussen, de weg ernaartoe.”
Organisaties zoals Voka zijn echter geen voorstander van een hernieuwde ‘plicht’ voor functies die dat toelaten. “De eerste golf heeft duidelijk aangetoond dat de werkvloer belangrijk is voor het welzijn van het personeel”, aldus Demol. Bedrijven weer lamleggen is nu geen optie. Net zoals de Vlaamse regering de scholen wil openlaten, wil men dat ook voor bedrijven. Veel bedrijven zouden dat niet overleven.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
