‘Ook in wzc’s ziet personeel nachtmerrie herbeginnen’: sector trekt aan alarmbel over stijgende cijfers in rusthuizen
Het aantal besmettingen in rusthuizen gaat opnieuw alarmerend de hoogte in, zowel bij bewoners als bij personeel. De sector, die nog met een trauma zit over de eerste golf, ziet het met lede ogen aan.
De curves in de rusthuizen schommelen al enkele weken, maar lijken nu dus pijlsnel de hoogte in te schieten. Uit de statistieken die het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid bijhoudt, blijkt dat er dinsdag maar liefst 540 nieuwe besmettingen gemeld werden in de Vlaamse rusthuizen: 242 bewoners en 298 personeelsleden. Het gaat dan om mensen die positief testen op covid (233 in totaal) of mensen die een acute infectie van de bovenste of onderste luchtwegen ondergaan en van wie dus vermoed wordt dat ze besmet zijn. Ter vergelijking, op 28 september ging het respectievelijk nog om 104 bewoners en 81 personeelsleden, die besmet of vermoedelijk besmet bleken.
Meer nog, waar de schommelingen en kleine uitschieters de afgelopen weken doorgaans een duidelijke oorzaak hadden, bijvoorbeeld een uitbraak in bepaalde rusthuizen, komen de meldingen nu vanuit heel Vlaanderen. Dinsdag vielen ook 6 overlijdens door covid te betreuren in de rusthuizen.
Rondvraag
Uit een rondvraag van De Morgen bij een aantal woon-zorgcentra blijkt dat de ongerustheid in de sector bijzonder groot is. Ze voelen zich wel beter voorbereid dan tijdens de eerste golf. Zo is er deze keer geen sprake van een tekort aan beschermingsmateriaal en kreeg het personeel ondertussen extra opleiding.
Maar de angst voor wat kan komen, is groot. “Iedereen houdt zijn hart vast. Niemand wil terechtkomen in een lockdown zoals in het voorjaar”, zegt Daphné Lason, communicatieverantwoordelijke van vzw Zorg-Saam dat vijftien rusthuizen beheert. “We hebben veel uit die eerste golf geleerd. We zijn goed voorbereid. Maar het is continu zoeken naar een goed evenwicht tussen veiligheid en welzijn van zowel bewoners, bezoekers, medewerkers en vrijwilligers.”
Uitgeput
Nog een frustratie van de rusthuizensector: ook nu gaat alle aandacht opnieuw naar de situatie in de ziekenhuizen. “Uiteraard is die aandacht terecht”, zegt Paul Cappelier, voorzitter van de Belgische federatie van Zorgkundigen (Befezo). “Maar ook in de rusthuizen is het personeel uitgeput en zien ze de nachtmerrie opnieuw beginnen. We zien dit met lede ogen aan en zijn heel, heel bezorgd.”
Het grote probleem is het uitvallende personeel. Margot Cloet van Zorgnet-Icuro stelde dit weekend al voor om mensen uit de evenementensector in te schakelen voor logistiek werk. Maar wat vooral nodig is, zijn mensen die zorgtaken kunnen uitvoeren, stelt Cappelier. “Tijdens de eerste golf kregen rusthuizen hier en daar nog hulp vanuit de ziekenhuizen of de thuiszorg. Nu is er beslist zo weinig mogelijk reguliere zorg uit te stellen, waardoor we deze keer dus niet op hulp uit die hoek kunnen rekenen.”
Volgens sommige woon-zorgcentra zou het kunnen helpen als er sneltesten ingezet worden in de wzc’s. Nu wordt er met gewone PCR-testen gewerkt en is het enkele dagen wachten op het resultaat. Dat zijn dagen dat het personeelslid niet kan worden ingezet of een bewoner in afzondering moet zitten. Met een sneltest duurt dat maar een kwartier.
Duitsland
Duitsland besloot al om massaal sneltesten aan te kopen voor hun rusthuizen, maar hier wil minister Beke dat liever eerst goed bekijken. “Vraag is of dat een goeie test is om in rusthuizen te gebruiken”, zegt zijn woordvoerder Steffen Van Roosbroeck. “Zo’n sneltest is minder accuraat. Niet alle besmettingen worden opgespoord. In een rusthuis moeten we dat zoveel mogelijk vermijden.”
Bij Vlaamse oppositiepartij sp.a hopen ze vooral dat de geschiedenis zich niet herhaalt. “We zijn erg bezorgd om de situatie en hopen vooral dat toestanden zoals in het voorjaar in de rusthuizen kunnen vermeden worden”, zegt kamerlid Hannes Anaf.
Woensdag komt de Taskforce Zorg bijeen over de problematiek.